ვახტანგ ძაბირაძე -  შემოდგომა იქნება ოპოზიციურ ფლანგზე ძალების ჩამოყალიბების პროცესი, ამიტომ არ მაქვს მოლოდინი, რომ ცხელი შემოდგომა გვექნება

საშინაო და საგარეო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე „ინტერპრესნიუსი“ პოლიტოლოგსა და კონსტიტუციონალისტს, ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრა.

- ბატონო ვახტანგ, წლევანდელი ზაფხული გრილი კი იყო, მაგრამ პოლიტიკური თვალსაზრისით საკმაოდ ცხელი აღმოჩნდა, რადგან ამ ზაფხულს პოლიტიკური ბრძოლის პროცესში მართლაც ბევრი რამ მოხდა.

ბევრი პროცესი კია დაწყებული, მაგრამ აშკარაა, რომ დასრულებული პრაქტიკულად არც ერთი არაა. როგორ შეაფასებდით ზაფხულში განვითარებულ მოვლენებს და სავარაუდოდ, რა დაგვანახა ამ პროცესებმა?

- პროცესები, რომელიც ამ ზაფხულში დაიწყო, მოულოდნელი არ ყოფილა, ვინაიდან ასეთი პროცესების განვითარება დამახასიათებელია ჰიბრიდული ტიპის ქვეყნებისთვის.

ჰიბრიდულში ვგულისხმობ იმას, რომ ჩვენთან დემოკრატია არ არის, არც ავტორიტარიზმი არაა ნამდვილად ჩამოყალიბებული, მაგრამ თუ ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებს გავითვალისწინებთ, ქვეყანა უფრო ავტორიტარიზმისკენ იხრება, ვიდრე დემოკრატიისკენ.

„ოცნების“ მმართველობის მთელი შვიდწლიანი პერიოდი სწორედ ამ ნიშნით ხასიათდება. შესაძლოა, ეს უკავშირდებოდეს იმასაც, რომ ამ პერიოდში ხდებოდა ხელისუფლების ჩამოყალიბება.

ავტორიტარიზმისკენ მიდრეკილი, მართვაში ჰიბრიდული სისტემები ყოველთვის ქმნიან ისეთ გარემოებას, რომ ერთ მოვლენას, ერთ ფაქტს თუ ეპიზოდს შეუძლია პოლიტიკური სპექტრის სრული გადასხვაფერება.

პროცესები, რომელიც ამ ზაფხულში დაიწყო, მოულოდნელი არ ყოფილა... ავტორიტარიზმისკენ მიდრეკილი, მართვაში ჰიბრიდული სისტემები ყოველთვის ქმნიან ისეთ გარემოებას, რომ ერთ მოვლენას, ერთ ფაქტს თუ ეპიზოდს შეუძლია პოლიტიკური სპექტრის სრული გადასხვაფერება

20-21 ივნისამდე პროცესები ურთიერთდაპირისპირების რეჟიმში მიმდინარეობდა, მაგრამ მაინც მდორედ. მაგრამ, 20-21 ივნისის მოვლენებმა სრულიად შეცვალა პროცესის ხასიათი და პოლიტიკური სპექტრი.

როდესაც 2019 წლის ცხელ ზაფხულზე ვლაპარაკობთ, მხედველობაში გვაქვს თავისი მნიშვნელობით სამი მოვლენა, სხვა ბევრიც, მაგრამ უპირველესად ვგულისხმობ 20-21 ივნისის პროტესტს, ხელისუფლებისა და ოპოზიციის ქმედებებს, ორივე მხრიდან იყო იმის მცდელობა, რომ მომხდარიყო დაპირისპირების პროვოცირება, რაც მათ მოახერხეს, - ვინ და როგორ, ეს ცალკე თემაა.

მეორე გახლავთ ხაზარაძესთან და ანაკლიის პორტთან დაკავშირებული პროცესები. ცხადია, ხელისუფლება ვერ იქნება პასუხისმგებელი და გარანტი ანაკლიის პორტის მომგებიანობაზე, მაგრამ ისიც ფაქტია, რომ ანაკლიის პორტი მარტო ეკონომიკური პროექტი არ არის. ამიტომ, ამ საკითხში ხელისუფლების მიდგომა უფრო ქმედითი უნდა ყოფილიყო.

2019 წლის ზაფხულში სამი მნიშვნელოვანი მოვლენა მოხდა, სხვა ბევრიც, მაგრამ გამოვყოფდი 20-21 ივნისის პროტესტს, ხაზარაძესთან და ანაკლიის პორტთან დაკავშირებულ პროცესებს და „რუსთავი-2“-სა და მედიასთან ხელისუფლების დამოკიდებულებას... ამ მოვლენებმა და პარალელურად სხვა მოვლენებმა აბსოლუტურად შეცვალა ქვეყანაში პოლიტიკური გარემოც და როგორც ჩანს, პოლიტიკური სპექტრიც

მესამე გახლავთ „რუსთავი-2“ და არა მარტო. მედიასთან ხელისუფლების დამოკიდებულება. მხედველობაში მაქვს „იმედისა“ და მაესტროს“ ხელისუფლების გავლენის ქვეშ მოქცევა და შემდგომ „რუსთავი-2“-ის ირგვლივ განვითარებული პროცესები. ახლა შეიძლება ითქვას, რომ ხელისუფლებამ ელექტრონული მედიის მიმართ შეტევა განახორციელა.

ამ მოვლენებმა და პარალელურად სხვა მოვლენებმა აბსოლუტურად შეცვალა ქვეყანაში პოლიტიკური გარემოც და როგორც ჩანს, პოლიტიკური სპექტრიც. ყველაფერი ეს ხდებოდა როგორც ხელისუფლებაში, ისე ოპოზიციაში მნიშვნელოვანი გადაადგილებების ფონზე. ხელისუფლებაში ეს ჯერ ცხადად არ ჩანს, მაგრამ ოპოზიციაში საკმაოდ აშკარაა.

- ფაქტია, რომ თქვენს მიერ დასახელებული სამი მთავარი თემიდან არც ერთი დასრულებული არაა. თუ, მაგალითად, „რუსთავი-2“-ის ამბავს გავიხსენებთ, სურათი ხელისუფლებისთვის უფრო დამძიმდა.

თუ მანამდე ხელისუფლებას უჭირდა ერთი „რუსთავი-2“-ის ატანა, ახლა საზოგადოების თვალში ხელისუფლებისაგან დევნილი „რუსთავი-2“-ის მსგავსი 2 ტელევიზია გაიხსნება. გარდა ამისა, ხელისუფლებას მოუწევს პასუხი გასცეს როგორც ანაკლიის პორტთან დაკავშირებულ გაუგებარ პერსპექტივას, ისე 20-21 ივნისის მოვლენებს.

თქვენი აზრით, ამ სამივე საკითხზე, სავარაუდოდ, როგორი შეიძლება იყოს ხელისუფლების პასუხები, რათა პოლიტიკურმა პროცესმა მდგრადობა და წონასწორობა არ დაკარგოს?

- მდგრადობასა და წონასწორობაში ალბათ გულისხმობთ იმას, რომ ქვეყანაში შენარჩუნებული იყოს სტაბიულურობა და 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე ქვეყანა მშვიდობიანად მივიდეს.

გეთანხმებით, რომ სტაბილურობა ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია. თუ დღეს ქართული საზოგადოებისა და პოლიტიკური კლასის წინაშე რაიმე მნიშვნელოვანი ამოცანაა, ეს 2020 წლის არჩევნებამდე მშვიდი ვითარებისა და მის შემდეგ ქვეყანაში სტაბილურობის შენარჩუნებაა.

ცხადია, დაპირისპირებას ვერ ავცდებით, მაგრამ ეს არ უნდა გაცდეს ზომიერების ფარგლებს და არ უნდა გადაიზარდოს სამოქალაქო დაპირისპირებაში.

ჩვენ არ უნდა გვავიწყდებოდეს, რომ როგორც ანაკლიის პორტის ამბავი, ისე პანკისისა თუ აზერბაიჯანთან არსებული პრობლემები არ არის მხოლოდ ქართული შიდა პოლიტიკის განხილვის საგანი. იგივე ბორდერიზაციის საკითხი, რაც ასე აწუხებს ყველას.

თუ დღეს ქართული საზოგადოებისა და პოლიტიკური კლასის წინაშე რაიმე მნიშვნელოვანი ამოცანაა, ეს 2020 წლის არჩევნებამდე მშვიდი ვითარებისა და მის შემდეგ ქვეყანაში სტაბილურობის შენარჩუნებაა

არსებობენ ძალები, რომლებიც შეეცდებიან ქართულ პოლიტიკაში არა მხოლოდ ტემპერატურის აწევას, არამედ გარკვეული არეულობის შემოტანას. ჩვენ გვყავს მეგობრებიც, რომლებიც ამ პროცესში გვერდით დაგვიდგებიან, მაგრამ შიდა პოლიტიკაში სტაბილურობაზე ძირითადი ტვირთი ქართულმა საზოგადოებამ და პასუხისმგებლობის მქონე პოლიტიკურმა სპექტრმა უნდა იკისროს.

დამატებითმა ფაქტორებმა ვერ უნდა შეძლოს ჩვენს შიდა პოლიტიკაში განმსაზღვრელი როლის შესრულება. განმსაზღვრელი ვართ ჩვენ - ქართული საზოგადოება და ვიმეორებ, პასუხისმგებლობის მქონე პოლიტიკური სპექტრი.

არადა, საზოგადოებაში გავრცელებულია მოსაზრება, თითქოს ჩვენ ვიღაც თავზე გვახვევს რაღაც-რაღაცებს, სადღაც მოსკოვში, ვაშინგტონში თუ ბრიუსელში წყდება ჩვენი სოციალური თუ ეკონომიკური განვითარების საკითხები და ჩვენ არავინ არაფერს გვეკითხება.

ეს არ არის ასე, ამას ისინი ამტკიცებენ, ვინც ცდილობს ან ძალაუფლება შეინარჩუნოს, ან ძალაუფლება მოიპოვოს. ძალიან მნიშვნელოვანია თუ საზოგადოება, რომელიც არჩევნებში იღებს მონაწილეობას ამას გააცნობიერებს.

რაც შეეხება „რუსთავი 2“-ს. ეს ტელევიზია ჩემთვის არანაირად არ წარმოადგენდა თავისუფალ ტელევიზიას, მაგრამ მთავარი იყო ის, რომ ის არ იყო ხელისუფლების გავლენის ქვეშ. ჩვენნაირი ქვეყნისთვის ეს უკვე მიღწევაა. თუ კიდევ შეიქმნება „რუსთავი 2“-ის მსგავსი ტელევიზიები, ჩემთვის მიუღებელი, მაგრამ ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი, ჩავთვლი რომ ამ 30 წლის განმავლობაში ერთი სერიოზული ნაბიჯი გადავდგით დემოკრატიისაკენ.

თუ კიდევ შეიქმნება „რუსთავი 2“-ის მსგავსი ტელევიზიები, ჩემთვის მიუღებელი მაგრამ ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი, ჩავთვლი, რომ ამ 30 წლის განმავლობაში ერთი სერიოზული ნაბიჯი გადავდგით დემოკრატიისაკენ

ხელისუფლებამ უნდა იცოდეს, რომ მედიასთან და ტელევიზიებთან ბრძოლას აზრი არ აქვს. დღემდე ყველა ხელისუფალი ებრძოდა მედიასაშუალებებს. თუ იმას მაინც მივაღწევთ, რომ ხელისუფლება აღიარებს იმას, რომ მედიასთან ბრძოლას აზრი არ აქვს, შემდეგ შესაძლოა იმასაც მივაღწიოთ, რომ თავისუფალი მედიაგარემოც მივიღოთ.

- პოლიტოლოგმა ვაჟა ბერიძემ „ინტერპრესნიუსთან“ ინტერვიუში ბრძანა - „შევარდნაძემ ვერ შეძლო მედიის დამორჩილება, სააკაშვილმა შეძლო, ივანიშვილი ცდილობს“; თქვენ ასე ფიქრობთ?

- არა მგონია, რომ შევარდნაძემ ვერ შეძლო და სააკაშვილმა შეძლო. ვერც სააკაშვილმა შეძლო. გვახსოვს, რამდენიმე ტელევიზია დახურა, რამდენიმე გავლენის ქვეშ მოაქცია, მაგრამ სრულად დამორჩილება ვერ შეძლო.

90-იანი წლებიდან მოყოლებული, სულ ჰქონდა ხელისუფლებას მედიის დამორჩილების სურვილი. გამსახურდიას დროს გამოდიოდა გაზეთი „ქართული ფილმი“ სულ რაღაც 5-ათასიანი ტირაჟით, ისიც კი დახურეს.

მედიის სრულად გაკონტროლება ვერც გამსახურდიამ, ვერც შევარდნაძემ და ვერც სააკაშვილმა ვერ შეძლეს. ამას ვერც ივანიშვილი შეძლებს. მით უმეტეს ახლა, ტექნოლოგიების განვითარების ეპოქაში, როცა სოციალური ქსელებია განვითარებული.

მედიის სრულად გაკონტროლება ვერც გამსახურდიამ, ვერც შევარდნაძემ და ვერც სააკაშვილმა ვერ შეძლეს. ამას ვერც ივანიშვილი შეძლებს

ამიტომ ვამბობ, რაც მეტი მედიასაშუალება გაჩნდება, რომელიც ხელისუფლების კონტროლის ქვეშ არ იქნება, ეს ჩვენი დემოკრატიისთვის მნიშვნელოვანი წინგადადგმული ნაბიჯი იქნება.

- ზაფხულში განვითარებულ მოვლენებზე მსჯელობისას პოლიტოლოგმა თორნიკე შარაშენიძემ „ინტერპრესნიუსს“ განუცხადა - „ოცნებას“ სურს ხელისუფლებაში მესამე ვადითაც დარჩენა და ამისთვის სიტუაციას ამზადებს“.

ფაქტია, რომ ხელისუფლებას და მთელ ოპოზიციურ სპექტრს 2020 წლის არჩევნებისთვის მზადება აქვთ დაწყებული. ოპოზიციის თემას ჩვენ აუცილებლად შევეხებით, ჩემი შემდეგი კითხვა ასეთია - რამდენად წარმატებით ემზადება ხელისუფლება 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებისა და ხელისუფლებაში მესამე ვადით დარჩენისათვის?

- პროცესები, რომელიც დაწყებულია და არ დასრულებულა სწორედაც რომ გახლავთ სამზადისი 2020 წლის არჩევნებისთვის. ხელისუფლებისა და ოპოზიციის ყველა ქმედების სამიზნე 2020 წლის არჩევნებია.

რა თქმა უნდა, ხელისუფლება მესამე ვადით ხელისუფლებაში დარჩენისთვის ემზადება. მას არც არასდროს უფიქრია ხელისუფლებიდან წასვლა. გვახსოვს, ივანიშვილს უნდოდა პოლიტიკიდან წასვლა, შესაძლოა, მას ახლაც მართლა უნდა პოლიტიკიდან წასვლა, მაგრამ, რამდენად თავისუფალია ამ არჩევანში ეს კიდევ ცალკე თემაა.

ქვეყანაში, რომელშიც ჩვენ ვცხოვრობთ, იმ გარემოში, რომელშიც ჩვენ ვართ, ქართული პოლიტიკის ოლიმპზე აღმოჩენის შემდეგ წასვლა ასე მარტივი არაა და ეს საკითხები ასე იოლად ვერ წყდება.

რა თქმა უნდა, ყველა პროცესი, რაც ახლა შიდა პოლიტიკაში ხდება 2020 წლის არჩევნებს უკავშირდება. შს მინისტრად გახარიას მოსვლით ხელისუფლებამ დაიწყო 2020 წლის არჩევნებისთვის მზადება. ხელისუფლებამ გადადგა ნაბიჯი იქეთ, რომ თუ რეპრესიული არა, ქვეყანაში მკაცრი ხელის პოლიტიკა გაეტარებინა. 20-21 ივნისს სწორედ ამის გამოვლინება იყო.

შს მინისტრად გახარიას მოყვანით ხელისუფლებამ დაიწყო 2020 წლის არჩევნებისთვის მზადება. ხელისუფლებამ გადადგა ნაბიჯი იქით, რომ თუ რეპრესიული არა ქვეყანაში მკაცრი ხელის პოლიტიკა გაეტარებინა. 20-21 ივნისი სწორედ ამის გამოვლინება იყო

ოპოზიციის ქმედებებიც ამისკენაა მიმართული. 20 ივნისის ღამეს ოპოზიციის ლიდერების განცხადებები პარლამენტში ხელებაწეული შეცვლის შესახებ სხვა არაფერი იყო, თუ არა ვითარების პროვოცირება.

კი ამბობენ, თუ პარლამენტში შევიდოდით, არც არაფერს დავაშავებდითო, მაგრამ პარლამენტში მათ შესვლას შეეძლო კიდევ უფრო დაემძიმებინა ქვეყანაში პოლიტიკური კლიმატი.

2003 წელს პარლამენტს ისეთი როლი არ ეკისრა, როგორც დღეს, მაგრამ შევარდნაძე იძულებული გახდა ეთქვა - წავედი სახლშიო.

- ახლა ბევრი საუბრობს იმაზე, რომ ხელისუფლებამ მოახერხა ქართულ პოლიტიკურ ველზე არ მომხდარიყო მისთვის არასასურველი რეალური მესამე პოლიტიკური ძალის გამოჩენა. თქვენ ასე არ ფიქრობთ?

- კი, ჯერჯერობით ასეა, მაგრამ ამ აზრს მხოლოდ ნაწილობრივ შეიძლება დავეთანხმო, რადგან ეს ეხება არა მარტო „ოცნებას“. ეს ორი პოლიტიკური ძალა ერთი მედლის ორი მხარეა.

არც ერთს - არც „ოცნებას“ და არც „ნაციონალებს“ არ აწყობთ ქართულ პოლიტიკურ ველზე მესამე და ანგარიშგასაწევი ძალის გამოჩენა. თუ ასე შენარჩუნდა, სწორედ ისინი იქნებიან ქართული პოლიტიკური ველის ბატონ-პატრონიც და პოლიტიკური პროცესის განმსაზღვრელი.

2020 წლის არჩევნებზე არც „ოცნებას“ და არც „ნაციონალებს“ არ სჭირდებათ მესამე ძალა, რომელიც მათ ხელისუფლებისათვის ბრძოლაში რეალურ კონკურენციას გაუწევს.

არც ერთს - არც „ოცნებას“ და არც „ნაციონალებს“ არ აწყობთ ქართულ პოლიტიკურ ველზე მესამე და ანგარიშგასაწევი ძალის გამოჩენა. თუ ასე შენარჩუნდა, სწორედ ისინი იქნებიან ქართული პოლიტიკური ველის ბატონ-პატრონიც და პოლიტიკური პროცესის განმსაზღვრელი

თუ პროპორციული სისტემით ჩატარდა 2020 წლის არჩევნები, შესაძლოა, „ოცნებასა“ და „ნაციონალებსაც“ დასჭირდეთ მესამე ძალა, რომელიც არჩევნების ლეგიტიმურობაში დამატებით ფერებს შეიტანს. თუ ისევ ძველი სისტემა დარჩა, ძლიერი მესამე ძალის გაჩენა არც ერთის ინტერესებში არ შედის.

- სულ უფრო ცხადად იკვეთება, რომ „გაერთიანებული ოპოზიცია -„ნაციონალები“ და „ევროპული საქართველო“ საპარლამენტო არჩევნებში ცალ-ცალკე მიიღებენ მონაწილეობას.

ამ თვალსაზრისით დამაჯერებლად გამოიყურება თორნიკე შარაშენიძის მოსაზრება, რომ წლის ბოლომდე მათ შორის ბევრი რამ გაირკვევა. თქვენ როგორ შეაფასებდით იმას, რაც „ნაციონალებსა“ და „ევროპულ საქართველოს“ შორის ხდება?

- „ნაცმოძრაობა“ შეეცდება, რომ „ევროპული საქართველო“ მიიერთოს და 2020 წლის არჩევნებზე ერთ გუნდად გამოვიდნენ. მაგრამ, იმ შემთხვევაშიც კი თუ „ნაციონალები“ და „ევროპული საქართველო“ გაერთიანდნენ, მათთვის პრობლემა იქნება ის, რომ ამომრჩევლების დიდი ნაწილი კარგა ხანია ეძებს რაღაც ახალს „ოცნებისა“ და „ნაციონალების“ გარეთ. ამ ფლანგზე ვინ იქნება წამყვანი, ამას ექნება დიდი მნიშვნელობა.

იმ შემთხვევაშიც კი თუ „ნაციონალები“ და „ევროპული საქართველო“ გაერთიანდნენ, მათთვის პრობლემა იქნება ის, რომ ამომრჩევლების დიდი ნაწილი რაღაც ახალს „ოცნებისა“ და „ნაციონალების“ გარეთ ეძებს

თუ არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდა, ამომრჩევლების ხმები სხვადასხვა პოლიტიკურ ძალებზეც გადანაწილდება.

- მას შემდეგ, რაც ხაზარაძემ გააკეთა განცხადება, რომ იგი სექტემბერში პოლიტიკურ მოძრაობას დააფუძნებს, ბევრმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ ხაზარაძე-ჯაფარიძის პოლიტიკური გუნდი შესაძლოა აღმოჩნდეს მესამე პოლიტიკური ძალა.

ასეა, მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ არ ვიცით თუ რა უნდა პოლიტიკაში ხაზარაძეს, ვინ იქნებიან მისი გუნდის წევრები. ამბობენ, რომ ხაზარაძე-ჯაფარიძის გუნდში იქნება ექსპრემიერი გიორგი კვირიკაშვილიც.

თქვენი აზრით, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე სავარაუდოდ როგორი იქნება ხაზარაძე-ჯაფარიძის დებიუტი და იქნება მათთან თუ არა ექსპრემიერი კვირიკაშვილი?

- არ გამოვრიცხავ, რომ ხაზარაძე-ჯაფარიძის გუნდში იყოს ექსპრემიერი კვირიკაშვილი, მაგრამ არა მგონია ეს ასე აქტუალური საკითხი იყოს ხაზარაძე-ჯაფარიძისთვის.

ამომრჩევლებში ხაზარაძე-ჯაფარიძე ცალკე აღიქმებიან, ვინაიდან ისინი იძულებული გახდნენ ჯერ მათ მიერ დაფუძნებული „თიბისი ბანკი“ დაეტოვებინათ და შემდეგ ასევე მათ მიერვე დაფუძნებული ანაკლიის კონსორციუმი. ხალხის დიდი ნაწილი დარწმუნებულია, რომ ხელისუფლება მათ ებრძვის.

კვირიკაშვილის პოლიტიკური კაპიტალი ამ გუნდისთვის არაფრის მომცემი არ იქნება. მიუხედავად ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია რა გუნდით მიიღებენ მონაწილეობას ხაზარაძე-ჯაფარიძე 2020 წლის არჩევნებში.

ხაზარაძე-ჯაფარიძის ჯგუფი სერიოზული ძალა კი იქნება, მაგრამ იქნება თუ არა იგი მესამე ძალა, ამას აქვს უდიდესი მნიშვნელობა.

ანუ, ხაზარაძე-ჯაფარიძის ამოცანაა იქცნენ მესამე ძალად, რაზეც ელექტორატში მოთხოვნა არსებობს. ბევრი რამ დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა გუნდით გამოვლენ ისინი პოლიტიკურ ასპარეზზე.

ხაზარაძე-ჯაფარიძის ამოცანაა იქცნენ მესამე ძალად, რაზეც ელექტორატში მოთხოვნა არსებობს. ბევრი რამ დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა გუნდით გამოვლენ ისინი პოლიტიკურ ასპარეზზე

ჩვენ ვისაუბრეთ იმაზე, რომ ჩვენთვის, როგორც ქვეყნისთვის მთავარია არჩევნებამდე და მის შემდეგ სტაბილურობის შენარჩუნება. ჩემი აზრით, სტაბილურობის განცდის გაჩენა შესაძლებელი იქნება იმ შემთხვევაში, თუ 2020 წლამდე ძლიერი მესამე პოლიტიკური ძალა გაჩნდება და ჩამოყალიბდება.

რადგან ჩვენთვის უმნიშვნელოვანესი ამოცანა სტაბილურობაა, მივესალმებოდი მესამე ძალის ჩამოყალიბებას. მხოლოდ ასეთ ვითარებაში შევძლებთ ჩვენ სტაბილურად მივიდეთ არჩევნებამდე და ასევე სტაბილურად განაგრძოს ქვეყანას ცხოვრება არჩევნების შემდეგ.

- ფაქტია, რომ მე-11 წელია გრძელდება კამათი იმაზე, თუ რა მოხდა 2008 წლის აგვისტოში. რაც მეტი დრო გადის, აგვისტოს ომზე მსჯელობისას აქცენტი კეთდება არა რუსეთის ხელისუფლების ბრალეულობაზე, არამედ წინა ხელისუფლების მიერ დაშვებულ შეცდომებზე.

აგვისტოს ომის დაწყებასთან დაკავშირებით მმართველი გუნდის ლიდერების საჯარო სივრცეში მსჯელობა ტოვებს განცდას, რომ ახლა მთავარი ის კი არაა, რაა სიმართლე და რაა ტყუილი, არამედ ის, თუ სად მთავრდება ხელისუფლების ვიწრო პოლიტიკური ინტერესი და სად იწყება სახელმწიფო ინტერესი...

- სამწუხაროდ, ვინც უკანასკნელი 30 წელია ადევნებს თვალს ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებს, იცის, რომ ჩვენ ყოველთვის, ყველა ხელისუფლებების პირობებში გვქონდა ეს პრობლემა. სამწუხაროდ, ვერა და ვერ ჩამოვყალიბდით თუ სად მთავრდება ხელისუფლების ვიწრო ინტერესი და სად იწყება სახელმწიფო ინტერესი.

სამწუხაროდ, ვერა და ვერ ჩამოვყალიბდით თუ სად მთავრდება ხელისუფლების ვიწრო ინტერესი და სად იწყება სახელმწიფო ინტერესი

ახლაც ასეა. ოკუპირებულ ტერიტორიებთან დაკავშირებული პრობლემებისა და ფაქტორების შიდა პოლიტიკურ ბრძოლაში გამოყენება გრძელდება. ეს კი ყველაზე ცუდი რამა, რაც ქართულ შიდა პოლიტიკას ახასიათებს.

არადა, რეალობა მკაფიოდ გამოკვეთილია - ჩვენ საქმე არ გვაქვს არც აფხაზებთან და არც სამხრეთელ ოსებთან, ჩვენ საქმე გვაქვს რუსეთთან. ეს ფაქტია. ისიც ხომ ფაქტია, რომ საქართველოს არც გუშინდელ, არც ხვალინდელ ხელისუფლებას არ ექნება იმის საშუალება, რომ იმ ჩარჩოების გარდა სხვა რამ აკეთოს, რაშიც მოქმედებს დღევანდელი ხელისუფლება და მეტ-ნაკლებად მართოს ეს პროცესი.

ამიტომ, მუდმივად იმაზე საუბარი თითქოს ხელისუფლება ოკუპირებულ ტერიტორიებთან მიმართებაში არაფერს აკეთებს, შეცდომებს უშვებს, არ მიმაჩნია სახელმწიფოებრივ მიდგომად.

მუდმივად იმაზე საუბარი, თითქოს ხელისუფლება ოკუპირებულ ტერიტორიებთან მიმართებაში არაფერს აკეთებს, შეცდომებს უშვებს, არ მიმაჩნია სახელმწიფოებრივ მიდგომად

- მესმის რასაც ბრძანებთ და ეს ცალკე თემაა. ამ შემთხვევაში ვგულისხმობ მმართველი გუნდის პროპაგანდისტული საამქროს ლიდერების მიერ ტვ-„იმედზე“ გასულ ფილმს, რომელმაც დიდი აზრთა სხვადასხვაობა გამოიწვია.

„ფილმში“ ქართულ ენაზე გაჟღერებულმა კრემლის თეზისებმა და რუსებისათვის არასასურველი ფაქტების პრაქტიკულად იგნორირებამ უამრავი პასუხგაუცემელი კითხვა გააჩინა.

რჩება შთაბეჭდილება, რომ აგვისტოს ომზე რუსული ვერსიის გამეორებით ხელისუფლება ამზადებს საზოგადოებრივ აზრს ოფიციალურმა თბილისმა აფხაზეთთან და ცხინვალის რეგიონთან დაკავშირებით მიიღოს მოსკოვის მიერ კარგა ხნის წინ შემუშავებული წინადადებები. ასე რამდენად შეიძლება იყოს?

- სამწუხაროდ, ჩვენი უდიდესი პრობლემა ისაა, რომ ჩვენში ხელისუფლებისადმი ნდობა ძალიან დაბალია. როცა ხელისუფლებაში ახალი ძალა მოდის, მას მხარდაჭერა დიდი აქვს, მაგრამ გარკვეული დროის შემდეგ იწყება უნდობლობის უსაშველოდ გრძელი პერიოდი.

რუსეთის წინადადებებზე ხელისუფლება შემხვედრ ნაბიჯებს იმ შემთხვევაში ვერ გადადგამს, თუ ამისთვის შესაბამისი პირობები არ ექნა. თუ რა ნაბიჯს გადადგამს ხელისუფლება აფხაზეთთან და ცხინვალის რეგიონთან მიმართებაში, ამის განსაზღვრელი საზოგადოებაში არსებული განწყობები და ამავე თემებზე არსებული საზოგადოებრივი აზრია.

თუ რა ნაბიჯს გადადგამს ხელისუფლება აფხაზეთთან და ცხინვალის რეგიონთან მიმართებაში, ამის განმსაზღვრელი საზოგადოებაში არსებული განწყობები და ამავე თემებზე არსებული საზოგადოებრივი აზრია

ეს არის შემაკავებელი იმისა, რომ ჩვენი ხელისუფლებები სოხუმისა და ცხინვალის მიმართულებით მკაფიო ნაბიჯებს არ დგამენ. ასე რომ არ იყოს, არ ვარ დარწმუნებული რომ ამგვარ ნაბიჯებს ან წინა ხელისუფლება არ გადადგამდა ან დღევანდელი არ გადადგამს.

ჩვენ გვახსოვს დაგომისისა და სოჭის ხელშეკრულებები ანდა სხვა შეთანხმებები, რომლის მიმართაც ხალხში დამოკიდებულება მკაფიოდ უარყოფითი იყო. ვიმეორებ, ამ თემებში განმსაზღვრელი მაინც საზოგადოებრი აზრი რჩება.

- დიახ, ამიტომაც ვკითხულობ - ხომ არ ამზადებს ხელისუფლება საზოგადოებრივ აზრს საიმისოდ, რომ სოხუმისა და ცხინვალის მიმართულებით რუსეთის მიმართ დამთბობი და ჩვენთვის აშკარად წამგებიანი ნაბიჯები იქნას გადადგმული?

- ჰო, მაგრამ დღეს ხელისუფლებას არ აქვს იმდენად დიდი ავტორიტეტი და ნდობა, რომ არა თუ სახელმწიფოს, არამედ მისთვისაც საზიანო ნაბიჯები გადადგას აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის მიმართულებით.

ოპოზიცია ამ თემებს ხელისუფლების წინააღმდეგ იყენებს. თუ კარგად დავაკვირდებით, ოკუპირებული ტერიტორიების თემებში ხელისუფლებაც და ოპოზიციაც ერთნაირად მოქმედებს. მათ ქმედებებს არაფერი საერთო არ აქვს პრობლემების მოგვარებასთან და მხოლოდ ერთ მიზანი აქვს - არჩევნებზე თავისი ელექტორატის გაზრდა.

ოკუპირებული ტერიტორიების თემებში ხელისუფლებაც და ოპოზიციაც ერთნაირად მოქმედებს. მათ ქმედებებს არაფერი საერთო არ აქვს პრობლემების მოგვარებასთან და მხოლოდ ერთ მიზანი აქვს - არჩევნებზე თავისი ელექტორატის გაზრდა

რა თქმა უნდა, სააკაშვილის ხელისუფლების მოქმედებებთან დაკავშირებით კითხვები არსებობს, მაგრამ ამ თემებზე საუბრისას რუსეთის მოქმედებებზე ნაკლებადაა საუბარი, ეს მართლაც გაუგებარია და ცუდ შთაბეჭდილებას ტოვებს.

კითხვა მაქვს - ოფიციალურმა თბილისმა კიდეც რომ აღიაროს სოხუმის და ცხინვალის დამოუკიდებლობა ასეთ შემთხვევაში რუსეთის დამოკიდებულება საქართველოს მიმართ შეიცვლება?

- დარწმუნებული ვარ, არ შეიცველება...

- ჩემი აზრით, არასწორია თუ ვინმეს ჰგონია, რომ რუსეთს ჩვენგან მხოლოდ სოხუმისა და ცხინვალის აღიარება უნდა. რუსებს აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი კი არა, მთლიანად საქართველო უნდა.

ეს იცის ყველამ, ქვეყნის შიგნით და ქვეყნის გარეთაც. ამიტომ, ხელისუფლებამ რაც არ უნდა აკეთოს, ოკუპირებული ტერიტორიების პრობლემა მარტივად არანაირად არ მოგვარდება.

- ბევრი ვარაუდობს, რომ ზაფხულის მსგავსად, ცხელი შემოდგომა გველოდება. დამკვირვებელთა ნაწილი თვლის, რომ „ცხელი შემოდგომის” ვითარების შექმნას რესურსები სჭირდება, ერთი წლით ადრე კი ამისთვის ფულის მობილიზება წესით არავის უნდა უნდოდეს. თქვენი დაკვირვებით, უნდა ველოდოთ თუ არა ცხელ შემოდგომას?

- თუ შემოდგომაზე რამე ექსტრაორდინალური არ მოხდა, არა მგონია პოლიტიკური თვალსაზრისით ზაფხულის მსგავსი ძალიან ცხელი შემოდგომა გვქონდეს.

უფრო ვვარაუდობ, რომ შემოდგომაზე ოპოზიციურ სპექტრში დაიწყება გადალაგება, საბოლოოდ ჩამოყალიბება და 2020 არჩევნებისთვის მზადება. დღეს ოპოზიციური ფლანგი ძალიან ჭრელი და ძალიან ჩამოუყალიბებელია.

შემოდგომა იქნება სწორედ ოპოზიციურ ფლანგზე ძალების ჩამოყალიბების პროცესი. ამიტომ არ მაქვს მოლოდინი, რომ ცხელი შემოდგომა გვექნება თუ ხელისუფლებამ 20-21 ივნისის მსგავსი რამ არ შემოგვთავაზა

ჩემი აზრით, შემოდგომა იქნება სწორედ ოპოზიციურ ფლანგზე ძალების ჩამოყალიბების პროცესი. ამიტომ არ მაქვს მოლოდინი, რომ ცხელი შემოდგომა გვექნება.

ვიმეორებ, თუ ხელისუფლებამ 20-21 ივნისის მსგავსი რამ არ შემოგვთავაზა. ვთვლი, რომ იმ შემთხვევაშიც კი, თუ რუსთაველზე აქციები გაგრძელდა, მას ისეთივე მილევადი ხასიათი ექნება, როგორც ცოტა ხნის წინ ვიხილეთ.

”ინტერპრესნიუსი”

კობა ბენდელიანი

ავთანდილ წულაძე - მაკრონის, შოლცისა და ტუსკის შეხვედრის შემდეგ ცხადი გახდა, რომ უკრაინის იარაღის გარეშე დატოვების გეგმა ჩავარდა, ევროპისა და უკრაინა-რუსეთს შორის სამხედრო დაპირისპირება გაგრძელდება  და გაღრმავდება
„საქართველო მეცნიერების ქვეყანაა“ - აკადემიკოსი როინ მეტრეველი
ქართული პრესის მიმოხილვა 18.03.2024
კავკასიის ავტომარკეტი - ავტომობილის ყიდვის ახლებური გამოცდილება
ქართული ღვინის წარმატება იაპონიაში - TSV Estate Winery-მ განსაკუთრებული მოწონება დაიმსახურა
ახალი „ბაკურიანი“ ხილის გემოთი - ნატურალური მინერალური წყალი, ბაკურიანის მთებიდან, ნაკლები შაქრით