გიორგი კუნაძე - შესაძლებლობას ვერ ვხედავ როგორ შეუძლია რუსეთს საქართველოზე ზეწოლის განხორციელება, საქართველომ ძალიან უნდა მოინდომოს, რომ პუტინს ძალის გამოყენება აიძულოს

უკანასკნელ პერიოდში განვითარებული პროცესების ფონზე რუსეთ-საქართველოს შორის ურთიერთობების თავისებურებებზე „ინტერპრესნიუსი“ რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის ყოფილ მოადგილეს, სამხრეთ კორეაში რუსეთის ყოფილ ელჩს, გიორგი კუნაძეს ესაუბრა.

- ბატონო გიორგი, დეპუტატ გავრილოვის თბილისში ხმაურიანი ვიზიტის შემდეგ, რასაც რუსთაველის პროსპექტზე ანტირუსული და ანტისაოკუპაციო მიტინგები მოჰყვა, მომხდარზე მოსკოვის რეაქცია - ანუ რეაქცია იმაზე, რომ მართლმადიდებლური ქვეყნების საპარლამენტთაშორისო ასამბლეა ჩაიშალა, ქართველი ჟურნალისტის მიერ პირდაპირ ეთერში პუტინის გინება, რასაც თბილისსა და მოსკოვს შორის პირდაპირი ფრენების აკრძალვა, ქართულ პროდუქციაზე ემბარგოს ჯერ დაწესება და შემდეგ იმავე აკრძალვების შერბილება მოჰყვა, ორ ქვეყანას შორის ისედაც რთული ურთიერთობები კიდევ უფრო თუ არ გაამწვავა, გაამძაფრა და კონფრონტაციის ახალი ფორმები შეიძინა.

თქვენზე რა შთაბეჭდილება დატოვა სულ ცოტა ხნის წინ ჩემს მიერ ჩამოთვლილმა პროცესებმა? შეიძლება თუ არა ითქვას, რომ ამ მოვლენების შემდეგ კრემლმა საქართველოსთან ურთიერთობის ახალი ფორმა აირჩია?

- უპირველესად უნდა ვთქვა, რომ ამ ისტორიებმა უკიდურესად მძიმე შთაბეჭდილება დატოვა. ჩემი დაკვირვებით, მომხდარზე სრული ინფორმაცია არც არავის არ აქვს. მაგრამ, თუ შევეცდებით მომხდარში გარკვევას, ვნახავთ, რომ რუსეთის მხრიდან ადგილი ჰქონდა გარკვეულ აჩქარებას.

როგორც ჩანს, მოსკოვში გადაჭარბებულად შეაფასეს საქართველოს ხელისუფლების მზაობა რუსეთთან ურთიერთობების ნორმალიზაციაზე. სწორედ ამას უკავშირდება შემდგომ მომხდარი - რუსეთში საქართველოსაგან განხიბვლის განწყობების გაჩენა.

როგორც ჩანს, მოსკოვში გადაჭარბებულად შეაფასეს საქართველოს ხელისუფლების მზაობა რუსეთთან ურთიერთობების ნორმალიზაციაზე

მე არ მეჩვენება დამაჯერებლად მტკიცება, რომ კონკრეტულ დეპუტატ გავრილოვთან დაკავშირებით მომხდარი წინასწარ იყო გათვლილი და დაგეგმილი. იმის გათვალისწინებით, რომ დეპუტატი გავრილოვი რუსეთში ნაკლებად ცნობილი პოლიტიკოსია, ეს ინციდენტი რომ არ მომხდარიყო, მასზე არც არაფერი გვეცოდინებოდა. მეტიც, დარწმუნებული ვარ, ჩვენ აწი მასზე ვერც ვერაფერს გავიგებთ.

იმის გათვალისწინებით, რომ 2008 წელს იგი აქტიურად უჭერდა მხარს საქართველოზე რუსეთის თავდასხმას და აგრესიას, მანამდე, 90-იან წლებში აქტიურად იყო ჩართული აფხაზების ადვოკატირებაში და გარკვეულ წილად იყო ჩართული იმ პერიოდში მიმდინარე პროცესებში, აღარაფერს ვამბობ იმაზე, რომ იგი არაერთხელ სტუმრობდა აფხაზეთს, ასეთი ფაქტები გამო მე ორი კითხვა მაქვს საქართველოს ხელისუფლების მიმართ - 1. როცა ისინი მოსკოვთან ათანხმებდნენ თბილისში გავრილოვის ჩამოსვლას, არ იცოდნენ იგი ვინ იყო?

მე ორი კითხვა მაქვს საქართველოს ხელისუფლების მიმართ - 1. როცა ისინი მოსკოვთან ათანხმებდნენ თბილისში გავრილოვის ჩამოსვლას, არ იცოდნენ იგი ვინ იყო? და 2. ამ ტიპის ღონისძიებებამდე ყველა პროტოკოლური ნიუანსები წინასწარ თანხმდება... ამ შემთხვევაში რატომ არ მოხდა ასე? თუ ეს გაცნობიერებულად არ მომხდარა, მაშინ ეს აღმაშფოთებელი არაპროფესიონალიზმია

2. გავრილოვის მიერ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძელში აღმოჩენაც ბევრ კითხვას აჩენს. მე კარგად ვიცი ამ ტიპის ღონისძიებები როგორ მზადდება, ყველა პროტოკოლური ნიუანსები წინასწარ თანხმდება. ჩემი მეორე კითხვა კი ასეთია - ამ შემთხვევაში რატომ არ მოხდა ასე? თუ ეს გაცნობიერებულად არ მომხდარა, მაშინ ეს აღმაშფოთებელი არაპროფესიონალიზმია.

შედეგად მივიღეთ სკანდალი, რომელმაც მოსკოვში გამოიწვია იმ ტიპის განწყობების გაჩენა, რაზეც უკვე გითხარით. ანუ ქართული ოპოზიციისა და საქართველოს იმ მოქალაქეების მიმართ უკიდურესი გაღიზიანება, რომლებიც რუსთაველის პროსპექტზე პროტესტანტებს მხარს უჭერდნენ.

- ქართველი ჟურნალისტის მიერ პუტინის უხამსად გინება საქართველოში ბევრს არ მოეწონა, მაგრამ არ მოეწონათ გინების ფორმა და არა ის, თუ რის გამო აგინებდა ჟურნალისტი პრეზიდენტ პუტინს.

ყველა ამ ისტორიის შემდეგ, მხედველობაში მაქვს გავრილოვის თემა, ჟურნალისტის გინება, საქართველოში ფრენების აკრძალვა, ქართულ პროდუქციაზე ემბარგოს დაწესება და შემდეგ მისი შერბილება, ანდა ის, რომ პუტინმა საქართველოს მიმართ „ლოიალური“ დამოკიდებულება გამოიჩინა, დატოვა განცდა, რომ მომხდარით, მოგებული რუსეთი და მისი პრეზიდენტი დარჩა. მოსკოვიდანაც ასე ჩანს?

- არა, მე ასეთი განცდა არ მაქვს. თუ ასე დავსვამთ კითხვას - ვინ მოიგო? მაშინ ისიც უნდა ითქვას, კერძოდ, რა მოიგო? რუსეთში საქართველოში დასასვენებლად გამგზავრება კვლავ რჩება პოპულარულ მიმართულებად. არც შეწყვეტილა და არც შემცირებულა რუსეთის მოქალაქეების მიერ ბათუმში, შესანიშნავ საკურორტო ზონაში ბინების შეძენა. დრომ აჩვენა, რომ რუსეთის ხელისუფლება ამ ხალხზე გავლენას ვერ ახდენს.

რუსეთმა კი აკრძალა თბილისში პირდაპირი რეისები, მაგრამ შედეგი ასეთია - მოსკოვში ძნელად იშოვება ბილეთები მოსკოვი-ბაქოს რეისზე, საიდანაც რუსეთის მოქალაქეები საქართველოში მიემგზავრებიან. ამით მხოლოდ აზერბაიჯანელმა გადამზიდავებმა იხეირეს.

ის, რაც რუსეთის დიპლომატიის ძალისხმევით უკანასკნელი 7 წლის განმავლობაში საქართველოს მიმართულებაზე გაკეთდა, პრაქტიკულად წყალში ჩაიყარა

ჩემი აზრით, რუსეთი საქართველოს მიმართ შეეცადა მოქცეულიყო ისე, როგორც მე-19 საუკუნეში იტყოდნენ - „ხმლით ჩუმად მოქმედება“, წყნარ-წყნარად, აუჩქარებლად, ნაბიჯ-ნაბიჯ. ის, რაც რუსეთის დიპლომატიის ძალისხმევით უკანასკნელი 7 წლის განმავლობაში საქართველოს მიმართულებაზე გაკეთდა, პრაქტიკულად წყალში ჩაიყარა.

- როდესაც, „მოგება“ ვახსენე, მხედველობაში მქონდა ის, რომ კრემლის სურვილია საქართველო იყოს სუსტი, არაეფექტური ხელისუფლებით და სუსტი ეკონომიკით. ფაქტია, რომ ის, რაც მოხდა, ნეგატიურად აისახა ქართულ ეკონომიკაზე. მე უპირველესად ეს მქონდა მხედველობაში...

- ვერ გეტყვით ეს რამდენად აისახა ქართულ ეკონომიკაზე, მაგრამ მე ვხედავ, რომ მოსკოვში ქართული ღვინოები ისევე იყიდება, როგორც მანამდე. სხვა საკითხია, რომ ისინი არც ისე იაფი ღირს. ზოგიერთი ქართული ღვინო უფრო ძვირი ღირს, ვიდრე ფრანგული ან იტალიური ღვინოები. ფასების თვალსაზრისით, ისინი ასევე აგებენ ბულგარულ ღვინოებთან.

იმის თქმა მინდა, რომ ქართული ღვინოებისთვის რუსული ბაზარი ღიაა, თან როგორც ვხდები, საკმაოდ ფართოდაც. რამდენადაც ვიცი, რუსეთი არ გეგმავს საქართველოდან ღვინოების ექსპორტის შეწყვეტას.

ქართული ღვინოებისთვის რუსული ბაზარი ღიაა. თან, როგორც ვხდები, საკმაოდ ფართოდაც. რამდენადაც ვიცი, რუსეთი არ გეგმავს საქართველოდან ღვინოების ექსპორტის შეწყვეტას

რაც შეეხება ‘ბორჯომს“ იგი დიდი ხანია, რაც პრაქტიკულად რუსული კომპანიისაა. ასე რომ, არც ამ წყლის ექსპორტის პრობლემა არსებობს. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მე ვერ ვხედავ იმის შესაძლებლობას, თუ როგორ შეუძლია რუსეთს იმოქმედოს ნეგატიურად ქართულ ეკონომიკაზე.

ჩემი დაკვირვებით, რუსეთის გავლენა ქართულ ეკონომიკაზე არც ისე დიდია, როგორც მიღებულია ამ თემაზე საუბარში. ჩვენ ხომ ვიცით, რომ საქართველო არა მხოლოდ ღვინითა და „ბორჯომით“ ცხოვრობს.

რუსეთის გავლენა ქართულ ეკონომიკაზე არც ისე დიდია, როგორც მიღებულია ამ თემაზე საუბარში

მხედველობაში მაქვს გადამამუშავებელი მეურნეობა, იგივე ხე-ტყის დამუშავება და ასე შემდეგ. ასეთი რამისთვის რუსეთი საქართველოსთვის სრულიად უსარგებლო ქვეყანაა.

- ცალკე საუბრის თემაა პრეზიდენტ პუტინის განცხადებები, რომელიც საქართველოს ისტორიას ეხებოდა. სხვათა შორის, პუტინის ეს განცხადებები საქართველოში საკმაოდ მტკივნეულად იქნა აღქმული. მეტიც, ამ თემაზე ყველაზე გავრცელებული მოსაზრება ასეთი იყო - პუტინმა საქართველოს ისტორიის თავისი ვერსია თავისივე რედაქციით შემოგვთავაზა.

თქვენ როგორ დიპლომატმა, პოლიტოლოგმა როგორ აღიქვით საქართველოს ისტორიაზე პუტინის განცხადებები?

- მე, რა თქმა უნდა, აღვიქვი როგორ აღმაშფოთებელი უვიცობა. საქმე ისაა, რომ ბატონი პუტინი, როგორ ჩინელები ამბობენ, არის ადამიანი, რომელიც ღრუბლებზე მაღლა დგას. და ის, რაზეც მაღლა დგას, მას ნაკლებად აინტერესებს...

პუტინი სამყაროზე თავისი წარმოდგენებით ცხოვრობს. ტელევიზორს ის არ უყურებს, ინტერნეტით არ სარგებლობს, ყველა ინფორმაცია, მას ცნობების სახით მოეწოდება. როგორც ჩანს, ამ ცნობებში ასევე არის ცნობები ისტორიის ამა თუ მონაკვეთზე, რომელსაც ის ახმოვანებს.

ძალიან ცუდია, რომ ბატონი პუტინის საკმაოდ ბევრი განცხადება კარგა ხანია გონივრული აზრის მიღმაა. ასე საუბრობს იგი უკრაინაზეც

ის, ვინც პუტინს ისტორიული ტექსტებით ამარაგებს და რაც პუტინმა „კეთილსინდისიერად“ გაიმეორა, ან აბსოლუტური უვიცია ან გაცნობიერებულად ჰქონდა გეგმაში საქართველოს სახელმწიფოსა და ქართველი ხალხისთვის შეურაცხყოფის მიყენება.

ეს ძალიან ცუდია. ვინც იცის ის საკითხები, რაც პუტინმა საქართველოზე თქვა, მათ ბევრი კი იცინეს მაგრამ ძალიან ცუდია, რომ ბატონი პუტინის საკმაოდ ბევრი განცხადება კარგა ხანია გონივრული აზრის მიღმაა. ასე საუბრობს იგი უკრაინაზეც.

- შესაძლოა, ვიმეორებ, მაგრამ მაინც უნდა გკითხოთ, საქართველოს ისტორიაზე პუტინის განცხადებები რამდენად შეიძლება იყოს საქართველოს მიმართ კრემლის ახალი, უფრო აგრესიული და ქმედითი პოლიტიკის ნაწილი?

- ცნობილ საბჭოთა აკადემიკოსს გიორგი არბატოვს აქვს ჩემთვის ნათქვამი - პოლიტოლოგიური საქმიანობის მთავარი საიდუმლო იმაშია, რომ არასდროს არ გააკეთოს არანაირი პროგნოზი. შეცდომის დაშვებისა და კარიერის დაღუპვის რისკი საკმაოდ დიდია. ეს წესი კარგად კი მახსოვს, მაგრამ მას რეგულარულად ვარღვევ.

ვცდილობ რაციონალურად ვიმსჯელო, მაგრამ ვერ ვხედავ იმის შესაძლებლობას, თუ როგორ შეუძლია რუსეთს საქართველოზე ზეწოლის განხორციელება.

ვიდრე უკრაინის საკითხში გვირაბის ბოლოს რუსეთისთვის არ გამოჩნდება სინათლე, რუსეთს ხელ-ფეხი შეკრული აქვს. ვფიქრობ, ასეთ ვითარებაში საქართველომ ძალიან უნდა მოინდომოს, რომ პუტინს მის წინააღმდეგ ძალის გამოყენება აიძულოს

მანამდე, ვიდრე საქართველოს დასავლეთის ქვეყნებიდან, ნატოსა და აშშ-საგან არა აქვს მიღებული უსაფრთხოების გარანტიები, რუსეთის მხრიდან ძალისმიერი მეთოდით მასზე ზეწოლის სცენარით მოვლენათა განვითარების შესაძლებლობა არსებობს. მაგრამ, ამგვარი შესაძლებლობა ყოველთვის არსებობდა და არა მგონია, რომ იგი ახლა გაზრდილია.

გარდა ამისა, ვიდრე უკრაინის საკითხში გვირაბის ბოლოს რუსეთისთვის არ გამოჩნდება სინათლე, რუსეთს ხელ-ფეხი აქვს შეკრული. ვფიქრობ, ასეთ ვითარებაში საქართველომ ძალიან უნდა მოინდომოს, რომ პუტინს მის წინააღმდეგ ძალის გამოყენება აიძულოს.

- უკვე ვიცით, რომ ბატონი გრიგორი კარასინი აღარ იქნება ბატონ ზურაბ აბაშიძის მთავარი მომლაპარაკებელი რუსეთის მხრიდან. სავარაუდოდ, მას ჩაანაცვლებს დიპლომატი ივან ვოლინკინი, რომელიც საქართველოში რუსეთის საელჩოში მრჩევლად და დესპანად მუშაობდა, მოგვიანებით კი სომხეთში რუსეთის ელჩი იყო.

გავრცელებული ცნობებით, იგი ამჟამად რუსეთის საგარეო უწყების საკონსულო სამსახურის უფროსის თანამდებობას იკავებს. თბილისში ოპოზიციურ წრეებში კარასინის ვოლინკინით სავარაუდო ჩანაცვლება ქართული მხარის დამცირებად და შეურაცხყოფად იქნა აღქმული, რადგან ითქვა, რომ სხვა რუსი დიპლომატების მსგავსად, იგი თავის დროზე საქართველოდან შპიონაჟისთვის გააძევეს. თქვენი აზრით, კარასინის ვოლინკინით ჩანაცვლებისგან რა მოლოდინი შეიძლება ჰქონდეს ქართულ მხარეს?

- ბატონ ვოლინკინს არ ვიცნობ. საკონსულო სამსახურის უფროსობა საკმაოდ მაღალი თანამდებობაა. ამდენად, თუ ასე მოხდა, ეს შეიძლება ნორმალურ როტაციად ჩაითვალოს.

ალბათ აბაშიძისთვის უფრო იოლი იქნებოდა კარასინთან ურთიერთობა. ასე იმიტომ ვფიქრობ, რომ ისინი ერთი თაობის ადამიანები არიან. დიდი ხანია ერთმანეთს იცნობენ.

ალბათ აბაშიძისთვის უფრო იოლი იქნებოდა კარასინთან ურთიერთობა. ასე იმიტომ ვფიქრობ, რომ ისინი ერთი თაობის ადამიანები არიან და დიდი ხანია ერთმანეთს იცნობენ

ჩემი აზრით, კარასინ-აბაშიძის ფორმატი საკმაოდ არაეფექტური იყო. ისინი პოლიტიკურ საკითხებს არ განიხილავდნენ, მათი მანდატი ქვეყნებს შორის ეკონომიკური ურთიერთობების ხელშეწყობას ემსახურებოდა.

- თუ კარასინი ვოლინკინმა შეცვალა, მას მარტო აბაშიძესთან კოორდინაცია არ მოუწევს. გეხსომებათ, რომ კარასინი რუსეთს წარმოადგენდა ჟენევის კონსულტაციების ფორმატშიც. ხომ არ შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის თემებზე კარასინის შემცვლელს უფრო ხისტი მიდგომები ექნება? დაახლოებით იმ ტიპის, რა სტილშიც გამოთქვა თავისი მოსაზრებები პრეზიდენტმა პუტინმა...

- მოდი, არ დავივიწყოთ, რომ იმ საკითხებში, რომელიც ჟენევის კონსულტაციებზე განიხილება, საგარეო საქმეთა სამინისტრო მთავარი მოთამაშე არ არის. საკითხის ასე დაყენება, რომ ამ დისკუსიებზე რუსეთის რომელიმე წარმომადგენელს, წასულს თუ ახლადმოსულს - ექნება თუ არა ხისტი პოზიციები, არასწორია.

მე ასე ვიტყოდი - ვინც უნდა იყოს ჟენევის კონსულტაციებზე რუსეთის საგარეო უწყების წარმომადგენელი, იგი მხოლოდ ზემოდან მიღებულ დავალებას შეასრულებს. არ მგონია, რომ ვოლინკინის მიდგომები, იმავე ჟენევის კონსულტაციებზე, კარასინის მიდგომებისგან განსხვავებული იქნება.

ვინც არ უნდა იყოს ჟენევის კონსულტაციებზე რუსეთის საგარეო უწყების წარმომადგენელი, იგი მხოლოდ ზემოდან მიღებულ დავალებას შეასრულებს... არ მგონია, რომ ვოლინკინის მიდგომები იგივე ჟენევის კონსულტაციებზე კარასინის მიდგომებისაგან განსხვავებული იქნება

უბრალოდ, როგორც ვთქვი, აბაშიძეს იმის გამო, რომ თავისი თაობის ადამიანთან, რომელსაც დიდხანს იცნობდა, ალბათ უფრო იოლი იყო ურთიერთობა და ახლა მასზე ახალგაზრდა რუს კოლეგასთან მოუწევს ურთიერთობები. მაინც მგონია, რომ აბაშიძეს ვოლინკინთან უფრო ფსიქოლოგიური და ადამიანური პრობლემა ექნება.

- 2008 წლის აგვისტოს ომის მორიგი წლისთავი ახლოვდება. ჩვენთან უკვე მეცხრედ, 27 ივლისს დაიწყო და 9 აგვისტომდე გაგრძელდება ნატოს სწავლებები, რომელშიც ნატოს წევრი ქვეყნების 3000 სამხედრო მოსამსახურე მონაწილეობს. თუ ადრე ამგვარ სწავლებებზე რუსეთი მკაცრად რეაგირებდა, ახლა ამ თემაზე მოსკოვს არც უხმაურია. რა ხდება?

- შესაძლოა, საქმე ის იყოს, რომ ამ ტიპის სამხედრო სწავლებები გრძელვადიან პერსპექტივაზე დიდ გავლენას არ ახდენენ. უდავოა, რომ ამ ტიპის სამხედრო სწავლებები რამდენადმე ეხმარება საქართველოს, თავი მარტო არ იგრძნოს ისედაც არეულ მსოფლიოში. დანარჩენად, მე ვერ ვხედავ, რომ ეს სწავლებები რამეს ცვლის.

ამ ტიპის სამხედრო სწავლებები გრძელვადიან პერსპექტივაზე დიდ გავლენას არ ახდენს, თუმცა საქართველოს აძლევს შესაძლებლობას არეულ მსოფლიოში თავი მარტო არ იგრძნოს

რუსეთისთვის ახლა მთავარი მიმართულება უკრაინაა. უკრაინასთან დაკავშირებით რუსეთს აქვს მისაღები გადაწყვეტილებები. იმის გამო, რომ არანაირი გადაწყვეტილებები არ მიიღება, სიტუაცია უფრო ჩიხური ხდება და ვითარება თავისთავად შედის სტაგნაციაში. ამას ემატება ისიც, რომ სულ უფრო გაურკვეველი რჩება, რას შეიძლება ელოდოს რუსეთი პრეზიდენტ ზელენსკისაგან.

რაც შეეხება საქართველოს, არ უნდა დავივიწყოთ, რომ არასწორია მიღებული ვარაუდი, თითქოს რუსეთს ყველაფერი შეუძლია, ხოლო საქართველოს კი არაფერი. არც ის უნდა დავივიწყოთ, რომ საქართველო ერთადერთი ქვეყანაა, რომელიც რუსეთს საშუალებას აძლევს, სახმელეთო კავშირი ჰქონდეს სომხეთთან.

არ უნდა დავივიწყოთ, რომ არასწორია მიღებული ვარაუდი, თითქოს რუსეთს ყველაფერი შეუძლია, ხოლო საქართველოს კი - არაფერი

სხვათა შორის, რუსეთიდან სომხეთის მიმართულებით ტვირთების რაოდენობა არც ისე მცირეა. მათ შორის, სამხედრო დანიშნულების ტვირთები. ეს ის ფაქტორია, რომელიც განაპირობებს რუსეთის ინტერესს საქართველოს მიმართ და შესაძლოა, ეს რუსეთის შემაკავებელი ფაქტორიც იყოს.

- ბოლო წლებში ვხედავთ ანკარისა და მოსკოვის დაახლოებას. ნატოსა და აშშ-ის გაფრთხილებების მიუხედავად, თურქეთმა რუსეთისაგან S-400-ის ტიპის სამხედრო ტექნიკა შეიძინა. თუ თურქეთსა და რუსეთს შორის ურთიერთობა კიდევ უფრო გაღრმავდა, თქვენი აზრით, რამდენად დიდია ალბათობა, რომ ამით საქართველო დაზარალდეს?

- მე ვერ ვხედავ, რუსეთ-თურქეთის ურთიერთობებმა როგორ შეიძლება ავნოს საქართველოს. გასაგებია, რომ ანკარასა და მოსკოვის დაახლოება სომხეთისთვის სასიამოვნო არ იქნებოდა.

რუსეთსა და თურქეთს შორის ურთიერთობების გაღრმავება სიტუაციურ ხასიათს ატარებს. თურქეთი არასოდეს გავა ნატოდან და თურქეთს არასოდეს არ გარიცხავენ ნატოდან.

რუსეთსა და თურქეთს შორის ურთიერთობების გაღრმავება სიტუაციურ ხასიათს ატარებს. თურქეთი არასდროს გავა ნატოდან და თურქეთს არასდროს არ გარიცხავენ ნატოდან

ვიდრე თურქეთი ნატოს წევრია, მას შეუძლია არა მარტო ითამაშოს რუსეთთან ურთიერთობების გაუმჯობესება, არამედ დასავლეთსაც და რუსეთსაც აჩვენოს, რომ ის რეგიონში საკუთარ პოლიტიკას წარმართავს. ამიტომ, ანკარასა და მოსკოვს შორის ურთიერთობების დიდ პერსპექტივებს ვერ ვხედავ.

საერთოდ, უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ბატონი ერდოღანი და ბატონი პუტინი ერთნაირი ფსიქოტიპის პოლიტიკოსები არიან და შესაბამისად, მათ ურთიერთობებში უფრო მეტად პიროვნული მოტივებია, ვიდრე იმ ქვეყნების ინტერესები, რომელსაც ისინი წარმოადგენენ.

- პიროვნულ მოტივებში რას გულისხმობთ?

- იმას, რომ ანკარისა და მოსკოვის ურთიერთობების დემონსტრირებით ერდოღანს აქვს საშუალება სხვა ლიდერებს მიანიშნოს, რომ მას კარგი ურთიერთობები აქვს პუტინთანაც. გარდა ამისა, ფაქტია, რომ ედროღანს აშკარად აქვს პუტინის მიმართ სიმპათიები.

ანკარისა და მოსკოვის ურთიერთობების დემონსტრირებით ერდოღანს აქვს საშუალება სხვა ლიდერებს მიანიშნოს, რომ მას კარგი ურთიერთობები აქვს პუტინთანაც

რუსეთისთვისაც ედროღანის პუტინთან დამოკიდებულებას აქვს მნიშვნელობა, რადგან პუტინს რუსეთში თითქმის ისეთივე უფლებამოსილება აქვს, როგორც ოდესღაც რუსეთის იმპერატორებს.

- სწორედ ამის გამო კიდევ ერთხელ ვიკითხავ - ერდოღან-პუტინს შორის ჩამოყალიბებული განსაკუთრებული დამოკიდებულებები შეიძლება აისახოს საქართველოზე? თუ კი, სავარაუდოდ, როგორ?

- ჩემი აზრით, არა. თუნდაც იმიტომ, რომ საქართველოს თურქეთთან კარგი ურთიერთობები აქვს. ერდოღანი კი მისი ფესვებიდან გამომდინარე, მხედველობაში მაქვს ის, რომ ის ლაზისტანიდანაა, ზოგი ამბობს, რომ ის აჭარიდანაა, მაგრამ გასაგებ მიზეზთა გამო, იგი ამას უარყოფს და ამბობს რომ თურქია. მაგრამ, ჩვენ ხომ ვიცით, რომ თურქეთში მცხოვრები ყველა მოქალაქე თურქად ითვლება.

თუ საფუძვლიანია ჭორები, რომ ერდოღანის წარმომავლობა თურქეთის ჩრდილო აღმოსავლეთ რეგიონებს უკავშირდება, უნდა ვივარაუდოთ, რომ ეს ქვეცნობიერად მაინც განსაზღვრავს მის კარგ დამოკიდებულებას საქართველოს მიმართ

თუ საფუძვლიანია ჭორები, რომ ერდოღანის წარმომავლობა თურქეთის ჩრდილო აღმოსავლეთ რეგიონებს უკავშირდება, უნდა ვივარაუდოთ, რომ ეს ქვეცნობიერად მაინც განსაზღვრავს მის კარგ დამოკიდებულებას საქართველოს მიმართ.

ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, არ მესმის, რატომ უნდა უნდოდეს თურქეთს საქართველოსთან ურთიერთობების გაფუჭება? საქართველო ნატოს პარტნიორი ქვეყანაა, თურქეთი ნატოს წევრი ქვეყანა.

კობა ბენდელიანი

„ინტერპრესნიუსი“

ფარხატ მამედოვი - სომხებმა რაც უნდა ის გააკეთონ, დაგვაყენონ ფაქტის წინაშე, რომ რუსი მესაზღვრეები აღარ დგანან სომხეთ-ირანის საზღვარზე, ამის შემდეგ დადგება ახალი რეალობა და თავის პოზიციას აზერბაიჯანიც ჩამოაყალიბებს
ქართული პრესის მიმოხილვა 25.04.2024
ხათუნა ბურკაძე - ევროპისკენ სვლა საქართველოს ისტორიული არჩევანია და მისი მიღწევა ჩვენი კონსტიტუციური ვალია
თბილისში ახალი კლინიკა - ჟორდანიას სამედიცინო ცენტრი გაიხსნება
m² კოლაბორაციულ პროექტს იწყებს
GM PHARMA ამერიკის სავაჭრო პალატის (AmCham) წევრი გახდა