საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე „ინტერპრესნიუსი“ პოლიტოლოგსა და კონსტიტუციონალისტს, ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრა.

- ბატონო ვახტანგ, ხელისუფლებამ გაითვალისწინა საშუალო და მცირე ბიზნესის პროტესტი და შეზღუდვების შესამსუბუქებლად ნაბიჯები გადადგა.

შეზღუდვების შემსუბუქება ხელისუფლებას აშკარად არ უნდოდა, მაგრამ პრემიერი გიორგი გახარია სხვა ბიზნესების წარმომადგენლებს შეხვდა და გააჩინა იმედი, რომ შეზღუდვების დინამიკა უახლოეს მომავალშიცაა მოსალოდნელი.

რა სურათი მივიღეთ მას შემდეგ, რაც ქვემოდან მოძრაობა საკმაოდ ძლიერი იყო და ხელისუფლება იძულებული გახდა შემხვედრი ნაბიჯები გადაედგა და დათმობებზე წასულიყო?

- ქვეყანაში ყველა მიმართულებით საკმაოდ რთული ვითარებაა და ზოგადად შეიძლება ითქვას, რომ ქვეყანა კრიზისშია. კრიზისია არა მხოლოდ პოლიტიკური მიმართულებით. საკმაოდ მძიმე მდგომარეობაა ეკონომიკური და სოციალური თვალსაზრისით.

ასე ისედაც იყო, მაგრამ პანდემიამ კიდევ უფრო გაამძაფრა ვითარება და ხელისუფლება და ქვეყანა საკმაოდ მძიმე ვითარებაშია აღმოჩენილი. ხელისუფლება გვიან შემოდგომაზე იძულებული იყო შეზღუდვებზე წასულიყო, რადგან პანდემიის გავრცელებამ კატასტროფული მასშტაბები შეიძინა.

ახლა ხელისუფლებამ დაიწყო ფიქრი იმაზე, რომ თუ ეკონომიკა არ გაიხნა, ამ ვითარებიდან სრულიად გაკოტრებული აღმოჩნდება არა მარტო სახელმწიფო, არამედ ამ ქვეყნის ყველა მოქალაქე. ხელისუფლება არა მარტო იმიტომ იყო იძულებული შეზღუდვები შეემსუბუქებინა, რომ საპროტესტო ტალღა აგორდა, არამედ იმის გამოც, რომ მათაც კარგად იციან, რომ ეკონომიკის გარკვეულმა სექტორებმა ახლა თუ არ დაიწყეს მუშაობა, ისინიც და ქვეყანასც უფრო უარეს დღეში აღმოჩნდება.

ხელისუფლება არა მარტო იმიტომ იყო იძულებული შეზღუდვები შეემსუბუქებინა, რომ საპროტესტო ტალღა აგორდა, არამედ იმის გამოც, რომ მათაც კარგად იციან, რომ ეკონომიკის გარკვეულმა სექტორებმა ახლა თუ არ დაიწყეს მუშაობა, ისინიც და ქვეყანასც უფრო უარეს დღეში აღმოჩნდება

საპროტესტო მოძრაობა თითქმის ყველა ქვეყანაშია, ყველგან ითხოვენ შეზღუდვების მოხსნას, კარგია რომ ჩვენი ხელისუფლებაც ხალხის მოთხოვნებს ყურადღებას აქცევს და აქტიურად იწყებებს კონტაქტს იქნება ეს ბიზნესის წარმომადგენლები თუ ცალკეული პოლიტიკური თუ სოციალური ჯგუფები.

რა თქმა უნდა, ნელ-ნელა უნდა გაიხსნას ეკონომიკა, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია ის, რომ არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მივიღოთ ის, რასაც პანდემიის გავრცელების მესამე ტალღა ჰქვია. ეს ჩვენი ქვეყნისთვის კატასტროფა იქნება.

ეკონომიკის ასამუშავებლად შეზღუდვები ნელ-ნელა უნდა მოიხსნას, მაგრამ ძალიან მკაცრი მოთხოვნები უნდა იყო. განსაკუთრებით ეს ეხება ამუშავებულ საქალაქო ტრანსპორტს. გადაჭედილი ავტობუსები და მეტრო უფრო სახიფათოა, ვიდრე ღია ბაზრობები. შეზღუდვების შემსუბუქება კარგია, მაგრამ ამ პროცესს დიდი სიფრთხილით და პასუხიმგებლობით უნდა მოვეკიდოთ. ეს ხელისუფლებასაც ეხება და საზოგადოებასაც.

შეზღუდვების შემსუბუქება კარგია, მაგრამ ამ პროცესს დიდი სიფრთხილით და პასუხიმგებლობით უნდა მოვეკიდოთ. ეს ხელისუფლებასაც ეხება და საზოგადოებასაც

- უკვე ვიცით, რომ 2021 წელს ეკონომიკის პანდემიამდელ ნიშნულზე აღდგენა ვერ მოხერხდება.

ხედავთ იმის რესურსს ერთი მხრივ ხელისუფლებაში, ხოლო მეორე მხრივ საზოგადოებაში, რომ შეზღუდვების პროცესში ორივემ შეძლოს ისეთი ერთმა ისეთი ნაბიჯების გადადგმა, ხოლო მეორემ - ქცევა, რაც ქვეყანას მესამე ტალღას ააცილებს?

- საზოგადოების რა მოგახსენოთ, ქართველები ვართ და რასაც 30 წელია ვაკვირდები სამწუხაროდ, სულ ემოციებზე ვართ და ჩვენი ქმედება სულ ემოციებზეა დაფუძნებული და სულ სულსწრაფობა გვახასიათებს. ხელისუფლებას სჭირდება ეს სულსწრაფობა დააოკოს, მაგრამ მეორე მხრივ გაითვალისწინოს არსებული ვითარება.

რას ახლა მეკითხებით, ძალიან მნიშვნელოვანია, რადაგან ქვეყანში მართლაც ძალიან რთული ვითარებაა. პანდემიასთან ბრძოლა იქნება ეს, თუ საარჩევნო კოდექსზე მუშაობა, თუ ნებისმიერი სოციალური თემაზე მუშაობა, პრობლემა კომპლექსურია, და კომპლექსურ მიდგომას საჭიროებს.

მესამე ტალღის აცილებას მარტო ვერც ხელისუფლება შეძლებს და ვერც საზოგადოება. მესამე ტალღა რომ ავიცილოთ, ხელისუფლებასა და ხელისუფლებას შორის თანამშრომლობა უნდა შედგეს.

მესამე ტალღის აცილებას მარტო ვერც ხელისუფლება შეძლებს და ვერც საზოგადოება. მესამე ტალღა რომ ავიცილოთ, ხელისუფლებასა და ხელისუფლებას შორის თანამშრომლობა უნდა შედგეს

ვითარებაში, როცა საზოგადოება არა მარტო დათგუნულია, არამედ გარკვეულ წილად დაბნეულიც, ხელისუფლებას უნდა ჰქონდეს მოქმედების მკაფიო, ეფექტური და კონკრეტული გეგმა.

ეს ეხება არა მარტო იმას, თუ როდის შემოიტანს იგი ვაქცინას, არამედ იმასაც, შექმნილ კრიზისულ ვითარებაში, როგორ გამოიყვანოს ქვეყანა კრიზისიდან და შეუქმნას პერსპექტივა.

მძიმე სოციალურმა ვითარებამ ქვეყანაში ულტრამემარცხენე იდეოლოგიას მისცა ბიძგი. შეასძლოა, ეს ჯერ არ იგრძნობა ზედა ეშელონებში, მაგრამ ქვედა დონეებზე საკმაოდ შესამჩნევია და საკმაოდაც იგრძნობა. მემარცხენეობის საწინააღმდეგო არაფერი მაქვს, მაგრამ ჩვენს ქვეყანაში ულტრამემარცხენეობას, თუ მას კიდევ სხვა რამაც დაემატა, ეს სახიფათო ფონს შექმნის.

მძიმე სოციალურმა ვითარებამ ქვეყანაში ულტრამემარცხენე იდეოლოგიას მისცა ბიძგი. შეასძლოა, ეს ჯერ არ იგრძნობა ზედა ეშელონებში, მაგრამ ქვედა დონეებზე საკმაოდ შესამჩნევია და საკმაოდაც იგრძნობა. მემარცხენეობის საწინააღმდეგო არაფერი მაქვს, მაგრამ ჩვენს ქვეყანაში ულტრამემარცხენეობას, თუ მას კიდევ სხვა რამაც დაემატა, ეს სახიფათო ფონს შექმნის

ხელისუფლება უნდა გრძნობდეს, რომ საზოგადოება მას ახლა უფრო დიდი გამადიდებელი შუშით უყურებს და აკვირდება.

- ჩვენ საუბარი დავიწყეთ პრემიერის ბიზნესმენებთან შეხვედრით, რაც იმაზე მიანიშნებს, რომ ხელისუფლება ცდილობს უკმაყოფილო ჯგუფებთან საქმიანი დიალოგის რეჟიმში ყოფნას.

ნამახვანჰესთან დაკავშირებით სამი თვეა მიმდინარეობს საპროტესტო აქციები, რაზეც ხელისუფლება პრაქტიკულად მხოლოდ პოლიციელებით რეაგირებს. გასაგებია, რომ ენერგოდამოუკიდებლობის პრობლემას დიდი ჰესების გარეშე ვერ გადავჭრით, მაგრამ რიონის ხეობაში პროტესტანტების მოთხოვნებიც საკმაოდ არგუმენტირებულად გამოიყურება.

მხედველობაში მაქვს ის, რომ დიდ ეჭვებს ბადებს ნამახვანჰესთან დაკავშირებით თურქულ კერძო კომპანიასთან გაფორმებული ხელშეკრულება. ხალხი მეტ გამჭირვალეობას ითხოვს, მათი მტკიცებით, მოგება დათვლადი უნდა იყოს ქვეყნისა და ხალხისთვის.

მეტიც, თუ ენერგოუსაფრთხოებაზეა საუბარი გაუგებარია ქვეყნის ენერგოუსაფრთხოება სხვა ქვეყნის კერძო კომპანიაზე რატომ უნდა იყოს დამოკიდებული.

ფაქტია, რომ კითხვები ბევრია, მაგრამ ისეთი პირი უჩანს, რომ ხელისუფლება არ ჩქარობს იმათთან კომუნიკაციაში ყოფნას, ვინც სამი თვეა რიონის ხეობაში ჰესის მშენებლობას აპროტესტებს. თქვენი აზრით, რატომ?

- როდესაც საქმე დიდ ჰესებს ეხება, საზოგადოება აქტიურობს. სვანეთში დიდი ხანი მიდიოდა საუბარი ჰესის მშენებლობაზე, მაგრამ მასშტაბური პროტესტის გამო ხელისუფლება იძულებული გახდა უკან დაეხია. თუმცა, იქ რაღაცეები მაინც კეთდება და ხალხთან რაღაც შეთანხმებას მიაღწიეს.

შესაძლოა, მე ენერგოუსაფრთხოება უტრირებულად, მაგრამ სხვაგვარად მესმის. ნამახვანჰესი რომ არა კერძო საკუთრება, არამედ სახელმწიფო საკუთრება იყოს, სულ სხვა რამეზე იქნებოდა ახლა საუბარი. თუ ქვეყანა ამ ჰესებიდან რაღაც ზიანს იღებს, ის მაინც უნდა ვიცოდეთ რას ვიგებთ.

თუ ჩვენმა მოქალაქეებმა იგივე თანხა უნდა გადაიხადონ, ანაც მეტი ელექტროენერგიაში, რასაც ახლა იხდის, ჩვენთვის რა მნიშვნელობა აქვს ელექტროენერგიას შემოვიტანთ თუ ადგილზე ვაწარმოებთ? ეს უნდა აუხსნას ხელისუფლებამ ხალხს.

თუ ჩვენმა მოქალაქეებმა იგივე თანხა უნდა გადაიხადონ, ანაც მეტი ელექტროენერგიაში, რასაც ახლა იხდის, ჩვენთვის რა მნიშვნელობა აქვს ელექტროენერგიას შემოვიტანთ თუ ადგილზე ვაწარმოებთ? ეს უნდა აუხსნას ხელისუფლებამ ხალხს

გარდა ამისა, რამდენადაც ვიცი, რიონის ხეობაში ასევე აქტუალურია კასტრული პრობლემები. საუბარია, რიონის ხეობის საკმაოდ დიდ ტერიტორიაზე, რომელიც გასხვისებულია. რადგან ამდენი კითხვები არსებობს ნამახვანჰესის მშენებლობასთან დაკავშირებით, ხელისუფლება ვალდებულია იმ ხალხს, ვინც ჰესის მშენებლობას აპროტესტებს ხალხს აუხსნას რაშია საქმე.

ჩემი აზრით, ნამახვანჰესთან დაკავშირებით მხოლოდ ეკოლოგიაზე არ არის დავა. საზოგადოების უდიდეს ნაწილს არ აქვს განცდა, რომ ამ შემთხვევაში მხოლოდ ეკოლოგიურ პრობლემასთან გვაქვს საქმე.

ყველას აქვს განცდა, რომ ვიღაც ხელისუფლებიდან, ან ხელისუფლებასთან დაახლოებული ხალხი ხელს ითბობს ამ საქმეზე. პრობლემა იმას უკავშირდება, რომ ჩვენ დამოუკიდებლობის 30 წლის მანძილზე არ გვყავდა ისეთი ხელისუფლება, რომელიც ასეთ საკითხებში საზოგადოების ნდობას იმსახურებდა.

- ამ თემამ უცხოელებზე მიწების გასხვისებაზე ხმაური და ამ საკითხზე ხელისუფლების პოზიცია გამახსენა. აქ მიწის ნაკვეთზე კი არა, საუბარია რიონის ხეობის საკამოდ დიდ მონაკვეთზე. ამ თემაზე ხელისუფლების დუმილი კიდევ უფრო მეტ კითხვებს აჩენს.

თქვენი აზრით, რატომ ამჯობინებს ხელისუფლება დუმილს ნამოხვანჰესთან დაკავშირებით?

- ალბათ, იძულებული იქნებიან ხალხს პასუხი გასცენ. ხელისუფლება ანგარიშს უწევს პროტესტს და არა მოქალაქეს. ასე იყო სულ. ეს არ გახლავთ მხოლოდ ამ ხელისუფლების პრობლემა.

- ოპოზიცია პარლამენტში არ შედის. ხელისუფლება ცდილობს ოპოზიცია პარლამენტში შეიყვანოს და ამ მიმართულებით გარკვეულ ნაბიჯებს დგამს.

ხელისუფლება ისე ემუდარება ოპოზიციას შესვლას, რჩება შთაბეჭდილება, რომ ჩიხშია, ისეთივე ჩიხში, როგორც ოპოზიციაა, რომელიც ხალხს მოუწოდებს ქუჩაში გამოვიდეს, მაგრამ ქუჩის პროტესტი ისეთი მასშტაბური არაა, როგორც ოპოზიციას შეიძლება სურდეს.

მოკლედ - ხელისუფლებაც და ოპოზიციაც ისეთ ვითარებაში არიან, რომ მათი აშკარად არ შეგშურდება. რჩება შთაბეჭდილება, რომ ხმამაღალი განცხადებების მიუხედავად გამოსავლის ძიებაში არც ერთია და არც მეორე. ორივე მხარე მათ მიერვე დაწესებულ „წითელ ხაზებს“ ვერ ელევა. თქვენი დაკვირვებით, ასეთი ვითარება რამდენ ხანს შეიძლება გაგრძელდეს?

- ამ ვითარებას ცოტა დისტანციიდან რომ შევხედოთ, პოლიტიკური პროცესის ძირითად აქტორებს - „ქართულ ოცნებას“ და „ნაცმოძრაობას“ არჩევნების შემდეგ შექმნილი ვითარება ორივეს აწყობს.

პოლიტიკური პროცესის ძირითად აქტორებს - „ქართულ ოცნებას“ და „ნაცმოძრაობას“ არჩევნების შემდეგ შექმნილი ვითარება ორივეს აწყობს

ხელისუფლებას არაფრით არ უნდა არჩევნებთან დაკავშირებით დაკარგოს ჩვენი დასავლელი პარტნიორების მხარდაჭერა. ოპოზიციას ყველა მოუწოდებს შევიდნენ პარლამენტში. გულრწრფელად რომ გითხრათ, არა მგონია ხელისუფლებას ძალიან ადარდებდეს პარლამენტში ოპოზიციიდან ვინმე შევა თუ არა. ყოველ შემთხვევაში მათგან ამის გულწრფელ სურვილს ვერ ვხედავ.

პარლამენტში შესვლა არც „ნაცმოძრაობას“ არ უნდა. მას ეს არაფერში არ სჭირდება. იქმნება შთაბეჭდილება, რომ „ოცნება“ და „ნაცმოძრაობა“ ოპოზიციის იმ ნაწილს, რომელიც გვეგონა, რომ რაღაცას მოიფიქრებდა და მესამე ძალას შექმნიდა, ორივეს აბალახებს და საკმაოდ წარმატებითაც.

„ოცნება“ და „ნაცმოძრაობა“ ოპოზიციის იმ ნაწილს, რომელიც გვეგონა, რომ რაღაცას მოიფიქრებდა და მესამე ძალას შექმნიდა, ორივეს აბალახებს და საკმაოდ წარმატებითაც

„ნაცმოძრაობა“ მთლიანად გარიდებულია პროცესს და ოპოზიციის პარლამენტში შეუსვლელობის პიარი ჩააბარა „ევროპულ საქართველოს“. არადა, ბოიკოტი რომ გაგრძელდეს და რიგგარშე არჩევნები დაინიშნოს, „ქართული ოცნება“ ისევ გაიმარჯვებს.

ენ-დი-აის გამოკითხვა ამაზე მიუთითებს. ოპოზიციას კატასტროფული შედეგი აქვს ამ თუნდაც ხარვეზიანი გამოკითხვით. ფაქტია, რომ ტენდენციები ჩანს.

- ტენდენციები კი ჩანს, მაგრამ იმავე გამოკითხვით „ქართულ ოცნებას“ მხოლოდ 31% უჭერს მხარს და მას ასეთი მხარდაჭერით ძალაუფლებაზე სრული კონტროლი გაუჭირდებოდა...

- თუ არჩევნები გამოცხადდა, ეს პროცენტები აიწევს, მაგრამ პროპორციულად აიწევს. 1995 წლის არჩევნებით მმართველ ძალს მხარი მხოლოდ 38% დაუჭირა. დღევანდელი საარჩევნო კოდექსით 76 სადეპუტატო მანდატის მოპოვება „ქართულ ოცნებას“ ისევ არ გაუჭირდება.

- ბრძანეთ - ვერ ვამჩნევ ხელისუფლებას რომ ოპოზიციის შესვლა უნდოდეს პარლამენტშიო, მაგრამ მთლად ასე არ ჩანს, რადგან მმართველმა ძალამ განაცხადა, რომ მხარს უჭრს საარჩევნო კოდექში ჩაიწეროს 0%-იანი ბარიერი, რასაც „გირჩი“ კარგა ხანია ითხოვს და არაა გამორიცხული პარლამენტში ისინიც შევიდნენ.

იმ შემთხვევაშიც კი, თუ „გირჩი“ პარლამენტში შევა, ის რაც მათ უნდათ, იმას საკონსტიტუციო ცვლილება, ანუ „ნაციონალი“ დეპუტატების პარლამენტში შესვლა სჭირდება. ისევ ისეთი სურათი იქნება - ყველაზე დიდი ოპოზიციური ძალა გარეთ იქნება...

- დიახ, იგივე სურათი იქნება. გარეთ იქნება, მაგრამ მერე რა? 2008-2011 წლებში სულ იყო საპროტესტო აქციები. დღეს ოპოზიციას საზოგადოებაში ისეთი გავლენა და მხარდაჭერა არ აქვს, როგორიც მას 2008-2011 წლებში ჰქონდა. რუსთაველის ქუჩა სამი თვე იყო გადაკეტილი, მაგრამ ოპოზიციას ამით არაფერი მოუგია. ქუჩაში დარჩნენ. ისინი პარლამენტში ივანიშვილმა შეიყვანა.

ოპოზიციას არ აქვს პასუხი კითხვაზე - თუ პარლამენტის ბოიკოტირებით 2008 წელს არაფერი გამოვიდა, ახლა როგორ შეიძლება გამოვიდეს? მითუმეტეს ვითარებაში, როცა ოპოზიცია ოპოზიციურ ელექტორას ვერ აერთიანებს.

ოპოზიციას არ აქვს პასუხი კითხვაზე - თუ პარლამენტის ბოიკოტირებით 2008 წელს არაფერი გამოვიდა, ახლა როგორ შეიძლება გამოვიდეს? მითუმეტეს ვითარებაში, როცა ოპოზიცია ოპოზიციურ ელექტორას ვერ აერთიანებს

თუ ვითარება ქვეყანაში გართულდა, ხალხი ქუჩაში მართლაც გამოვიდა, ოპოზიციის 60 კაცი რომ პარლამენტში იყოს, მთავრობისთვის უნდობლობის გამოცხადება უფრო მარტივი არ იქნებოდა?

ჩვენ ხომ გვაქვს გამოცდილება, ვგულისხმობ მაჟორიტარების „პრინციპულობას“. დარწმუნებული ვარ კრიტიკულ ვითარებაში ოპოზიცია მათ მხარდამჭერ 17 დეპუტატსაც ნახავდა და შესაძლოა 27-საც.

- მმართველმა ძალამ პარლამენტში საგამოძიებო კომისია შექმნა, ასევე შექმნა ახალ საარჩევნო კანონმდებლობაზე მომუშავე ჯგუფი. ამ თემებზე ხელისუფლების აქტიურობა გია ხუხაშვილმა „უაღრესად კომიკურად“ შეაფასა.

ვითარებაში, როცა ოპოზიცია შესვლას არ აპირებს, ვისთვის ირჯება მმართველი ძალა?

- ხელისუფლებას უნდა პარლამენტში ოპოზიციის გარკვეული ნაწილი შევიდეს, მაგრამ მას სულაც არ აწყობს პარლამენტში იყოს საკონსტიტუციო ცვლილებებისათვის საჭირო დეპუტატთა რაოდენობა. 0%-იანი ბარიერი არც „ქართულ ოცნებას“ აწყობს და არც „ნაცმოძრაობას“.

0%-იანი ბარიერი არც „ქართულ ოცნებას“ აწყობს და არც „ნაცმოძრაობას“

საგამოძიებო კომისიის შექმნა ხელისუფლებას გარე მოხმარებისთვის სჭირდება. მართალია, ოპოზიცია ამ კომისიის მუშაობაში მონაწილეობას არ ღებულობს, მაგრამ მას არ პასუხები აქვს იმაზე, თუ როგორ გაყალბდა არჩევნები.

თუ ხელისუფლებას მართლაც უნდოდა არჩევნებში დარღვევების გამოსავლენად კომისიის შექმნა, მას დამოუკიდებელი კომისია უნდა შეექმნა და არ დაეკომპლექტებინა იგი უმრავლესობის პარლამენტარებით.

თუ ხელისუფლებას მართლაც უნდოდა არჩევნებში დარღვევების გამოსავლენად კომისიის შექმნა, მას დამოუკიდებელი კომისია უნდა შეექმნა და არ დაეკომპლექტებინა იგი უმრავლესობის პარლამენტარებით

- თქვენი დაკვირვებით შედგება თუ არა ელჩების მონაწილეობით ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის დაანონსებული მეხუთე რაუნდი?

- არა მგონია. ოპოზიცია ამბობს, რომ ხელისუფლება არ მოდის კომპრომისზე. თუ მოლაპარაკებებზეა საუბარი, მხარეები ერთმანეთს ულტიმატუმებით არ უნდა ელაპარაკებოდნენ. არადა, დღეს ასეა.

დღეს რისი მიღებაც რეალურია ოპოზიციის მხრიდან ეს საარჩევნო კოდექსის ისე გასწორებაა, რომ ხვალ და ზეგ არჩევნები რომ ჩატარდეს, ისევ კითხის ნიშნის ქვეშ არ დადგეს არჩევნების ლეგიტიმურობის თემა.

თუ რამეზე შეიძლება იყოს მიღწეული კომპრომისი მხოლოდ საარჩევნო კოდექსზე. სხვა მხრივ, ოპოზიცია, რომელიც მარტოა, მხედველობაში მაქვს ის, რომ მას არც ქვეყანაში ჰყავს ისეთი მხარდაჭერა, რომ ხელისუფლება აიძულოს წავიდეს დათმობებზე და არც ჩვენი დასავლელი პარტნიორები, რომლებიც მათ პარლამენტში შესვლისკენ მოუწოდებენ.

თუ რამეზე შეიძლება იყოს მიღწეული კომპრომისი მხოლოდ საარჩევნო კოდექსზე. სხვა მხრივ, ოპოზიცია, რომელიც მარტოა, მხედველობაში მაქვს ის, რომ მას არც ქვეყანაში ჰყავს ისეთი მხარდაჭერა, რომ ხელისუფლება აიძულოს წავიდეს დათმობებზე და არც ჩვენი დასავლელი პარტნიორები, რომლებიც მათ პარლამენტში შესვლისკენ მოუწოდებენ

საუბარი იმაზე, რომ აშშ-ს პრეზიდენტად ბაიდენი მოვიდა და მისი პოზიცია ჩვენთან არჩევნების შედეგებთან დაკავშირებით შეცვლის ვითარებას, ეს აბსოლუტური ზღაპარია. ეს ასე არ ხდება. ვისაც ოპოზიციაში ჩვენს დასავლელ პარტნიორებთან მუშაობის გამოცდილება აქვს, ეს კარგად უნდა ესმოდეს.

ის, რაც ახლა შიდა პოლიტიკაში ხდება „ნაცმოძრაობისთვის“ არის ძალიან კარგი. ის დღეს ვერ მოდის ხელისუფლებაში, მაგრამ ეს მისთვის პრობლემა არაა. 2024 წლის არჩევნებისთვის დარჩება ორი პარტია. თუ საარჩევნო კოდექსი არ შეიცვლება, კი ბატონო არ შეიცვალოს. ეს „ქართულ ოცნებაც“ აწყობს და „ნაცმოძრაობასაც“.

- თუ დრო ხელისუფლებაზე მუშაობს, მაშინ უნდა ვივარაუდოთ, რომ შემთხვევით სულაც არ ყოფილა ნიკა მელიასა და ნიკა გვარამიას პროკურატურაში დაბარება.

არაა გამორიცხული ხაზარაძესაც გაუხსენონ მის წინააღმდეგ დაწყებული გამოძიება, რომელმაც მას ვერ დაუმტკიცა ფულის გათეთრებასთან დაკავშირებული ბრალდება.

თუ საქმე ნიკა მელიას დაკავებამდე მივიდა, არაა გამორიცხული მას პარლამენტმა ხელმეორედ შეუჩეროს პარლამენტარის უფლებამოსილება.

ამ მიმართულებით იმოძრავებს ხელისუფლება?

- გააჩნია ვითარებას. თუ ხელისუფლება ჩათვლის რომ პოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე შეუძლია პროცესის გამწვავება, ის ოპონენტებთან დაკავშირებით პროცესებს გაამწვავებს.

იყო ქვეყანაში პერიოდი, კერძოდ 2019 წლის ივლისიდან 2020 მარტის ჩათვლით, როცა საქართველოში პოლიტიკური დღის წესრიგს ადგენდა ოპოზიცია. დღეს პოლიტიკურ დღის წესრიგს არა ოპოზიცია, არამედ ხელისუფლება ადგენს და იგი ამას ძალიან მარტივად და მშვიდად აკეთებს.

დღეს პოლიტიკურ დღის წესრიგს არა ოპოზიცია, არამედ ხელისუფლება ადგენს და იგი ამას ძალიან მარტივად და მშვიდად აკეთებს

თუ ხელისუფლებამ ჩათვალა, რომ სჭირდება ოპოზიციაზე ზეწოლა, იგი ამის გაკეთებას არ მოერიდება. თუ არ ჩათვლის, არ გააძლიერებს და დატოვებს ვითარებას დაკონსერვებულ მდგომარეობაში. მას ამ პროცესის რეგულიერბა შეუძლია. შეუძლია პროცესი ორ დღეში დასრულოს, შეუძლია დროში გაწელოს.

რას შეეხება მელიას, დიდია ალაბთობით პარლამენტი მას უფლებამოსილებას შეუჩერებს. უფლებამოსულების შეჩერება მას შეეხება პერსონალურად და არა მთლიანად „ნაცმოძრაობის“ დეპუტაციას.

დიდია ალაბთობით პარლამენტი მას უფლებამოსილებას შეუჩერებს. უფლებამოსულების შეჩერება მას შეეხება პერსონალურად და არა მთლიანად „ნაცმოძრაობის“ დეპუტაციას

ხელისუფლება ისე რომ იყოს ანგარიშვალდებული ქვეყნის მოქალაქეების წინაშე, როგორც ისაა ანგარიშვალდებულია ჩვენი დასავლელი პარტნიორების წინაშე, შესაძლოა მაშინ ჩვენ ასეთ დღეში მართლა არ ვყოფილიყავით. ხელისუფლება თვლის, რომ თავი სწორედ ჩვენს პარტნიორებთან აქვს თავი სამართლებელი და არა ჩვენს მოსახლეობასთან.

ამიტომ მელიასთან დაკავშირებით მას იმდენად მყარი საფუძველია აქვს, რომ ეს არ გამოცხადდეს პოლიტიკურ დევნად, მასთან მიმართებაში ნებისმიერი ნაბიჯის გადადგმა შეუძლია.

- ანუ, ისეთი პირი უჩანს, შიდა პოლიტიკაში კარგს არაფერს არ უნდა ველოდოთ?

- დიახ, ასე წავა პროცესები. პრობლემა სხვა რამეშია, რაზეც ხშირად მითქვამს და ახლაც გავიმეორებ. აქვს კი ხელისუფლებას ქვეყნის წინაშე არსებული პრობლემების გადაჭრის კონცეპტუალური გეგმა და მიდგომები? გნებავთ იდეოლოგიური, ადამიანური, ინტელექტუალური რესურსი, რაც ქვეყანს თუ ჩიხიდან არ გამოიყვანს, ქვეყანაში სტაბილურობის ვითარებას შექმნიდა?

პრობლემა სხვა რამეშია - აქვს კი ხელისუფლებას ქვეყნის წინაშე არსებული პრობლემების გადაჭრის კონცეპტუალური გეგმა და მიდგომები? გნებავთ იდეოლოგიური, ადამიანური, ინტელექტუალური რესურსი, რაც ქვეყანს თუ ჩიხიდან არ გამოიყვანს, ქვეყანაში სტაბილურობის ვითარებას შექმნიდა?

არ ვგულისხმობ ხალხის გარკვეული რაოდენობის ქუჩაში აქტიურობაზე რეაგირებას. ვგულისხმობ ქვეყნის გრძელვადიან პერსპექტივასა და ქვეყანაში მეტ-ნაკლებად სტაბილური გარემოს ჩამოყალიბებას. თუ მას ამის რესურსი აღმოაჩნდა, მას შეეძლება მშვიდად იყოს და ასე მივიდეს 2024 წლის არჩევნებამდე.

თუ ხალხი ქუჩაში მასიურად გამოვიდა, მაშინ სხვა ვითრება იქნება. პანდემიისა და ეკონომიკური პრობლემების გამო ისეთი მძიმე სოციალური ფონია, მეეჭვება, რომ ხალხი ქუჩაში გამოვიდეს.

თუ პროტესტი ქუჩაში გამოვიდა არ ვისურვებდი, არ ვისურვებდი ქალაქში ყოფნას. თუ საქმე აქამდე მივიდა, არ გამოვრიცხავ ისეთი პროცესები დაიწყოს, რომელიც წერტილს დაუსვამს ჩვენს ტრაბახს, რომ ქართველებს შეგვიძლია საპროტესტო აქციების ისე მართვა, რომ ერთი მინაც არ ჩაიმსხვრევა.

თუ საპროტესტო ტალღა ქუჩაში აგორდა, მას ვერც ოპოზიცია და ვერც ხელისუფლება ვერ დაიმორჩილებს.

კობა ბენდელიანი

“ინტერპრესნიუსი”