“არ მოგაგუდინებთ...” - რა უნდა პროკურატურას “ტვ პირველისაგან”

მთავრობამ მედიაში “სიძულვილის ენის” გამოვლენისთვის შესაძლოა სპეციალური ორგანო შექმნას

პაატა ზაქარეიშვილი - “დღეს “ოცნების” მთავრობაში შესვლა ბიოგრაფიის გაფუჭებას ნიშნავს”

* * *

“არ მოგაგუდინებთ...” - რა უნდა პროკურატურას “ტვ პირველისაგან”

“რუსთავი 2”-ის შემდეგ, შესაძლოა ახალი დარტყმის ობიექტი “ტვ პირველი” აღმოჩნდეს. ამის საფრთხეს “ტვ პირველის” მფლობელი, ვატო წერეთელი ხედავს. წერეთელი პროკურატურაში “თიბისი” ბანკის საქმეზე გამოკითხვაზე დაიბარეს. გამოძიების ვერსიით, მამუკა ხაზარაძემ და ბადრი ჯაფარიძემ ფულის გათეთრება სწორედ მისი კომპანიის გამოყენებით განახორციელეს. ტელეკომპანიის მფლობელი უწყებაში დაბარების შესახებ სოციალურ ქსელში წერს. ვატო წერეთელი აღნიშნავს, რომ კითხვებს მხოლოდ მაგისტრი მოსამართლის თანდასწრებით უპასუხებს”, - წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში სათაურით “არ მოგაგუდინებთ...” - რა უნდა პროკურატურას “ტვ პირველისაგან”.

“პროკურატურაში დამიბარეს. ნებისმიერ კითხვაზე გავცემ პასუხს მხოლოდ მოსამართლის თანდასწრებით. თუმცა, წინასწარ გეუბნებით, “ტვ პირველს” არ მოგაგუდინებთ!!! ეს ტელევიზია არც არავის გავლენის ქვეშ გადავა და არც არავის ტრენდზე! შანსი გაქვთ ნული! ყველას ვერ დაიჭერთ ! ყველას ვერ დააშინებთ!” - წერს სოციალურ ქსელში ვატო წერეთელი. “რეზონანსი” ტელეკომპანიის დირექტორს პაატა კაკურიძეს ესაუბრა, რომელიც აცხადებს, რომ ის “ტვ პირველის” მფლობელის მოსაზრებას და გამოთქმულ შიშს სრულიად იზიარებს და არ გამორიცხავს, რომ “ტვ პირველის” ირგვლივ პოლიტიკური პროცესები ვითარდებოდეს - “ვატოს მოსაზრებას, რაც მან სოციალურ ქსელში დაწერა, სრულად ვიზიარებ. მეც ვადასტურებ, რომ “ტვ პირველი” არავის გავლენის ქვეშ არ იმყოფება და არც არასდროს იქნება. არ გამოვრიცხავ, რომ ტელეკომპანიის და მისი მფლობელის ირგვლივ პოლიტიკური პროცესები ვითარდებოდეს. უფრო ვრცელ კომენტარს და შეფასებას წერეთელთან გასაუბრების შემდეგ გავაკეთებ”, - აცხადებს კაკაურიძე. წერეთლის პროკურატურაში დაკითხვაზე დაბარებაში პოლიტიკურ მოტივს ვერ ხედავენ მმართველ გუნდში. პარლამენტარი რატი იონათამიშვილი ამბობს, რომ აუცილებელია გაიმიჯნოს პოლიტიკური და სამართლებრივი პროცესები. მისი აზრით, გამოძიება გამჭვირვალედ და მაღალი კომპეტენციის ფარგლებში უნდა წარიმართოს და მიუღებელია, როდესაც ყველა საკითხის გადაყვანა პოლიტიკურ ჭრილში გვსურს”, - აღნიშნავს გამოცემა.

“ჩვენს მთავარ მიზანს მხოლოდ ის წარმოადგენს, რომ გამოძიება მაღალი გამჭვირვალეობის ფარგლებში წარიმართოს. დანარჩენი ღონისძიება, რაც იქნება ჩატარებული, ეს არის გამოძიების როგორც კომპეტენცია, ასევე პასუხისმგებლობის საკითხი. ჩვენ ხომ არ შეგვეკითხება პროკურატურა ვინ როდის დაკითხოს? როდესაც ამის საჭიროება დაინახა, წერეთლის დაკითხვაც მაშინ გადაწყვიტა. არასწორია, როდესაც ნებისმიერი საკითხი, რაც არ უნდა დაისვას ჩვენს ქვეყანაში, გვინდა, რომ მხოლოდ პოლიტიკურ ჭრილში განვიხლიოთ. ერთმანეთისგან ყოველთვის უნდა გავმიჯნოთ სამართლებრივი და პოლიტიკური პროცესები”, - მიიჩნევს იონათამიშვილი. ანალიტიკოსი გია ხუხაშვილი აცხადებს, რომ თუ იმ საქმის მოვლენებს გადავხედავთ, რომელ საქმესთან კავშირებითაც წერეთლის დაკითხვაზე დაბარება მოხდა, პრინციპში გასაკვირი არაფერი უნდა იყოს”, - დასძენს გამოცემა.

“გამომდინარე იქიდან, რომ წერეთლის დაკითხვაზე დაბარება ანაკლიის პროექტის ამერიკელების კონტროლქვეშ გადასვლის მეორე დღესვე ხდება, რა თქმა უნდა, ეს კითხვის ნიშნებს აჩენს და ეჭვი ჩნდება, რომ ამ მოვლენებთან კავშირშია. დღემდე ხელისუფლება ამ სქემის სწრაფად გამოძიებით დაინტერესებული არ იყო, პირიქით, მას ეგონა, რომ დრო მასზე მუშაობდა. ხელისუფლება ფიქრობდა, რომ ფულის გათეთრების საქმის ჰაერში დაკიდებით კონსორციუმის ანაკლიის პროექტიდან განდევნას შეძლებდა და საბოლოოდ ხელში ჩაიგდებდა. დღეს ეს ამოცანა ნაკლებად შესრულებადი აღმოჩნდა და ამიტომაც ახლა ხელისუფლებას ეს საქმე ტვირთად აწვება და დროის გაწელვასაც აზრი აღარ აქვს. ამიტომ გარკვეული მოქმედებები დაიწყეს. რა არის კონკრეტულად ეს მოქმედებები, ამ დღეებში კიდევ უფრო ნათლად გამოჩნდება... მესმის, ხელისუფლებამ ერთ ფრონტზე იბრძოლოს, მაგრამ ხომ წარმოუდგენელია ყველა ფრონტზე ომი გამოაცხადო - მოდი, ახლა ჯინი ბოთლში ჩავაბრუნო და ყველა და ყველაფერი გავაკონტროლო - ამას ვერ გააკეთებს. ეს უფრო აფექტური ღონისძიებებია, ვიდრე გეგმაზომიერი და კარგად დაგეგმილი ქმედებები. კუნთების თამაშის ამ ქვეყანაში არავის ეშინია და ამის უკვე ბევრი ისტორიული მაგალითებიც გვაქვს”, - აცხადებს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას გია ხუხაშვილი.

მთავრობამ მედიაში “სიძულვილის ენის” გამოვლენისთვის შესაძლოა სპეციალური ორგანო შექმნას

“საარჩევნო კოდექსში დაგეგმილი ახალი ცვლილებები კონსტიტუციონალისტების, მესამე სექტორისა და მედია ექსპერტების შეფასებით, პრობლემას პოლიტიკური პარტიების გარდა მედიასაც უქმნის. მათი აზრით, ამ მიმართულებით დაგეგმილი ცვლილებები თუკი განხორციელდა, მედიაორგანიზაციებს მკაცრი სანქციების პირობებში კომფორტულად მუშაობის შესაძლებლობა ვერ მიეცემათ. რა საფრთხეებზე მიანიშნებენ კონსტიტუციონალისტები და როგორ ან ვინ უნდა გააკონტროლოს მედიაში გასული რეკლამა არის თუ არა ანტირეკლამა? ან რა სახის სანქციები შეიძლება მედია საშუალებებს ასეთ შემთხვევაში დაუწესდეს?”, - წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში სათაურით მთავრობამ მედიაში “სიძულვილის ენის” გამოვლენისთვის შესაძლოა სპეციალური ორგანო შექმნას.

“კონსტიტუციონალისტები მიიჩნევენ, რომ სიძულვილის ენასთან დაკავშირებით საკმაოდ სახიფათო ბუნდოვანებაა. თუმცა აცხადებენ, რომ ხელისუფლებას სავარაუდოდ სპეციალური სახელმწიფო ორგანოს შექმნა მოუწევს, რომელიც მათთვის მისაღები ადამიანებებით დაკომპლექტდება. ეს კი საკმაოდ დიდი საფრთხის მატარებელია. მათი აზრით, საერთოდ მსგავსი ცვლილებაც კი ამ ეტაპზე ქვეყანაში დაუშვებელია. საარჩევნო კოდექსში ინიცირებული ცვლილებებით კი “საარჩევნო პროგრამა, ისევე როგორც სხვა ნებისმიერი მოწოდება/განცხადება/ქმედება, არ უნდა შეიცავდეს ომისა და ძალადობის პროპაგანდას, სიძულვილის ენასა და ქსენოფობიურ განცხადებებს” და მედიასაშუალებებს ეკისრება ვალდებულება, შეამოწმონ, შეესაბამება თუ არა სარეკლამო რგოლი კანონმდებლობის მოთხოვნებს, ხომ არ არის სიძულვილის ენა გამოყენებული, დაცულია თუ არა პროპორციულობა ანტირეკლამისა რეკლამასთან და ა.შ. “რეზონანსი” შეეცადა მმართველ გუნდთან გაერკვია არსებობს თუ არა კანონპროექტში მონახაზი, თუ როგორ და ვის მიერ უნდა მოხდეს გარკვევა არის თუ არა “სიძულვილის ენა” გამოყენებული და ასეთ შემთხვევაში დასჯის რა მექანიზმი ამოქმედდება”, - აღნიშნავს გამოცემა.

“ოცნების” წევრისა და დეპუტატის ნინო წილოსანის აზრით, საპრეზიდენტო არჩევნებმა ნათლად აჩვენა, რომ ასეთი დოზით სიძულვილის ენის გამოყენება დაუშვებელია და მისი გარკვეული ფორმით დარეგულირება უნდა მოხდეს. ჩვენს კითხვაზე, იგეგმება თუ არა კონკრეტული სახელმწიფო ორგანოს შექმნა, რომელიც ამას გააკონტროლებს, წილოსანი ამბობს, რომ გარკვეული მონახაზი არსებობს, თუმცა ამაზე მსჯელობა ოპოზიციასთან ერთად უნდა მოხდეს. “როგორ მოხდება სიძულვილის ენის გაკონტროლება და რა სახის სანქციები დაეკისრება მედიას ასეთ შემთხვევაში, ეს მხოლოდ მსჯელობის და კონსესუსის შემდეგ, ყველასთან შეთანხმების შედეგად მიღებული უნდა იყოს. თუ სხვადასხვა კანონმდებლობით სიძულვილის ენა, ქსენოფობია და უარყოფითი გამოხატვის ფორმა აკრძალულია, რატომ არ უნდა იყოს ეს თუნდაც წინასაარჩევნოდ გამკაცრებული? მით უმეტეს, როდესაც ვნახეთ, რომ არჩევნების დროს მსგავსი მიმართულებით პოლიტიკოსები აქტიურდებიან”, - ამბობს წილოსანი. მისივე თქმით, არსებობს გარკვეული მონახაზი, რომელთან დაკავშირებითაც შეთანხმება უნდა მოხდეს და ეს ცვლილებები იქნება ევროპული და ცივილური გამოცდილებებიდან აღებული”, - დასძენს გამოცემა.

“არ ვარ სპეციალისტი და ვერ გეტყვით რა შეიძლება კონკრეტულად ეთიკის დარღვევად და “სიძულვილის ენად” ჩაითვალოს. ვერ გეტყვით კონკრეტულად რა შეიძლება პოლიტიკოსებს და პარტიებს აეკრძალოთ. ამის განსაზღვრა კომპეტენტური პირების და ორგანოს მიერ უნდა მოხდეს. ამის დადგენის შემთხვევაში რა სახის დასჯის მექანიზმი შეიძლება გამოყენებული იქნას, ვერ გეტყვით. ვერც კონკრეტულად ვერ დაგიდასტურებთ, რომ ეს ფინანსური სანქციები იქნება. ამაზეც შეთანხმება უნდა მოხდეს. ეს ყველაფერი მხოლოდ მუშაობის პროცესში უნდა ჩამოყალიბდეს. რაც შეეხება თავად პარტიების მხრიდან თვითრეგულაციას, ამას თუ ოპოზიცია შემოგვთავაზებს, დავთანხმდებით თუ არა, რთული საკითხია, რადგანაც ჯერ არ ვიცით ეს რას შეიძლება გულისხმობდეს”, - აცხადებს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ნინო წილოსანი.

“იურისტი და კონსტიტუციონალისტი ლევან ალაფიშვილი ამბობს, რომ ძალადობის ენა და მისი პროპაგანდა სხვა არის და “სიძულვილის ენა” - სულ სხვა. აქ გასარკვევი და საშიში ის გარემოებაა, თუ ვის როგორ ესმის ამ სიტყვის განმარტება. ალაფიშვილის თქმით, რთულია იმის განსაზღვრა, თუ ვინ არის საქართველოში ის მაღალი ნდობის ინსტიტუტი ან პირი, რომელსაც კომპეტენციაც, გამოცდილებაც აქვს და საზოგადოების თვალში მაღალი ნდობითაც სარგებლობს, რათა დაადგონოს რა არის “სიძულვილის ენა” და ამის მიხედვით მედიას თუნდაც სანქციები ან ფინანსური ჯარიმები დაუწესოს. კონსტიტუციონალისტი ვახტანგ ძაბირაძე კატეგორიულად ეწინააღმდეგება მედიაში “სიძულვილის ენის” განმსაზღვრელად სახელმწიფო ორგანოს შესაძლო შექმნას. ის ამბობს, რომ საერთოდ საარჩევნო კანონმდებლობაში ამ ცვლილების შეტანა კატასტროფა იქნება და მისი ამოღება უნდა მოხდეს. ძაბირაძის თქმით, ხელისუფლება 5 კაცს ვერ მოძებნის, რომლის მიმართაც საზოგადოებას ნდობა ექნება და რომლებიც პასუხისმგებლები იქნებიან დაადგინონ რა არის “სიძულვილის ენა”, - წერს სტატიის ავტორი.

“ჩვენნაირი განვითარების დემოკრატიის მქონე ქვეყნებისთვის მსგავსი ტერმინების კანონმდებლობაში ჩაწერა ყოველთვის საფრთხის შემცვლელია. ახლა დგება კითხვა - ვინ უნდა შეაფასოს, განსაჯოს და გადაწყვიტოს რა არის “სიძულვილის ენა”? გამოდის, რომ უნდა შეიქმნას სახელმწიფო ორგანო, რომელიც დაკომპლექტდება რამდენიმე ადამიანით და ისინი დაიწყებენ გაკონტროლებას რა არის “სიძულვილის ენა” - ეს ხომ წარმოუდგენელი რამ არის! ჩვენს ქვეყანაში ვინ სარგებლობს ამხელა კომპეტენციით ან ნდობით, რომ ამის კონტროლი მივანდოთ? ჩემი მოწოდება იქნება, რომ ნაწილი კანონმდებლობაში გაიწეროს და ნაწილის თვითრეგულაციის წესით დარეგულიერბა მოხდეს. ანუ, პოლიტიკურმა პარტიებმა მემორანდუმივით გააფორმონ, რომ ამ საკითხებს თავად ასე და ასე მოაგვარებენ. შეიქმნას თვითრეგულირების ორგანო და არა სახელმწიფო რეგულირების. პოლიტიკოსები საერთო პრინციპების დადგენაზე პასუხისმგებლები და ვალდებულები თავად უნდა იყვნენ“, - თვლის გამოცემასთან საუბრისას ლევან ალაფიშვილი.

“აბსოლუტურად ვიზიარებ იმ მოსაზრებას, რომ “სიძულვილის ენა” პოლიტიკაში და მედიაში გამოყენებული არ უნდა იყოს. მიუხედავად ამისა, ჩვენს ქვეყანაში, სადაც ხელისუფლებისადმი ნდობა ძალიან დაბალია, ხოლო საზოგადოება არ არის ჩამოყალიბებული, ნებისმიერი რეგულაცია და ქმედება ქვეყანას დააზარალებს. მაშინ კანონში იმდენად დაწვრილებითი და განმარტებითი ახსნა უნდა მოიძებნოს, რას გულისხმობს “სიძულვილის ენა”, რომ ესეც შეუძლებელია. აღარაფერს ვამბობ, იმ სახელმწიფო ორგანოზე, რომლის შექმნასაც ალბათ, თუ კანონში ცვლილება შევა, ხელისუფლება აპირებს. აბა, ვინ უნდა გააკონტროლოს რა არის „სიძულვილის ენა“?! 5 კაცს ვერ დაასახელებენ, რომლებიც საზოგადოებაში მეტ-ნაკლები ნდობით სარგებლობენ. ვინ უნდა შექმნას ეს ორგანო და სად არიან ეს პიროვნებები, რომლებიც დაგვიდგენენ რა არის “სიძულვილის ენა”? სანამ ქვეყანაში ინსტიტუციონალურ დემოკრატიას საფუძველი არ ჩაეყრება, მანამდე ნებისმიერი რეგულაცია დაუშვებელია. ხოლო მედიის ფინანსური დაზიანება, რასაც ალბათ დასჯის მექანიზმად გამოიყენებნე, დაუშვებელია. ეს მათ გაკოტრებამდე და საბოლო ჯამში დახურვამდეც მიგვიყვანს”, - დაასკვნის გამოცემასთან საუბრისას ვახტანგ ძაბირაძე.

პაატა ზაქარეიშვილი - “დღეს “ოცნების” მთავრობაში შესვლა ბიოგრაფიის გაფუჭებას ნიშნავს”

“რა თქმა უნდა, საარჩევნო ცვლილებებში არის ბევრი საკამათო საკითხი და ოპოზიციამ უნდა იკამათოს, მაგრამ საფრთხის წინაშე არ უნდა დააყენოს პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლის პროცესი. ჩემი აზრით, ეს არის დიდი მონაპოვარი და საქართველოს დამოუკიდებლობის ისტორიაში არც ერთი მთავრობა არ წასულა ასეთ სერიოზულ დათმობაზე, როგორც წავიდა “ქართული ოცნება”. ამიტომ ოპოზიციამ თავისი აკვიატებული იდეებით ეს პროცესი არ უნდა ჩაშალოს. ეს იქნება ძალიან დიდი ღალატი საქართველოს მომავლის”, - აცხადებს პოლიტოლოგი პაატა ზაქარეიშვილი გაზეთ “რეზონანსისთვის” მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით დღეს “ოცნების” მთავრობაში შესვლა ბიოგრაფიის გაფუჭებას ნიშნავს, - ზაქარეიშვილი.

“მეც არ მომწონს ზოგიერთი ცვლილება, მაგალითად, სარეკლამო კლიპებთან დაკავშირებით. ეს უნდა იყოს საარჩენვნო კომისიის საქმე და არა მედიის. ასევე არის სხვა საკითხები, მაგრამ ყველა საკითხი მშვიდ გარემოში უნდა იქნას განხილული და არ არის საჭირო თავიდანვე ტორპედირება. პროპორიცული სისტემით არჩევნების ჩატარება იმდენად მნიშვნელოვანია, რომ ასეთ ცალკეულ საკითხებთან ვერც მოვა. ჩემი აზრით, ხელისუფლების პოზიცია ბლოკებთან დაკავშირებით ლოგიკურია და სრულიად გაუგებარია ნულოვანი ბარიერის პირობებეში რატომ უნდა იყოს ბლოკები. პარტია, რომელსაც არ შეუძლია 15 ათასი ხმის მოგროვება, რა პარტიაა? ცოტა არ იყოს, ამ საკითხთან მიმართებაში ოპოზიცია უცნაურად იქცევა. წესით “ოცნებას” აწყობს, რომ პროპორციული სისტემით არჩევნები არ ჩატარდეს და მერე ეს ოპოზიციას გადაბრალოს. საზოგადოების თვალშიც მოგებული იქნება და შერეული სისტემით ისევ პირველ ადგილზე გავა. პროპორციული სისტემით კი “ოცნება” სავარაუდოდ 35%-ს აიღებს, ეს ნამდვილად ცოტაა იმ 65%-იან შედეგთან, რომელიც “ოცნებას” ჰქონდა”, - აღნიშნავს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას პაატა ზაქარეიშვილი.

“ნაცმოძრაობა” 20%-ზე მეტს ვერ აიღებს, შეიძლება უფრო ნაკლებსაც. 9%-ს აიღებს “ევროპული საქართველო”. დანარჩენი პარტიები 5%-6%-ს და ა.შ. ანუ შიშის საფუძველი, რომ ხმები გაიყოფა, “ნაცმოძრაობას” ნამდვილად აქვს. არც ის არის გაიმორიცხული, რომ პარლამენტში შესული პარტიები შეეკრან “ევროპულ საქართველოს” და ეს პოლიტიკური ძალა გაძლიერდეს “ნაციონალური მოძრაობის” დონეზე. რა თქმა უნდა, მომავალი პარლამენტი იდეალური ვერ იქნება, იქნება ბევრი ხმაური და კამათი, შეიძლება ისეთი წინაღმდეგობებიც იყოს, რომ ვადის ამოწურვამდე ვერ მიაღწიოს და ვადამდელი არჩევნები დაინიშნოს, მაგრამ მაინც წინ გადაგმული ნაბიჯია ქართული დემოკრატიის, თანაც ქვეყანა 2024 წლის არჩევნებს მომზადებული შეხვდება”, - მიიჩნევს რესპონდენტი და შეკითხვაზე - “როგორც ჩანს, მმართველი ძალა კიდევ ერთი ცვლილებისთვის ემზადება. ამბობენ, ივანიშვილი შემოდგომაზე სამთავრობო ცვლილებებს გეგმავს” - პასუხობს:

“ მთავრობის გადაყენების ლოგიკას ვერ ვხედავ. რომელი გონიერი ადამიანი გარისკავს ჩაძირულ გემზე ასვლას?! დღეს “ოცნების” მთავრობაში შესვლა ბიოგრაფიის გაფუჭებას ნიშნავს. აი, არჩევნებამდე 6 თვით ადრე ივანიშვილი რომ დაბრუნდეს პრემიერ-მინისტრად და შეცვალოს მთავრობა, კიდევ შეიძლება მე არა, მაგრამ ზოგიერთმა გულუბრყვილომ დაიჯეროს, რომ ცვლილებები იქნება”.