დიმიტრი ცქიტიშვილი - არ მინდა დავიჯერო, რომ „ქართულ ოცნებას“ იგივე დაემართა, რაც „ნაციონალურ მოძრაობას“

„ქართული ოცნების“ მიერ მოტყუებული საზოგადოება, საპროტესტო აქციები, კონტრაქციებით წახალისებული ძალადობა და ხელისუფლების პასუხისმგებლობა, დაკარგა თუ არა „ქართულმა ოცნებამ“ სახე და ემსაგვსება თუ არა იგი „ნაციონალურ მოძრაობას“... - ამ და სხვა საკითხებზე უმრავლესობიდან გასული დეპუტატი დიმიტრი ცქიტიშვილი „ინტერპრესნიუსთან“ ინტერვიუში საუბრობს. დეპუტატი, რომელმაც უმრავლესობის რიგები მმართველი გუნდის მიერ დანაპირების არშესრულების გამო დატოვა, საზოგადოების წევრებს შორის დაპირისპირებაზე პასუხისმგებლობას ხელისუფლებას აკისრებს და თვლის, რომ იმას, რაც „ქართულმა ოცნებამ“ დღეს გააკეთა, 2013-2014 წლებში არ იზამდა.

- პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლა ხელისუფლების მიერ გაცემული ერთადერთი დაპირება იყო ( თუ არ ჩავთვლით ირაკლი კობახიძის თანამდებობიდან გადადგომას), რომელიც ხელისუფლებამ სერგეი გავრილოვის პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძელში ჩაჯდომისა და ამას მოყოლილი 20 ივნისის მოვლენების საპირწონედ საზოგადოებას მისცა. ელოდით, რომ ამ ფასად გაცემული დაპირება არ შესრულდებოდა?

- არა, არ ველოდი და პრინციპულად მგონია, რომ არ უნდა მომხდარიყო ასე. საარჩევნო სისტემის შეცვლა შესაძლოა, რიგითი მოქალაქისთვის არ არის მნიშვნელოვანი, მაგრამ ეს იყო გარკვეული პოლიტიკური დაძაბულობის განმუხტვის საშუალება, რამაც ძალიან პოზიტიურად იმუშავა. 24 ივნისიდან სიტუაცია განიმუხტა, პროტესტის გარკვეული ჯგუფები დარჩა, თუმცა მასობრივი პროტესტი შეწყდა და საზოგადოებაში ამ შეპირებამ ძალიან პოზიტიური განცდა გააჩინა. ასევე, პოზიტიური განცდა გაჩნდა პოლიტიკურ სპექტრშიც. მიუხედავად იმისა, რომ მათი მხრიდან კრიტიკა იყო, ბევრი პარტია აშკარად მიესალმა ამ ინიციატივას, დაიწყო სამზადისი ახალი პოლიტიკური რეალობისთვის და თითქოს, პოლიტიკური გარემო შეიცვალა. ამიტომაც ასეთი გადაწყვეტილების უკან წაღება, რომელსაც მხოლოდ პოლიტიკური ნება სჭირდებოდა, ვფიქრობ, ძალიან პრინციპული შეცდომა იყო.

- მმართველი გუნდი დაპირებას მაინც შესრულებულად თვლის, ვინაიდან მათი განცხადებით დაპირება იყო იმაზე, რომ პროცესი დაიწყებოდა და არა იმაზე, რომ აუცილებლად შეიცვლებოდა საარჩევნო სისტემა. სიტყვებით თამაშთან ხომ არ გვაქვს საქმე?

- ეს ვერცერთ შემთხვევაში ვერ ამართლებს ამას. ეს თამამი ნაბიჯი იყო მართლაც. არცერთი ხელისუფალი ამას მარტივად არ აკეთებს ხოლმე. საზოგადოებისთვის ეს შეთავაზება გაკეთდა, პოლიტიკურმა პროცესმა დაიწყო ახალი სამზადისი, პარტიები გამოცოცხლდნენ და მათაც გაუჩნდათ დამოუკიდებელ მოთამაშეებად პარლამენტში შესვლის შანსი. ხელისუფლება როდესაც განაცხადს აკეთებს, ამას მეორე მხრიდან მაინც და მაინც მხარდაჭერა არ სჭირდება და ეს არ არის კონტრაქტი მხარეებს შორის, ეს არის პოლიტიკური შეპირება, რომელსაც შესრულება სჭირდებოდა. როდესაც გავლენიანი პოლიტიკური ძალა თავის გადაწყვეტილებას ასე მარტივად ცვლის, ეს იწვევს ბუნდოვანებას და უნდობლობასაც.

- ახლა ხალხი მოტყუებულია?

- ვფიქრობ, კი, მოტყუებულია. ვინც ეს მნიშვნელოვან საკითხად მიიღო, ის მოტყუებულია.

- ამ კანონპროექტის ჩაგდების გამო დაიწყო საპროტესტო აქციები, დაპირისპირებები, სხვადასხვა მიმართულების ოპოზიცია ერთად დადგა პროპორციული სისტემის მოთხოვნის გარშემო, უმრავლესობის რიგები დატოვეს დეპუტატებმა და ა.შ. ამ ყველაფრის ფონზე „ქართული ოცნება“ ამბობს, რომ პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლა არ არის საზოგადოების მოთხოვნა და რომ ეს „ნაციონალური მოძრაობის“ დღის წესრიგია. ფიქრობთ, რომ მმართველმა გუნდმა საზოგადოების მაჯისცემა დაკარგა?

- საზოგადოება მრავალფეროვანია და ვერ ვიტყვით, რომ ყველა ბოლომდე ითავისებს, რა არის საარჩევნო სისტემები და რა განსხვავებაა მათ შორის. მე თვითონაც არ ვთვლი, რომ პროპორციული სისტემაა ყველაზე დემოკრატიული. აქ პრინციპი სხვა არის. ხელისუფლებას პირობა რომ არ დაედო, წინააღმდეგობა და მოთხოვნაც ასეთი მასშტაბური შეიძლება არ ყოფილიყო, მაგრამ რადგან პირობა დაიდო, მისი არშესრულებაა მძიმე. არ მგონია, რომ ხელისუფლება რეალობას მოწყდა და მაჯისცემა დაკარგა. ვფიქრობ, აქვთ განცდა და ხვდებიან, რომ ქვეყანაში არ არის ერთგვაროვანი დამოკიდებულება, რომ ძალიან დაძაბული სიტუაციაა.

- როგორ ფიქრობთ, დაშორდა თუ არა „ქართული ოცნება“ იმ ღირებულებებს, რომლითაც მოვიდა 2012 წლის ოქტომბერში?

- მინდა დავიჯერო, რომ არა. ვნახოთ, ბოლომდე როგორ მივა ეს პროცესი, თუმცა ვფიქრობ, რომ 2012, 2013, 2014 წლებში „ქართული ოცნება“ ასეთ გადაწყვეტილებას არ ჩააგდებდა, ასე მყარად გაცემულ პირობას უარს აღარ ეტყოდა.

- და რა შეიცვალა 2014 წლის შემდეგ? ხომ არ დაემართა იგივე, რაც „ნაციონალურ მოძრაობას“ თავისი მმართველობის მეორე ვადაში?

- აი, ზუსტად ეგ არ მინდა დავიჯერო და არ მინდა, რომ აქამდე მივიდეს. არ ვიცი, რა შეიცვალა. მაინც მგონია, რომ რაც დღეს მოხდა, მაშინ ამას არ იზამდა. იმედი მაქვს, „ქართული ოცნება“ თავის სახეს არ დაკარგავს.

- დაპირისპირებებს შევეხეთ. ვხედავთ საპროტესტო აქციებს, კონტრაქციებს და ამ ყველაფერს ზოგჯერ აგრესიულ ფორმებში გადასულსაც. თუკი ამ დაპირისპირებისას ვინმე ფიზიკურად დაშავდება, უნდა აიღოს თუ არა მმართველმა გუნდმა პასუხისმგებლობა?

- დიახ, ცალსახად უნდა აიღოს. როგორი პროვოკატორიც არ უნდა იყოს ოპონენტი, ხელისუფლება არის ხელისუფლება, რომელსაც აქვს სიმშვიდისა და კანონიერების დაცვის ვალდებულება. თუ მეორე მხარე პროვოკაციებს დაგეგმავს და შეეცდება, რომ რაღაც ექსცესები მოხდეს, ამაზე არსებობს კანონიერი შესაძლებლობები, როგორი რეაგირება უნდა განხორციელდეს. კონტრაქციების მეშვეობით კი შესაძლებელია პროცესები კიდევ უფრო უმართავი გახდეს. კონტრაქცია არ არის გამოსავალი, ეს დაპირისპირების კიდევ უფრო წახალისებაა. პასუხისმგებლობა მაინც რჩება ოპოზიციას, მაგრამ გაცილებით დიდია ხელისუფლების პასუხისმგებლობა.

- ამ თემაზე კომენტირებისას უმრავლესობის წევრები აცხადებენ, რომ კონტრაქციის მონაწილეები არიან იმ ოჯახებიდან, რომლის წევრებსაც „ნაციონალური მოძრაობა“ აწამებდა, ბიზნესს ართმევდა და ა.შ.

- ეს არ არის გამართლება. თუ ვიღაცას პირადი წყენა აქვს, ეს არ ნიშნავს, რომ ვიღაცაზე უნდა იყაროს ჯავრი. ეს არ არის კანონიერი ფორმა. შეიძლება ასეთი განწყობა მართლაც ჰქონდეს ვინმეს, მაგრამ ეს არ ამართლებს იმას, რომ ხელისუფლებამ ვერ აღკვეთოს კონტრაქცია. კონტრაქცია სახელმწიფო ინტერესებში არცერთ შემთხვევაში არ არის. ეს გამწვავებისკენ გადადგმული ნაბიჯია, რომელიც ხელისუფლებამ უნდა გაანეიტრალოს.

- ეთანხმებით მოსაზრებას, რომ ორპოლუსიანი პოლიტიკური ველი, რომლის ერთ მხარეს „ქართული ოცნებაა“, მეორე მხარეს კი „ნაციონალური მოძრაობა“, ხელს აძლევს მმართველ გუნდს, რადგან მას მუდმივად 9 წელზე საუბრის საშუალება აქვს?

- დიახ, ეს ცდუნება არის. შეგნებულად აკეთებენ ამას თუ შეუგნებლად, ფაქტია, რომ ამ მოცემულობაში ვართ. შუა რომ გაიკრიფოს, აწყობს ისევ ამ ორ დომინანტს. თუ შუა გაიკრიფება, ამომრჩეველი არჩევანს ამ ორ ძალას შორის აკეთებს. ამიტომაც საარჩევნო სისტემის ცვლილება აუცილებელია. პროპორციული სისტემა აჩენს შესაძლებლობას, რომ პატარა პარტიებს ჰქონდეთ თავისი ხმები და იმის მიუხედავად, გახდებიან ისინი მმართველი ძალის პარტნიორები თუ არა, ჰქონდეთ შესაძლებლობა, თავისი მანდატით მოახდინონ გავლენა პოლიტიკურ დღის წესრიგზე.

- მაჟორიტარების ახალი ინიციატივა მაჟორიტარულ სისტემაზე გადასვლასთან დაკავშირებით სიტუაციას კიდევ უფრო არ ამწვავებს?

- ინიციატივა იმდენად შეიძლება არ ამწვავებს, რამდენადაც ქმედებები და არსებულ სიტუაციაში რა პასუხები აქვს ხელისუფლებას. ხელისუფლებამ უნდა გადადგას ნაბიჯები, რომელიც დუღილს გაანეიტრალებს, მაგალითად, შესთავაზოს ისეთი რეფორმა, თუნდაც საარჩევნო, რომელიც ქვეყანაში სიტუაციას დააშოშმინებს.

- თუმცა მმართველი პარტიის აღმასრულებელი მდივანი ირაკლი კობახიძე აცხადებს, რომ ხელისუფლებას არ აქვს ოპოზიციისთვის შეთავაზებების გაკეთების საფუძველი.

- ეს არასწორია. კონკრეტულ ოპოზიციას შეიძლება არ შესთავაზო, კონკრეტულ ოპოზიციურ ჯგუფებს შეიძლება ჰქონდეთ დესტრუქციული მიზნები, მაგრამ ქვეყანაში სიტუაცია არ არის მთლად კარგად და ხელისუფლებამ რაღაც ნაბიჯები უნდა გადადგას. მე მაინც მგონია, რომ უფრო კონკურენტული და სამართლიანი საარჩევნო გარემოს ფორმირება შესაძლებელია იყოს განმუხტვის წყარო.

- თქვენი სამომავლო გეგმებიც რომ გაგვიზიაროთ. ვიცით, რომ უმრავლესობიდან წამოსული რამდენიმე დეპუტატი ფრაქციის შექმნის მომხრეა, მათ შორის თქვენც. როდის შეიძლება გიხილოთ ახალ ფრაქციაში?

- შესაძლებლობა რომ მქონდეს, დღესვე შევქმნიდი ფრაქციას, უბრალოდ მის შესაქმნელად საჭირო 6 ადამიანი ჯერ სრულად არ არის. მუდმივი კომუნიკაცია და კავშირი მაქვს მათ შორის თამარ ჩუგოშვილთან და თამარ ხულორდავასთან. გვინდა, რომ დამოუკიდებელი დეპუტატებიდან ისეთ ადამიანებთან ვიქონიოთ კავშირი, რომლებთანაც მეტი თანხვედრა გვაქვს.

- ახალი ფრაქციის შექმნა საშემოდგომო სესიის ფარგლებში მოესწრება?

- იმედი მაქვს, მოესწრება.

- და ბოლოს, უმრავლესობა დატოვეთ, პარტია დატოვეთ. 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე რომელიმე პარტიაში მოიაზრებთ თქვენს თავს? როგორ გააგრძელებთ პოლიტიკურ საქმიანობას?

- არ ვიცი, ამასთან დაკავშირებით გეგმები ბოლომდე ჩამოყალიბებული არ მაქვს. ჩემი გრძელვადიანი გეგმები „ქართულ ოცნებას“ უკავშირდებოდა და უკვე გაიყო ჩვენი გზები. ახალი პარტიის შექმნა ყველაზე ნაკლებად სასურველი იქნება, უკვე ისედაც ძალიან ბევრი პარტიაა. ახლა ჩემს თავს ვერც ერთში ვერ ვხედავ, თორემ ვიქნებოდი რომელიმეს წევრი. ისეთ პარტიებთან, რომლებსაც პოზიტიური დღის წესრიგი აქვს, შეიძლება თანამშრომლობა დავუშვა. ვეცდები, პოლიტიკური საქმიანობა გავაგრძელო და იმასაც ვეცდები, რომ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ ვიყო პარლამენტში.

მარიამ დემეტრაშვილი

„ინტერპრესნიუსი“

მამუკა ხაზარაძე - ცვლილებების დროა! ხელისუფლება, რომელიც ემსახურება რუსეთს, უნდა დასრულდეს! „ლელო“ ემსახურება საქართველოს!
ემილ ავდალიანი - არაბული ქვეყნებისთვის და ირანისთვის ახლო აღმოსავლეთის რეგიონთან ჩინეთის ურთიერთობის სუფთა წარსული მეტად მიმზიდველია
ქართული პრესის მიმოხილვა 28.03.2024
საქართველოს თავდაცვის დილემა - რთული არჩევანი რთულ ვითარებაში
ამერიკული სამედიცინო ჰოლდინგი - CooperSurgical-ი საქართველოში ოვამედის ორგანიზებით სამდღიან სემინარს მართავს