ალექსანდრე თვალჭრელიძე - შიდა პოლიტიკა ჩვეულ კინკლაობას აღარ დაუბრუნდება, ვინც ამას ვერ მიხვდება, მოკლული პაიკივით განიდევნება პოლიტიკური დაფიდან

საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე „ინტერპრესნიუსი“ საქართველოს საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტს ალექსანდრე თვალჭრელიძეს ესაუბრა.

- ბატონო ალექსანდრე, რამდენიმე კვირაა მსოფლიო პანდემიას ებრძვის. შეიძლება ითქვას, რომ კორანავირუსის გავრცელებამ ერთიანად შეცვალა თანამედროვე მსოფლიო. მსოფლიოს არაერთი პანდემია გადაუტანია, მაგრამ დღევანდელ გლობალიზებულ მსოფლიოში რომ მისი მასშტაბები ყველა წინანდელზე სახიფათო ჩანს, ფაქტია.

სხვადასხვა მონაცემებით, პირველი მსოფლიო ომის დროსესპანკასსახელით ცნობილ პანდემიას 50-100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა. ვხედავთ, რომ პანდემიის გამო შეცვლილ მსოფლიოში ვითარება არც თუ ისე სახარბიელოა.

თუმცა, თუ გავითვალისწინებთ კორონავირუსთან ქვეყნებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების მზაობას ერთად ებრძოლონ პანდემიას, არსებობს იმის იმედი, რომ კორონავირუსს იმდენი მსხვერპლი არ ეყოლება, როგორც თავის დროზეესპანკას“.

ვირუსის გავრცელებში აშშ- ჩინეთი ორჯერ დაადანაშაულა, მადამდე პეკინმა დაადანაშაულა აშშ ვირუსის გავრცელებაში. ვირუსის გავრცელება ვისი ბრალია ახლა ამის გარკვევა გაჭირდება, მაგრამ ფაქტია, რომ კორონავირუსი ბუნებრივი გზით წარმოქმნილ ვირუს რომ არ გავს, ამაში თითქმის ყველა დარწმუნებულია.

როგორ დაახასიათებდით დღევანდელ მსოფლიოში არსებულ ვითარებას მას შემდეგ, რაც კორონავირუსის სახელით ცნობილი ეპიდემია უკვე მსოფლიოს 182 ქვეყანაში მძვინვარებს?

- რასაკვირველია, არავითარი ხელშესახები საბუთი იმისა, გაჩნდა კორონავირუსი ბუნებრივი თუ ხელოვნური გზით მე არ გამაჩნია, ამიტომ ამაზე ვერაფერს გეტყვით. გავიხსენებ მხოლოდ ფეისბუქში გავრცელებულ „გურუს“ მიმართვას, საუბედუროდ მისი სახელი არ ვიცი, რომელმაც ძალიან ბრძნული რამ თქვა - კორონავირუსი უფრო კულტუროლოგიური, მსოფლმხედველური პრობლემაა, ვიდრე სუფთად ბიოლოგიური.

ემბოლასა და შიდსის გამოკლებით, რომლის წარმომავლობა კარგად გვაქვს გააზრებული, ყველა ეპიდემია დასავლურ კულტურას ჩინეთიდან უტევდა და უტევს - შავი ჭირი, ყვავილი, თქვენს მიერ უკვე ხსენებული „ესპანკა“, რომელიც, პრინციპში, ღორის გრიპის ტიპის ინფექცია იყო, სახელდობრ ღორის თუ ფრინველის გრიპი, კიდევ რომელი ერთი დავასახელო? ეხლა, ყველა ეს ინფექცია ხელოვნურია?

ეჭვგარეშედ მეჩვენება, რომ ეს ფენომენი ჩინური კულტურული ტრადიციებით, კერძოდ, მათი კვების რაციონითაა განპირობებული. ბუნება არ ეგუება ადამიანის მიერ საჭმელად ისეთი არსების გამოყენებას, რაც ბიოლოგიურად ამისთვის არ არის გამიზნული.

ეჭვგარეშედ მეჩვენება, რომ ეს ფენომენი ჩინური კულტურული ტრადიციებით, კერძოდ, მათი კვების რაციონითაა განპირობებული. ბუნება არ ეგუება ადამიანის მიერ საჭმელად ისეთი არსების გამოყენებას, რაც ბიოლოგიურად ამისთვის არ არის გამიზნული

მეორე პარადოქსული ფაქტიც - ეს დაავადებები, როგორც წესი, ევროპაში იტალიელებს ჩამოჰქონდათ. ესეც, კულტუროლოგიური ფენომენია - ვენეციელი ვაჭარი მარკო პოლო პირველი ჩინეთში ჩასული ევროპელი გახლდათ. ვენეციელებს არც გენუელები ჩამორჩებოდნენ და ეს ვაჭრები ყოველთვის იდგნენ აზიური და ევროპული კულტურების საზღვარზე.

დღესაც იტალიელ ბიზნესმენებს აშკარად გამოხატული მობილობა ახასიათებთ და მე ისინი არაერთ ევროპისთვის უჩვეულო ქვეყანაში მინახავს. თავრიზის სასტუმროში კონტრაბანდულად შემოტანილი „მონტეპულჩიანოც“ დამილევია. ამაზე მეტს აღარ შევჩერდები.

ისიც აღსანიშნავია, რომ გლობალიზაციის პროცესმა ჩვენი სამყარო თითქოს დააპატარავა - მოგზაურობა პრობლემა აღარ არის. ამიტომ თუ „ესპანკას“ გავრცელებისთვის 2 წელი დაჭირდა, კორონავირუსს რამდენიმე კვირა ეყო. და დღეს მთელი მსოფლიო ფაქტიურად საგანგებო მდგომარეობაშია.

ჩემი აზრით, კორონავირუსის პანდემიამ მსოფლიო შეუქცევადად შეცვალა, ის პანდემიის შემდეგ ვეღარასოდეს ისეთივე ვეღარ იქნება, როგორც ჯერ კიდევ იანვარში იყო. და ესეც კულტოროლოგიურ-მსოფლმხედველური პრობლემაა.

კორონავირუსის პანდემიამ მსოფლიო შეუქცევადად შეცვალა, ის პანდემიის შემდეგ ვეღარასოდეს ისეთივე ვეღარ იქნება, როგორც ჯერ კიდევ იანვარში იყო. და ესეც კულტოროლოგიურ-მსოფლმხედველური პრობლემაა

საზოგადოება, ადამიანები, მთავრობები დაფიქრდნენ იმაზე თუ როგორ უნდა შეეწყოს ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებული თავისუფლება უსაფრთხოების მოთხოვნებს. მოდით ვთქვათ გულახდილად - პრინციპში, უსაფრთხოების მოთხოვნებმა, რომლებსაც, ცალსახად აღვნიშნავ, მე უპირობოდ ვეთანხმები, ხომ შელახა ჩვენი ფუძემდებლური უფლებები და ის სივრცე, ის ეუკუმენა, რომელსაც ჩვენ ინსტინქტურად ჩვენ საარსებო არეალად აღვიქვამდით, ანუ პრინციპში მთელი დედამიწა, დრამატულად შეკუმშა და ჩვენი ბინების გარე კედლებით შემოფარგლა.

რა თქმა უნდა, პანდემია ჩაივლის, ჩვენ მას მოვერევით და გავაგრძელებთ ჩვეულ ცხოვრებას, მაგრამ ჩვენს სულში, ჩვენს აზროვნებაში, ჩვენს მენტალიტეტში, ჩვენს მსოფლმხედველობაში რაღაც უკვე შეუქცევადად შეიცვალა. ჩვენ გაცილებით უფრო ფრთხილები და წინდახედულები ვიქნებით.

პანდემია ჩაივლის, ჩვენ მას მოვერევით და გავაგრძელებთ ჩვეულ ცხოვრებას, მაგრამ ჩვენს სულში, ჩვენს აზროვნებაში, ჩვენს მენტალიტეტში, ჩვენს მსოფლმხედველობაში რაღაც უკვე შეუქცევადად შეიცვალა. ჩვენ გაცილებით უფრო ფრთხილები და წინდახედულები ვიქნებით

- იმედია, ვირუსს მსოფლიო მართლაც დაამარცხებს, მაგრამ უკვე მკაფიოდ ჩანს, რომ თანამედროვე მსოფლიო როგორც მინიმუმ, კარგა ხანს ვერ იქნება ისეთი, როგორც კორონავირუსის გავრცელებამდე.

დაახლოებით ერთი კვირის წინკვირის პალიტრისათვისმიცემულ ინტერვიუში თქვენ გამოთქვით ვარაუდი, რომ ეკონომიკის რეცესიის გამო მსოფლიო ეკონომიკა 300 მილიარდ აშშ დოლარს დაკარგავს. ისეთი პირი უჩანს, დანაკარგი გაცილებით მეტიც იქნება.

შესაძლოა ვცდებოდე, მაგრამ რჩება შთაბეჭდილება, რომ ახლა ბევრი რამ იმაზე იქნება დამოკიდებული ეკონომიკურ და პოლიტიკურ კონკურენციაში მყოფი გლობალური მოთამაშე ქვეყნების ეკონომიკები რამდენად უვნებლები დააღწავენ თავსკორონაეკონომიკისლამის დამანგრეველ შედეგებს.

თქვენი დაკვირვებით, სავარაუდოდ რა კორექტივებს შეიტანს კორონავირუსის ეპიდემია დღევანდელი მსოფლიოს ეკომომიკაზე?

- საერთო ხიფათის წინააღმდეგ დასავლური კულტურა ერთიანდება ხოლმე. ასე იყო 2008-2009 წლების ეკონომიკური კრიზისის დროსაც, მაგრამ მაშინ აშშ-ს პრეზიდენტი ბარაკ ობამა იყო... უდავოდ მიმაჩნია, რომ ევროპის ქვეყნები პანდემიის შემდეგ ერთიანი ძალისხმევით შეეცდებიან კრიზისის დაძლევას, მაგრამ რა ქმედებებს მიმართავს დონალდ ტრამპი, აბსოლუტურად გაუგებარია და არა მარტო ჩემთვის, არამედ, ვშიშობ, მისთვისაც.

ციფრი 300 მილიარდი ჩემი მოგონილი არ არის, ეს მსოფლიო ბანკის პროგნოზია. მეჩვენება, რომ მათი პროგნოზი არც თუ ისე მცდარია. ყველა შემთხვევაში ზარალი 1 ტრილიონ აშშ დოლარზე გაცილებით ნაკლები იქნება. 1 ტრილიონი დოლარი კი მსოფლიო მშპ-ს 1,1%-ია.

პანდემიისგან ეკონომიკური ზარალი 300 მილიარდი მსოფლიო ბანკის პროგნოზია. მეჩვენება, რომ მათი პროგნოზი არც თუ ისე მცდარია. ყველა შემთხვევაში ზარალი 1 ტრილიონ აშშ დოლარზე გაცილებით ნაკლები იქნება. 1 ტრილიონი დოლარი კი მსოფლიო მშპ- 1,1%-ია

როგორც არ უნდა გაგიკვირდეთ, პანდემია ხელს უწყობს ზოგიერთი სამრეწველო დარგის განვითარებას. ესენია ფართო გაგებით ჯანდაცვა და ფარმაკოლოგია, სადინზიფექციო ხსნარების, საშუალებების, ტანსაცმლის დამზადება, კვების მრეწველობა და, შესაბამისად, სოფლის მეურნეობა, საერთაშორისო სახმელეთო გადაზიდვები.

ნუ დაგავიწყდებათ, რომ, მაგალითად, ლარსი-თბილისის გზის რამდენიმე დღით დაკეტვამ 1000-ზე მეტი სატვირთო მანქანის მრავალკილომეტრიანი რიგი გამოიწვია. ეს ყველა ჩამოთვლილი საქმიანობა ეკონომიკის განუყრელი ნაწილებია, ისევე, როგორც ტელეკომუნიკაცია, რომელიც მნიშვნელოვნად გააქტიურდება დისტანციური განათლების, სერვისებისა და ბიზნესის წყალობით, მას-მედია და ბევრი სხვა.

ასე, რომ მგელი არც ისე საშიშია, როგორც თავს გვაჩვენებს. ბევრი ნავთობზე ფასების დაწევას უსაფუძვლოდ პანდემიას უკავშირებს, სინამდვილეში კი ეს რუსეთის წინააღმდეგ სადამსჯელო ოპერაციაა იმის საპასუხოდ, რომ პრეზიდენტმა პუტინმა, მიღწეული შეთანხმების მიუხედავად, ცალმხრივად გადაწყვიტა არ დამორჩილებოდა ოპეკის კვოტებს.

მგელი არც ისე საშიშია, როგორც თავს გვაჩვენებს. ბევრი ნავთობზე ფასების დაწევას უსაფუძვლოდ პანდემიას უკავშირებს, სინამდვილეში კი ეს რუსეთის წინააღმდეგ სადამსჯელო ოპერაციაა იმის საპასუხოდ, რომ პრეზიდენტმა პუტინმა, მიღწეული შეთანხმების მიუხედავად, ცალმხრივად გადაწყვიტა არ დამორჩილებოდა ოპეკის კვოტებს

- ჩვენი ხელისუფლების სასახელოდ უნდა ითქვას, საქართველოს ხელისუფლების მიერ გადადგმული ნაბიჯები ეპიდემიის გავრცელების მექანიზმების შესაქმნელად საკმაოდ ეფექტური აღმოჩნდა.

მეტიც, ეფექტურად მუშაობს პრემიერის ხელმძღვანლობით საკოორდინაციო საბჭო, ქვეყნის მთელი სამედიცინო პერსონალი. რეალურად გადაიდგა ყველა ის ნაბიჯი, რაც პანდემიასთან ბრძოლას ეფექტურს გახდიდა.

თქვენ როგორ შეაფასებდით, პანდემიასთან ბრძოლაში ერთი მხრივ ხელისუფლების, ხოლო მეორე მხრივ ქვეყნის მედპერსონალის საქმიანობას?

- თვენ კითხვას ორი განზომილება აქვს - ვიწროდ თემატური და უფრო ფართო, სოციალურ-სახელმწიფოებრივი. შევეხები ორივეს. მადლობა ღმერთს, რომ გვყავს ამირან გამყრელიძე, თენგიზ ცერცვაძე, პაატა იმნაძე. მაპატიონ სხვებმა, მათ არ ვიცნობ, მაგრამ მათ პროფესიონალიზმში ეჭვი არ მეპარება.

მადლობა ღმერთს, რომ ჩვენმა მთავრობამ პრემიერის მეთაურობით, რომელსაც თავის თავზე პასუხისმგებლობის აღების არ ეშინია და ნამდვილად ავლენს ქვეყნის მეთაურისთვის აუცილებელ თვისებებს, ვთქვათ, იტალიისა და საფრანგეთის მთავრობებისგან განსხვავებით, თავიდანვე დაუჯერა პროფესიონალებს და ხისტი ზომები ცხოვრებაში გაატარა.

ამიტომ ჩვენ უმაღლესი დონის პროფესიონალებისა და მთავრობის სინერგიული ქმედებების წყალობით ჯერ-ჯერობით ფართომასშტაბიან ეპიდემიას ვაკავებთ და ბევრი ჩვენზე უფრო განვითარებული და მდიდარი ქვეყნის მაგალითიც გავხდით, ისეთი ქვეყნების, რომლებსაც ჩვენი ჭკუის სწავლება ასე უყვართ. მაგრამ ამ ქმედებებს ხალხის მხარდაჭერა, სოციალური თანადგომა და პასუხისმგებლობა ჭირდება.

კორონავირუსმა ლაპიდარული სიცხადით დაგვანახა, რომ პროფესიონალების გარეშე ქვეყანა ვერ იარსებებს. არ შეიძლება საზღვარგარეთის რომელიმე წამყვან უნივერსიტეტში სამთვიანი მენეჯერული კურსების ატესტატის მფლობელმა ქვეყნის ბედი გადაწყვიტოს. ამას სიბრძნე, გამოცდილება და პროფესიონალიზმი ჭირდება

არადა, რამდენი ადამიანი თვითიზოლაციის რეჟიმს არღვევს? რამდენი ადამიანი ცდილობს გაექცეს კარანტინს? პოლიციის ჩართულობაც გახდა საჭირო. საერთო ეროვნული თანადგომის ფონზე ამ ადამიანების უპასუხისმგებლო საქციელი თუ აიძულებს მთავრობას საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადებას.

ეხლა უფრო ზოგად დასკვნებზე გადავიდეთ. თქვენ კარგად გეხსომებათ ინტერვიუ, როცა ჟურნალისტებმა პროფესორ თენგიზ ცერცვაძეს დაბადების დღე მიულოცეს სანთლებიანი ტორტით. ეს მისი სამოცდამეთერთმეტე დაბადების დღე იყო, რომელიც მთელმა ერმა აღნიშნა. სამოცდამეათე დაბადების დღე კი არც მასმედიას და არც ფართო საზოგადოებას არ გახსენებია. მაშინ განსაკუთრებული ვითარება არ იყო და მისი პროფესიონალიზმი ერს ასე არ ჭირდებოდა.

ბატონ თენგიზს მხოლოდ შიდსისგან ან C ჰეპატიტისგან განკურნებული ადამიანები თუ მოიხსენიებდნენ მადლიერებით. მრავალი გახსენების მიუხედავად, არავინ აქცევდა ყურადღებას ინფექციური საავადმყოფოს შენობის მესაკუთრის ამორალურ და, არ მეშინია ვთქვა, ანტისახელმწიფოებრივ ქმედებას. ჩვენ მხსნელ ლუგარის ლაბორატორიას კი მხოლოდ მაშინ ვიხსენებდით, როცა რუსეთი ბაქტერიოლოგიური იარაღის შექმნაში გვადანაშაულებდა.

კორონავირუსმა ლაპიდარული სიცხადით დაგვანახა, რომ პროფესიონალების გარეშე ქვეყანა ვერ იარსებებს. არ შეიძლება საზღვარგარეთის რომელიმე წამყვან უნივერსიტეტში სამთვიანი მენეჯერული კურსების ატესტატის მფლობელმა ქვეყნის ბედი გადაწყვიტოს. ამას სიბრძნე, გამოცდილება და პროფესიონალიზმი ჭირდება.

ტარდება ხისტი საზაგადოებრივი და სამოქალაქო ზომები. მთავარია, არ მოხდეს ავადმყოფობის ექსპონენციური განვითარება, როგორც ეს მოხდა იტალიასა და ირანში. ამისგან თავის დასაცავად კი, მეჩვენება, ყველაფერი კეთდება თავის დროზე, დაფიქრებულად და სწორად

ჩვენ კი ჩვენ სახელოვან მეცნიერებს მიზერულ ხელფასს ვუხდით, მათ არ ვუჯერებთ და საზღვარგარეთიდან ექსპერტებად მათი მოწაფეები ჩამოგვყავს, ელდარ შენგელაიას ფილმის დაფინანსებაზე უარს ვეუბნებით, ყველაზე უფრო განათლებულ, ზნეობრივ და პროფესიონალ ადამიანებს სტუდენტებთან მისვლის საშუალებას არ ვაძლევთ, ხან სუკის აგენტებად, ხან წითელ პროფესურად ვრაცხავთ...

როგორც თქვა ჰამლეტმა „დროთა კავშირი დაირღვა“. ამას რაც მოყვა, შექსპირის პიესაში წაიკითხავთ. ღმერთმა არ ქნას, რომ სხვა დარგის პროფესიონალები მხოლოდ სხვა ტიპის კრიზისის დროს გაგვახსენდეს.

- მიუხედავად მიღებული ზომებისა ახლა ყველაზე აქტუალური საკითხია თუ რამდენად სწრაფად მიიღებს ქვეყანა კორონავირუსის დამდგენ სწრაფ ტესტებს, რამდენად გაითვალიწინებს ქვეყნის მოსახლეობა ხელისუფლებისა და მედიკოსების რჩევებს.

თქვენი დაკვირვებით რამდენად მზადაა საქართველო გაუმკლავდეს როგორც მედიკოსები ამბობენ პანდამიის გავრცელების შემდგომ სახიფათო ეტაპებს და მოვლენათა განვითარების ცუდ სცენარებს?

- სწრაფი ტესტები პანაცეა არ არის. მეტიც, საინკუბაციო პერიოდში ტესტებმა შეიძლება უარყოფითი შედეგი აჩვენოს, თქვენ დაწყნარდებით დაიწყებთ უფრო თამამ ცხოვრებას, დაავადდებით და ინფექციას სხვასაც გადასდებთ.

ამიტომ ტესტის ჩატარებას აზრი აქვს მხოლოდ მკაფიოდ გამოხატული სიმპტომების ფონზე. ეს ჩემი მოსაზრება არ არის, პროფესიონალების აზრია. რასაკვირველია, სწრაფი ტესტები კარგია ჯანდაცვისა და დაავადებათა სწორი მენეჯმენტისთვის და ეს ტესტები მალე გვექნება.

როგორც იცით, დაავადებათა კონტროლის ცენტრმა შეიმუშავა სამი სცენარი - კარგი, საშუალო და ცუდი. რასაკვირველია, ჯანდაცვა ცუდი სცენარისთვის ემზადება, მაგრამ კარგის იმედი აქვს.

სწორედ ამისთვის ტარდება ხისტი საზაგადოებრივი და სამოქალაქო ზომები. მთავარია, არ მოხდეს ავადმყოფობის ექსპონენციური განვითარება, როგორც ეს მოხდა იტალიასა და ირანში. ამისგან თავის დასაცავად კი, მეჩვენება, ყველაფერი კეთდება თავის დროზე, დაფიქრებულად და სწორად.

შეიძლება ჰქონდეს საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მხარდაჭერის იმედი. ეს მათთვის ზღვაში წვეთია

- პანდემიამ რომ მსოფლიო ეკონომიკის პარალიზება გამოიწვია, აღარავინ დავობს. ამაზე თქვენ უკვე ისაუბრეთ. პანდემიის გამო ქვეყნის ეკონომიკის რეალური სექტორის მხარდასაჭერად ხელისუფლებამ საკმაოდ საინტერესო ინიციატივები გააჟღერა. მათი შესრულება რომ მარტივი საქმე არ იქნება, ცხადია.

ვხედავთ, რომ ხელისუფლება პრაქტიკულად ყველა მიმართულებით დგამს ნაბიჯებს შეუმსუბუქოს მდგომარეობა საქართველოს ეკონომიკის მნიშვნელოვან თუ ნაკლებად მნიშვნელოვან სუბიექტებს, მაგრამ ახლა მეტად ნათელი ხდება, რომ საქართველომ თუ ჩვენი დასავლელი პარტნიორებისაგან არ მიიღო დახმარება, აშკარად გაუჭირდება პანდემიის გამო ეკონომიკაზე ნეგატიურ შედეგებთან გამკლავება.

არადა, ვხედავთ იმასაც, რომ პანდემიის გამო ეკონომიკურად ჩვენი პარტნიორებიც არ არიან კარგ დღეში.

თქვენი დაკვირევებით, რამდენად შეიძლება ჰქონდეს საქართველოს ეკონომიკური პრობლემების დაძლევაში საერთაშორისო ფინანსური ორგანიზაციებისა და ჩვნი სტრატეგიული პარტნიორების იმედი?

- კი, როგორც გითხარით, მე ვდავობ. პოსტინდუსტრიულ ქვეყნებში, სადაც მწარმოებლური ეკონომიკის წილი მშპ-ში მცირეა, ეკონომიკური სირთულეები ადგება ვაჭრობასა და მცირე და საშუალო ბიზნესს, ტურიზმის სექტორსა და ავიაციას. მაგრამ ეს მათ ეკონომიკას არ დაანგრევს.

იქნება ჩავარდნები, გაუფასურდება ფასიანი ქაღალდები, შემცირდება აქტივების კაპიტალიზაცია და ინვესტორთა აქტივობა, მაგრამ სამაგიოროდ იმუშავებს მაღალტექნოლოგიური დარგები. მეტიც, პანდემია Hi-tech დარგებს თვისობრივად განავითარებს. ეს ჩემი კერძო ვარაუდია და არ მესროლოთ ქვები.

საქართველოს, რასაკვირველია, შეიძლება ჰქონდეს საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მხარდაჭერის იმედი. ეს მათთვის ზღვაში წვეთია. ჩვენი სახელმწიფო ბიუჯეტის ტოლფას თანხას აშშ ყოველდღიურად ხარჯავს, კორონავირუსს კი ვერ ერევა.

მეჩვენება ისიც, რომ პოლიტიკა ჩვეულ დამღლელ კინკლაობას აღარ დაუბრუნდება. ჩვენი თანამემამულეები ამას აღარ აიტანენ. ის კი, ვინც ამას ვერ მიხვდება, მოკლული პაიკივით განიდევნება პოლიტიკური დაფიდან

- პანდემიამ სეზიოზული კორექტივები შეიტანა არა მარტო ქვეყნის მოქალაქეების ცხოვრების წესში, არამედ შიდა პოლიტიკაში. თუ თვლით, რომ გამძვინვარებულმა პანდემიან თვალშისაცემი კორექტივები შეიტანა შიდა პოლიტიკაში, თქვენი დაკვირვებით, როგორ აისახა პანდემია შიდა პოლიტიკაზე, პოლიტიკური სუბიექტების დღის წესრიგსა და ქცევაზე?

- ბოლოს და ბოლოს პოლიტიკოსებიც მიხვდნენ, რომ ჩვენ სახელმწიფო უკვე ავაშენეთ, მიხვდნენ, რომ არსებობს პოლიტიკაზე უფრო მაღალი ღირებულებები და ეს ჩვენი ერი და საზოგადოებაა.

იმდენი, რამდენიც ჩვენმა სახელმწიფომ ჩვენი უცხოეთში მყოფი თანამემამულეებისთვის გააკეთა, არავის გაუკეთებია და ამით ჩვენ ცალსახად დავანახეთ როგორც ჩვენ საზოგადოებას, ისე სხვა სახელმწიფოებსაც, რომ ჩვენთვის ღირებულია ყოველი ადამიანის სიცოცხლე. საუბედუროდ, ეს მხოლოდ კრიზისების დროს გვახსენდება.

მეჩვენება ისიც, რომ პოლიტიკა ჩვეულ დამღლელ კინკლაობას აღარ დაუბრუნდება. ჩვენი თანამემამულეები ამას აღარ აიტანენ. ის კი, ვინც ამას ვერ მიხვდება, მოკლული პაიკივით განიდევნება პოლიტიკური დაფიდან.

პანდემიამ ჩვენი პოლიტიკური სპექტრი ერთი მარტივი ჭეშმარიტის პირისპირ დააყენა - ძალაუფლება, მინისტრობა, დეპუტატობა, საერთოდ ძალაუფლება წარმავალია

ძალიან დიდი იმედი მაქვს, რომ დადგება ცივილიზებული ოპონირების დრო, იდეებისა და არა პიროვნებების პაექრობის ხანა. შეიძლება ზედმეტად ოპტიმისტი ვარ, მაგრამ, როგორც გითხარით, ჩვენს მენტალიტეტში შეუქცევადი ცვლილებები მოხდა. იმედია, სასიკეთოდ.

- შესაძლოა ვცდებოდე, მაგრამ მაინც რჩება შთაბეჭდილება, რომ პანდემიის გავრცელების შემდეგ პოლიტიკური ძალების ლიდერების რიტორიკა ნაკლებად კონფრონტაციული და მეტად კონსტრუქციულია.

თქვენი აზრით, რამდენად დიდია იმის ალბათობა, რომ პანდემიის პირობებში ერთმანეთთან დაპირისპირებული ხელისუფლება და ოპოზიცია თანამშრომლობას შეძლებენ?

- ამის მცდელობა აშკარად ჩანს და ეს კარგია. ოპოზიციის ერთ-ერთმა ყველაზე, ჩემი აზრით, ჭკვიანმა წარმომადგენელმა გიორგი ვაშაძემ მთავრობას დახმარების სურვილიც აღუთქვა.

მნიშვნელობა არა აქვს, ეს პიარ სვლა იყო თუ გულწრფელი მისწრაფება. მთავარია, ოპოზიციის წარმომადგენლები ხვდებიან, საიდან უბერავს სიო.

ცინიკოსად არ ჩამთვალოთ, მაგრამ მე მჯერა, რომ ამ პანდემიამ ჩვენი პოლიტიკური სპექტრი ერთი მარტივი ჭეშმარიტის პირისპირ დააყენა - ძალაუფლება, მინისტრობა, დეპუტატობა, საერთოდ ძალაუფლება წარმავალია.

მთავარია სიცოცხლე, კეთილდღეობა, საზოგადოების განვითარება და ერის ბედნიერება. ამას კი არა ობსტრუქცია და რადიკალიზმი, არამედ თანაარსებობა, თანადგომა და ზრდილობიანი პოლემიკა ჭირდება. გაიხსენეთ ნიუტონის კანონი, რომელიც საზოგადოების წონასწორობის საწინდარიცაა - ქმედება უკუქმედების ტოლია.

ინტერპრესნიუსი

კობა ბენდელიანი

გიორგი კაჭარავა - 2024 წლის აპრილის მოვლენები განსაზღვრავენ გლობალური პოლიტიკის და უსაფრთხოების სამომავლო ტრენდებს
ზაზა ფირალიშვილი -  მხოლოდ ერთი ნაბიჯია იმ ზღვრულ მომენტამდე, რომლის შემდეგაც ან დაუფარავი ავტორიტარიზმია, ან - პოლიტიკური კრახი
ქართული პრესის მიმოხილვა 22.04.2024
„არქიში“ ერთ დღეში 150 ბინა გაიყიდა