ვახტანგ ხმალაძე - არჩევნები ისეთი რამაა, შესაძლოა ბოლო ორმა კვირამ რადიკალურად შეცვალოს ვითარება, ახლა აქტუალურია რომელი პოლიტიკური სუბიექტი დაუშვებს ნაკლებ შეცდომას

საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე „ინტერპრესნიუსი“ კონსტიტუციონალისტს, ვახტანგ ხმალაძეს ესაუბრა.

- ბატონო ვახტანგ, პარლამენტმა მმართველი გუნდის ინიციატივით პირველი მოსმენით მიიღო ცვლილებები „საარჩევნო კოდექსში“ საარჩევნო კანონისა და კოდექსის დარღვევისათვის სისხლის სამართლის კოდექსის გამკაცრებაზე.

თქვენ როგორ შეაფასებდით უკვე მიღებულ ცვლილებებს და თქვენი აზრით, რამდენად ეფექტური შეიძლება აღმოჩნდეს უკანონო ქმედებებისათვის სისხლის სამართლის კოდექსის გამკაცრება?

- კანონთან დაკავშირებით ორი პრობლემა არსებობს - კანონი უნდა იყოს სამართლიანი და კანონი უნდა სრულდებოდეს. რაოდენ კარგი იდეები არ უნდა იყოს კანონში და მასში კარგი ნორმებიც იყოს ჩადებული, თუ ის არ აღსრულდა, მაშინ კანონის მისაღებად გაწეული ძალისხმევა ფუჭი იქნება.

კანონის დარღვევისთვის უნდა იყოს დაწესებული გარკვეული სანქციები, თან საზოგადოებაში უნდა იყოს იმის განცდა, რომ თუ კანონს ვინმე დაარღვევს, ეს აუცილებლად გამოვლინდება და დამრღვევი დაისჯება.

კანონს აქვს არა მარტო რეგულატორის ფუნქცია, არამედ დანაშაულის პრევენციის ფუნქცია. საზოგადოების წევრებმა უნდა იცოდნენ, რომ თუ ამდაგვარად დაარღვევენ კანონს, დაისჯებიან, თუ სხვაგვარად დაარღვევენ, სხვაგვარად დაისჯებიან.

ახლა, რაც შეეხება არჩევნებთან დაკავშირებით როგორი ვითარებაა. მთელი 30 წლის განმავლობაში არსებობდა და დღესაც არსებობს კანონში ნორმები, რომლებმაც უნდა მოახდინოს საარჩევნო კანონმდებლობის დარღვევის პრევენცია.

ამ კანონებში აღნიშნულია, რომ სხვადასხვა დარღვევებისთვის ადმინისტრაციული სანქციები ანუ ჯარიმებია გათვალისწინებული. სხვა დარღვევებისთვის არის სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა, რომელიც მოიცავს ჯარიმებსაც, თავისუფლების აღკვეთასაც. ასეთი ნორმები აქამდეც იყო და დღესაც არის, მაგრამ, სამწუხაროდ, ალბათ თითოოროლა შემთხვევა თუ იყო, როდესაც ვინმე დაისაჯა საარჩევნო კანონის დარღვევისთვის.

საარჩევნო კანონმდებლობის დარღვევისთვის ჯარიმები აქამდეც იყო, მაგრამ სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის დაყენება მე პირადად არ მახსოვს. შესაძლოა, იყო, მაგრამ ამ 30 წლის განმავლობაში თითოოროლა შემთხვევა თუ იყო. ისიც თუ იყო.

საარჩევნო კანონმდებლობის დარღვევისთვის ჯარიმები აქამდეც იყო, მაგრამ სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის დაყენება მე პირადად არ მახსოვს. შესაძლოა, იყო, მაგრამ ამ 30 წლის განმავლობაში თითოოროლა შემთხვევა თუ იყო. ისიც თუ იყო

მაქვს განცდა, რომ მმართველი გუნდის მცდელობა საარჩევნო კანონის დარღვევაზე სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა გამკაცრდეს, არ იმუშავებს როგორც პრევენცია. ძალიან მეპარება ეჭვი, რომ არ იქნება ის დარღვევები, რისთვისაც ახლა მკაცრდება პასუხისმგებლობა, მაგრამ ასევე ძალიან მეპარება ეჭვი, რომ ასეთი დარღვევები გამოვლინდება და დამრღვევი დაისჯება.

არა მხოლოდ იმიტომ, რომ პრობლემურია ამომრჩევლის იძულებისა და მოსყიდვის მცდელობების გამოვლენა, არამედ იმიტომ, რომ როგორც წესი, ასეთი სახის დარღვევების ლომის წილი მოდის ხოლმე სახელისუფლო პარტიაზე, რაზეც როგორც წესი, ძალოვანი სტრუქტურები თვალს ხუჭავენ.

პრობლემურია ამომრჩევლის იძულებისა და მოსყიდვის მცდელობების გამოვლენა - როგორც წესი, ასეთი სახის დარღვევების ლომის წილი მოდის ხოლმე სახელისუფლო პარტიაზე რაზეც, როგორც წესი, ძალოვანი სტრუქტურები თვალს ხუჭავენ

- საარჩევნო კანონმდებლობის დარღვევაზე პასუხისმგებლობა კი მკაცრდება, მაგრამ ფაქტია ისიც, რომ ამის ფონზე წარმატებით ირღვევა აქამდე არსებული კანონმდებლობა.

მხედველობაში მაქვს ის, რომ დედაქალაქსა და რეგიონებშიც ოპონენტები ერთმანეთს ამომრჩევლებზე ზეწოლასა და იძულებაში ადანაშაულებენ, მაგრამ ამაზე არავინ რეაგირებს.

ასეთ ვითარებაში გაუგებარია, რა აზრი ჰქონდა მმართველი გუნდის ინიციატივით კანონში ცვლილებების ინიცირებას?

- სამწუხაროდ, მმართველი გუნდის მხრიდან საარჩევნო კანონმდებლობაში ცვლილებების შეტანაში ვერ დავინახე ხელისუფლების მხრიდან რეალური მცდელობა მოგვარდეს ეს თემები.

ჩემში ამან უფრო პიარული შთაბეჭდილება დატოვა. ხელისუფლებას სურს დაარწმუნოს საზოგადოება, რომ იგი იმდენად მონდომებულია არჩევნები კანონიერად და დემოკრატიულად ჩატარდეს, რომ იგი ამკაცრებს სანქციებს საარჩევნო კანონმდებლობის დარღვევისთვის.

გუნდის მხრიდან საარჩევნო კანონმდებლობაში ცვლილებების შეტანაში ვერ დავინახე ხელისუფლების მხრიდან რეალური მცდელობა მოგვარდეს ეს თემები

- მერიამ მიიღო გადაწყვეტილება, რომლის თანახმადაც არჩევნებში მონაწილე პოლიტიკურ სუბიექტებს საარჩევნო პლაკატების გაკვრისთვის სპეციალური ადგილები გამოეყოთ. დადგენილებაში ნათქვამია, რომ ამ გადაწყვეტილების დამრღვევი პოლიტიკური სუბიექტები დაჯარიმდებიან.

თქვენ როგორ შეაფასებდით სააგიტაციო პლაკატებისთვის მერიის გადაწყვეტილებით სპეციალური ადგილების გამოყოფას?

- იდეა, რომ პლაკატებისთვის იყოს გამოყოფილი სპეციალური ადგილები არაერთგზის ყოფილა. იგი გამოწვეული იყო იმით, რომ პლაკატების ომი არ ყოფილიყო. გახსოვთ ალბათ, იყო შემთხვევები, როცა ვიღაცის მიერ გაკრულ სააგიტაციო პლაკატებზე სხვა გადააკრავდა პლაკატებს. მესამე ამ პლაკატების ჩამოხევით იყო დაკავებული და ასე შემდეგ.

გარდა ამისა, ზოგჯერ პლაკატები ისეთ ადგილებზე იყო გაკრული, რომ აშკარად ამახინჯებდა ქალაქების იერსახეს. ასევე პრობლემური გახლავთ პლაკატების გაკვრის ადგილის საკუთრების საკითხი. ვთქვათ, შენობის მესაკუთრე ვარ მე და არანაირი სურვილი არ მაქვს ჩემს შენობაზე გააკრან იმ პარტიის პლაკატი, რომლის გულშემატკივარი სულაც არ ვარ.

საარჩევნო აგიტაციისთვის შეზღუდვების დაწესების მცდელობები ყოველთვის იყო, მაგრამ არც ერთხელ ყოფილა განსაზღვრული რა ადგილებში შეიძლება პლაკატების გაკვრა და როგორი იქნებოდა მათი გაკვრის წესი.

ქალაქისთვის სასარგებლო იქნება თუ გონივრულად გამოიყო პლაკატებისთვის გასაკრავი ადგილები. რადგან არჩევნების დასრულების შემდეგ 2-3 წლის განმავლობაში ისევ ვხდებით ამა თუ იმ პოლიტიკური სუბიექტის პლაკატებს, რაც მაინცდამაინც ლამაზი სულაც არაა.

პლაკატების გაკვრის საკითხში გონივრულობა ის იქნებოდა, რომ ის ადგილები, სადაც განისაზღვრება პლაკატების გაკვრა, იქ მაქსიმალურად უნდა იყოს გათვალისწინებული ადგილები პოლიტიკური სუბიექტებისთვის. არ შეიძლება იმ ნებადართულ ადგილზე ერთმა პოლიტიკურმა სუბიექტმა გამოიყენოს მთელი ფართობი და სხვას არ დარჩეს საშუალება თავისი პლაკატების გაკვრისთვის

- ხომ არ შეიძლება ისე აღმოჩნდეს, რომ მერიის გადაწყვეტილება კიდევ უფრო წაახალისებს 2020 წლის არჩევნებზე პლაკატების ომს?

- გააჩნია როგორი სახით იქნება შემოღებული და განსაზღვრული პოლიტიკური პლაკატების გასაფენი ადგილები.

თუ იქნა მცირე რაოდენობის ადგილები გამოყოფილი პოლიტიკური პლაკატების გაკვრისთვის და ამ ადგილებზე არ იქნა მოწესრიგებული სხვადასხვა სუბიექტების უფლებები, მაშინ ნამდვილად მივიღებთ პლაკატების ომს.

არ შეიძლება იმ ნებადართულ ადგილზე ერთმა პოლიტიკურმა სუბიექტმა გამოიყენოს მთელი ფართობი და სხვას არ დარჩეს საშუალება თავისი პლაკატების გაკვრისთვის

- უკანასკნელი 30 წლის მანძილზე თქვენ არაერთი არჩევნების არა მარტო მომსწრე, არამედ რიგ შემთხვევაში არჩევნების ორგანიზების მონაწილე, რიგ შემთხვევაში საარჩევნო კანონმდებლობის შექმნის აქტიური მონაწილე, ასევე ხშირად არჩევნებში მონაწილე იყავით.

თქვენ როგორ შეაფასებდით არჩევნებამდე დარჩენილ დროში საპარლამენტო არჩევნების წინ არსებულ ვითარებას ქვეყანაში?

თქვენი დაკვირვებით რით განსხვავდება და რით ჰგავს 2020 წლის არჩევნები წინა წლებში ჩატარებულ საპარლამენტო არჩევნებს?

- პოლიტიკური პარტიების მოქმედებაში მე დიდ განსხვავებას ვერ ვხედავ. მხედველობაში მაქვს ის, რომ წინა წლების არჩევნები, თითქმის ყველა, რაც აქამდე ჩატარებულა, იყო პოლარიზებული არჩევნები. და მთელი საარჩევნო კამპანია აგებული იყო რაღაცის უარყოფაზე და არა რაღაც დადებითის შეთავაზებაზე.

ჩვენში ყველა აქამდე ჩატარებული არჩევნები აგებული იყო ასეთ პრინციპზე - მე თუ არ ამირჩევთ, მოვა მგელი ანუ ვიღაც სხვა და შეგჭამს. ის, ვინც მგლად იყო შერაცხული ამბობდა - მე თუ არ ამირჩევთ - მოვა დათვი და ის შეგჭამს. ასეთი საარჩევნო სტრატეგია ხელს აძლევდა როგორც „მგელს“, ისე „დათვს“. სამწუხაროდ, დღესაც ასეა.

ჩვენში ყველა აქამდე ჩატარებული არჩევნები აგებული იყო ასეთ პრინციპზე - მე თუ არ ამირჩევთ მოვა მგელი ანუ ვიღაც სხვა და შეგჭამს. ის, ვინც მგლად იყო შერაცხული ამბობდა - მე თუ არ ამირჩევთ მოვა დათვი და ის შეგჭამს. ასეთი საარჩევნო სტრატეგია ხელს აძლევდა როგორც „მგელს“, ისე „დათვს“. სამწუხაროდ, დღესაც ასეა

ასეთი პოლარიზების პირობებში სხვა პოლიტიკური სუბიექტები უბრალოდ იკარგებოდნენ. ამომრჩეველი იმას კი აღარ უყურებდა, ვინ რას სთავაზობს, ვის რისი გაკეთება შეუძლია, არამედ მთელი საარჩევნო კამპანია აგებული იყო იმაზე, როგორმე „მგელი“, ან „დათვი“ არ მოვიდეს. ამით მოახლოებული არჩევნები ნამდვილად ჰგავს ყველა წინა არჩევნებს.

„ქართული ოცნებისა“ და „ნაცმოძრაობის“ გარდა სხვა პარტიებს აქვთ მცდელობა როგორმე დაარღვიონ ქართულ პოლიტიკაში არსებული ორპოლუსიანობა, მაგრამ ჯერჯერობით მე ვერ ვხედავ, რომ ისინი ამას წარმატებით ახერხებდნენ.

„ქართული ოცნებისა“ და „ნაცმოძრაობის“ გარდა სხვა პარტიებს აქვთ მცდელობა როგორმე დაარღვიონ ქართულ პოლიტიკაში არსებული ორპოლუსიანობა, მაგრამ ჯერჯერობით მე ვერ ვხედავ, რომ ისინი ამას წარმატებით ახერხებდნენ

თუ ჩვენ მეტ-ნაკლებად დავეყრდნობით სოციოლოგიური გამოკითხვის შედეგებს, ჯერჯერობით არ ჩანს, რომ ამომრჩევლის მიდგომებში რაიმე გარდატეხაა მომხდარი.

ისევ ძალიან დიდია გადაუწყვეტელი ამომრჩევლის პროცენტი, ან გადაწყვეტილი აქვს, მაგრამ არ ამბობს თუ ვის დაუჭერს მხარს. „ოცნებისა“ და „ნაცმოძრაობის“ გარდა, ამ გამოკითხვებში სხვა პარტიების მაჩვენებელი საკმაოდ დაბალია.

- და ეს ყველაფერი ხდება იმ ფონზე, როცა „ოცნებისა“ და „ნაციონალების“ კოორდინატორები აქტიურად მუშაობენ. ანუ ახალი არაფერი ხდება...

- დიახ, სამწუხაროდ, ასეა. ჯერჯერობით, მე ვერ ვხედავ მკაფიოდ განსაზღვრულ საარჩევნო პროგრამებს. სულ მაქვს ხოლმე იმედი, რომ ამომრჩეველი პროგრამებით იხელმძღვანელებს ხმის მიცემისას, მაგრამ აღმოჩნდება, რომ ერთ-ორ პარტიას თუ აღმოაჩნდება საარჩევნო პროგრამა და როგორც წესი, ეს ერთი-ორი არ არის ის პარტია, რომელსაც აქვს პრეტენზია რეალურად გავიდეს პირველ ან მეორე ადგილზე.

როგორც წესი, ასეთი პროგრამა აქვს ვიღაც მესამეს, მაგრამ უკიდურესი პოლარიზების ფონზე, ეს მესამე პოლიტიკური ძალა იკარგება.

- როგორია წინასაარჩევნო პერიოდში ხელისუფლების საარჩევნო სასტარტო პოზიციები?

- დღეისათვის “ქართული ოცნების“ წინასაარჩევნო სასტარტო პოზიცია უკეთესი ჩანს, ვიდრე სხვა პარტიების სასტარტო პოზიციები. ასეა ბევრი მიზეზის გამო. ერთ-ერთი მიზეზი გახლავთ ის ცუდი, რაც მთელ მსოფლიოს დაემართა - ვგულისხმობ "კოვიდ-19"-ის გავრცელებას. ეპიდემიის პერიოდში მთავრობამ საკმაოდ ეფექტურად იმუშავა და ამან შეაჩერა „ქართული ოცნების“ რეიტინგის ვარდნა.

დღეისათვის “ქართული ოცნების“ წინასაარჩევნო სასტარტო პოზიცია უკეთესი ჩანს, ვიდრე სხვა პარტიების სასტარტო პოზიციები... ეპიდემიის პერიოდში მთავრობამ საკმაოდ ეფექტურად იმუშავა და ამან შეაჩერა „ქართული ოცნების“ რეიტინგის ვარდნა

თუმცა, ამ ბოლო ორ თვეში რა მოხდება, ძნელი სათქმელია. დიახ, ეპიდემიასთან ბრძოლა იყო საკმაოდ წარმატებული, მაგრამ ეკონომიკურ მდგომარეობას რაც ეხება, აქ აშკარად არ გვაქვს კარგად საქმე.

- რაც უფრო მეტი დრო გადის და რაც უფრო მეტად საუბრობენ ლეიბორისტული ოფისის ირგვლივ გაერთიანებულ ოპოზიციაში მათსავე ერთიანობაზე, სულ უფრო აქტუალური ხდება კითხვა - რა ხდება ოპოზიციის ამ ფლანგზე.

ამ თემაზე სოციალურ ქსელში ერთმა მოქალაქემ საკმაოდ არაორაზროვნად იხუმრა - „ნაცები“ ამარცხებენ ვაშაძეს, „ევროპული საქართველო“ – „ნაცებს“, „ლელო“ - ყველას, ელისაშვილი „ევროპულ საქართველოსა“ და „ნაცებს“.

ამას წინათ ამ თემაზე რამაზ საყვარელიძემ იკითხა - „ოპოზიციური პარტიები მაჟორიტარულ ოლქებში ერთმანეთს არ ინდობენ და ვინმეს პრემიერობას დაუთმობენ? თქვენი აზრით, რა ხდება ლეიბორისტული ოფისის ირგვლივ გაერთიანებულ ოპოზიციაში?

- საკმაოდ რთული კითხვაა. ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა ძალიან რთულია, თუმცა, ერთი რამის თქმა შეიძლება - არ მოველოდი, რომ ლეიბორისტული ოფისის ირგვლივ გაერთიანებულ ოპოზიციურ ფლანგზე მოვლენები სხვაგვარად განვითარდებოდა და არა ისე, რაც ახლა ხდება.

არ მოველოდი, რომ ლეიბორისტული ოფისის ირგვლივ გაერთიანებულ ოპოზიციურ ფლანგზე მოვლენები სხვაგვარად განვითარდებოდა და არა ისე, რაც ახლა ხდება

ის, რომ იქ შეკრებილ პარტიებს ერთი პოზიცია ჰქონდათ საარჩევნო სისტემის მიმართ, ეს იყო ძალიან კარგი. მიუხედავად იმისა, რომ ყველას ინტერესში უნდა ყოფილიყო საარჩევნო სისტემის შეცვლა, მაინც იყო საფრთხე, რომ შეთანხმებას ვერ მოახდენდნენ. მე სასიამოვნოდ გაკვირვებული დავრჩი იმით, რომ ამ შეთანხმების მიღწევა მოხდა.

მაგრამ, როცა უკვე საქმე გადადის კონკრეტულ საარჩევნო ბატალიებზე, სადაც უკვე თქვენი ინტერესიც, ჩემი ინტერესიც, მესამის თუ მეოთხის ინტერესი არის ის, რომ რაც შეიძლება მეტი ადგილი მოიპოვონ პარლამენტში, აქ უკვე შეთანხმების მიღწევა პრაქტიკულად შეუძლებელია. ამიტომ ვამბობ - რაც ახლა ხდება, აუცილებლად მოხდებოდა.

თქვენ პრემიერ-მინისტრის კანდიდატურა ახსენეთ. რასაკვირველია, ყველა პარტიას შეუძლია თქვას, რომ თუ ის არჩევნებში გაიმარჯვებს, მისი პრემიერ-მინისტრი იქნებოდა მავანი და დაასახელებდნენ მისი მთავრობის თუნდაც რამდენიმე წევრს, რაც ამომრჩეველს შეუქმნიდა გარკვეულ წარმოდგენას იმის თაობაზე, თუ როგორია ამ პარტიის შეხედულებები და როგორი ხალხი უნდა ამ პარტიას მთავრობაში ჰყავდეს. მაგრამ, რეალურად ასეთი რამის თქმა და რეალიზება ასე მარტივად არ ხდება.

თუ ვერცერთმა პარტიამ ვერ მოიპოვა საპარლამენტო უმრავლესობა, პარლამენტში ვერ გაიყვანა 75-ზე მეტი დეპუტატი, მას აუცილებლად მოუწევს კოალიციის შექმნა.

თუ ვერცერთმა პარტიამ ვერ მოიპოვა საპარლამენტო უმრავლესობა, პარლამენტში ვერ გაიყვანა 75-ზე მეტი დეპუტატი, მას აუცილებლად მოუწევს კოალიციის შექმნა

ძალიან მაღალი ალბათობით პრემიერ-მინისტრი იქნება იმ პარტიის წარმომადგენელი, რომელიც გაიყვანს 73-74 დეპუტატს, იმიტომ რომ ის მოახერხებს იმ რამდენიმე დეპუტატის მიმხრობას, რომ შექმნას მთავრობა.

თუ პარტიის მიერ მიღებული მანდატების რაოდენობა იქნა არა 75-ის ფარგლებში არამედ სადღაც 50-მდე, მაშინ ასე მარტივად ვერ იქნება საქმე. თქმა იმისა, რომ ჩემი პრემიერობის კანდიდატი იქნება მავანი, შესაძლებელია, მაგრამ იმაზე რეაქცია, რომ ეს როგორა თქვი, მე მას მხარს არ დავუჭერ, ასეთი რამ არ უნდა ხდებოდეს.

საპარლამენტო ქვეყნების გამოცდილებიდან, რომელიც საუკუნეზე მეტი ხანია არსებობს, ვიცით, რომ ისეთ პარტიებსაც კი შეუქმნიათ კოალიციური უმრავლესობები, რომლებიც მანამდე დანასისხლად იყვნენ ერთმანეთზე გადაკიდებული.

საპარლამენტო ქვეყნების გამოცდილებიდან, რომელიც საუკუნეზე მეტი ხანია არსებობს, ვიცით, რომ ისეთ პარტიებსაც კი შეუქმნით კოალიციური უმრავლესობები, რომლებიც მანამდე დანასისხლად იყვნენ ერთმანეთზე გადაკიდებული

- რადგან მეტ-ნაკლებად გარკვეულია 30-ვე მაჟორიტარულ ოლქებში კანდიდატების ვინაობა, ახლა ყველაზე აქტუალური თემაა თუ როგორი იქნება პარტიების პროპორციული სიები.

უკვე ვიცით, რომ უახლოეს ხანებში „ქართული ოცნება“ პარტიული სიის მხოლოდ 20-კაციან სიას წარმოადგენს. ამ თემაზე სხვა პარტიები ჯერჯერობით არაფერს ამბობენ.

თქვენი დაკვირვებით რატომ აგვიანებენ პოლიტიკური პარტიები პროპორციული სიის წარმოდგენას?

- ალბათ იმიტომ, რომ თავად პარტიებში არსებობს სხვადასხვა ინტერესთა კონფლიქტები და რთულდება პარტიულ სიებში იმის განსაზღვრა, ვინ რომელ ადგილზე უნდა იყოს.

ხომ სრულიად ცხადია, რომ პარტიები, რომელთაც აქვთ იმედი, რომ გადალახავენ საარჩევნო ბარიერს და მიიღებენ ხმების 1% ან ოდნავ მეტს, ისინი პარტიული სიით პარლამენტში მიიღებენ მხოლოდ ერთ მანდატს. რეალურად, სიის მხოლოდ პირველ ნომერს ექნება პარლამენტში მოხვედრის შესაძლებლობა.

პარტიებში არსებობს სხვადასხვა ინტერესთა კონფლიქტები და რთულდება პარტიულ სიებში იმის განსაზღვრა, ვინ რომელ ადგილზე უნდა იყოს

რაც შეეხება იმ პარტიებს, რომლებსაც 1%-ზე მეტის მიღების შანსი აქვთ, ზოგს 5%-ის ზოგს 10%-ის, ზოგს 20%-ის, მათ პარტიული სიების შედგენის პრობლემა აქვთ. დაბალპროცენტიან პარტიებში ეს პრობლემა არ არის. პირველი ნომრის შემდეგ ვინ რა ნომრით იქნება, პრაქტიკულად არავითარი მნიშვნელობა არ ექნება.

მაგრამ, სხვა პარტიებში მნიშვნელობა აქვს. მაგალითად, პარტიული სიების პირველ ათეულში ვინ იქნება, საკმაოდ მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ამ პარტიიდან 10 კაცს ექნება პარლამენტში მოხვედრის შანსი.

პრობლემას შექმნის ის, რომ ყველა პარტიაში არსებობენ მეტ-ნაკლებად გავლენიანი წევრები, - გავლენიან წევრებში ვგულისხმობ იმათ, ვისაც შეუძლია მეტი ფინანსები მოიზიდონ პარტიისთვის.

- არჩევნების შედეგებთან დაკავშირებით ვახტანგ ძაბირაძემ განაცხადა - „პოლიტიკური სპექტრი და საზოგადოება შეგუებული ვართ, რომ არჩევნები ჩაივლის მშვიდად და „ოცნება“ დარჩება ხელისუფლებაში“.

თენგიზ ფხალაძემ კი თქვა - „დღევანდელი ვითარება ოპოზიციის სასარგებლოდ არ მეტყველებს, „ოცნებასაცესმის საკუთარი უპირატესობა და შეეცდება მაქსიმალურად გამოიყენოს“.

ვანო მაჭავარიანი აზრით კი - არჩევნებში ხელისუფლებისა და მისი ძირითადი ოპონენტების შანსები თითქმის თანაბარია“. არჩევნების შედეგებთან დაკავშირებით თქვენი სადღეისო განცდა სავარაუდოდ როგორ გამოიყურება?

- ხვალ რომ არჩევნები იყოს, მე უფრო დავეთანხმებოდი ვახტანგ ძაბირაძის შეფასებას. თუმცა, არჩევნები ისეთი რამაა, რომ არა თუ ორმა თვემ, რომელიც არჩევნებამდე დარჩენილია, არამედ ბოლო ორმა და ერთმა კვირამ შეიძლება რადიკალურად შეცვალოს ვითარება. ალბათ, ახლა ძალიან ყველაზე აქტუალურია არჩევნებამდე რომელი პოლიტიკური სუბიექტი დაუშვებს ნაკლებ შეცდომას.

„ინტერპრესნიუსი“

კობა ბენდელიანი

ლევან დოლიძე - იმ ნაბიჯებზე ფოკუსირების ნაცვლად, რამაც უკვე შემდგომი პროგრესი უნდა მოგვიტანოს, ჩვენ თავად ვქმნით ახალ ბარიერებს ევროკავშირისკენ მიმავალ გზაზე
ემილ ავდალიანი - ამიერიდან ირანი და ისრაელი მეტოქეობის განსხვავებულ ეტაპზე გადავიდნენ
ქართული პრესის მიმოხილვა 15.04.2024
ალიანს ჰაილაინი, როგორც სრულყოფილი საინვესტიციო პროდუქტი
ბოლო დროის ყველაზე პოპულარული B2B პროექტი - ONFAYA, Golden Tulip Design Tbilisi-ში
სუპერმარკეტების ქსელმა „ლიბრე“ განახლებული ფილიალი გახსნა
წინანდლის მამულში საგაზაფხულო სეზონი კულტურული ღონისძიებებით გაიხსნა