„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ“ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მონიტორინგის შედეგები წარადგინა. ანგარიში 2021 წლის 1-ელი იანვრიდან 31 დეკემბრის ჩათვლით პერიოდს მოიცავს და მიზნად ისახავს, გამოავლინოს საბჭოს მუშაობის დადებითი თუ უარყოფითი ტენდენციები.

როგორც საია-ს თავმჯდომარე ნიკა სიმონიშვილმა ანგარიშის პრეზენტაციისას აღნიშნა, საბჭოს მონიტორინგის პროცესში გამოვლინდა, რომ სისტემის მთავარ გამოწვევად კვლავ „კლანური მმართველობა“ რჩება და ცალსახად უარყოფითად უნდა შეფასდეს კანონში წლის ბოლოს ნაჩქარევად შესული ცვლილება, რომლითაც ზედიზედ ორჯერ ერთი და იმავე პირის საბჭოს წევრად არჩევის აკრძალვა გაუქმდა.

ამასთან, ორგანიზაცია ხაზს უსვამს, რომ 2021 წლის ივნისის შემდეგ საბჭო 5 არამოსამართლე წევრის გარეშე, 10-კაციანი შემადგენლობით აგრძელებს მუშაობას და გადაწყვეტილებას მოსამართლე წევრთა სრული უპირატესობით, არამოსამართლე წევრების ჩართულობის გარეშე იღებს, რაც საია-ს შეფასებით, „კიდევ უფრო აძლიერებს კორპორატივიზმს“.

„პრობლემურია მოსამართლეთა დანიშვნა/ნომინირების საკითხი - მოსამართლეთა შერჩევა-დანიშვნა და უკონკურსოდ გადაყვანა, მოსამართლეების მივლინების შეცვლილი წესი, „კლანისთვის“ მნიშვნელოვანი ბერკეტია გავლენის მოსაპოვებლად. უზენაესი სასამართლოს შერჩევის წესში დასაბუთების მექანიზმის ჩადებამ, ღია კენჭისყრამ, გამჭვირვალობის გაზრდამ და გასაჩივრების შესაძლებლობის გაჩენამ საბჭოს ხელი ვერ შეუშალა, კანდიდატები ლოიალობის ნიშნით შეერჩია.

კლანის ძალაუფლების ერთ-ერთ ბერკეტს კვლავ სასამართლოს თავმჯდომარეები წარმოადგენენ. მათი დანიშვნისას საბჭო იყენებს ე.წ. „მბრუნავი კარის“ სისტემას. ამ მექანიზმის მეშვეობით კლანის ყველა გავლენიან წევრს სასამართლო სისტემაში მუდმივად უჭირავს მნიშვნელოვანი თანამდებობა. ისინი ამ თანამდებობებს ერთმანეთს უცვლიან, რაც სხვა მოსამართლეებს მენეჯმენტში ჩართვის შესაძლებლობას არსებითად უმცირებს. თავმჯდომარეთა ქაოსური, ბუნდოვანი დანიშვნის პრაქტიკა 2021 წელსაც გაგრძელდა.

ასევე, კვლავ ჭიანურდება დისციპლინური სამართალწარმოების ვადები: საბჭოს 2021 წელს შეტანილი არცერთი საჩივარი არ განუხილავს. ამ ფონზე დეკემბრის ბოლოს მიღებული ცვლილებებით პარლამენტმა დისციპლინური სამართალწარმოების ვადები გაანახევრა, ასევე შეამცირა საბჭოს მიერ გადაწყვეტილების მისაღებად საჭირო კვორუმი. ცვლილებები ტოვებდა შთაბეჭდილებას, რომ ისინი მიმართული იყო ინდივიდუალური მოსამართლეების წინააღმდეგ, სისტემაში განსხვავებული აზრის ჩასახშობად“, - ნათქვამია ანგარიშში.

საია-ს განცხადებით, ანგარიში კონკრეტულ რეკომენდაციებსაც მოიცავს, თუმცა მათ აღსრულებას მხოლოდ იმ პირობებში შეუძლია შედეგის მოტანა, თუ „კლანი“ საბჭოში გადაწყვეტილების მიღების პროცესს ვეღარ გააკონტროლებს.