თენგიზ ფხალაძე - ვინც ანაკლიის პორტის მიზანშეწონილობას ეჭვქვეშ აყენებს, იქნებ იმაზეც დაფიქრდეს, რატომ აჩქარებს რუსეთი ტამანში საკუთარი პორტის მშენებლობას?

საშინაო და საგარეო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე „ინტერპრესნიუსი“ პრეზიდენტის ყოფილ მრჩველს საერთაშორისო ურთიერთობების საკითხებში, ჯიპას ასოცირებულ პროფესორს თენგიზ ფხალაძეს ესაუბრა.

- ბატონო თენგიზ, საჯარო სივრცეში არ ცხრება კამათი ანაკლიის პორტთან დაკავშირებით. ამჯერად თემის გააქტიურება დაუკავშირდა ანაკლიის კონსორციუმის მიერ ჩატარებული სამუშაობის შუალედურ შეჯამებას.

ამ თემაზე ბევრი რამ კი ითქვა, მაგრამ მათზე მოგვიანებით. ახლა იმაზე, თუ რა ვითარება მივიღეთ. ვიცე-პრემიერ მაია ცქიტიშვილის განცხადებით, ანაკლიის კონსორციუმს საშულება მიეცა 2019 წლის ბოლომდე მოიპოვოს როგორც საკუთარი კაპიტალი, ასევე საერთაშორისო ბანკებიდან სესხები. მისივე თქმით, ეს იქნება ბოლო ვადა კონსორციუმისათვის, რომ მან შეძლოს ამ პროექტის განხორციელება.

კონსორციუმი ინფრასტრუქტურის გადაწყვეტილებას მიესალმა და მთავრობა მოლაპარაკებების მაგიდასთან მიიწვია.

საუბარია ამ ეტაპზე 120 მილიონი აშშ დოლარის მოზიდვაზე. ამ ისტორიაში უცნაური ისაა, თუ რატომ ვერ ახერხებს ანაკლიის კონსორციუმი პორტისათვის ფინანსების მოზიდვას მას შემდეგ, რაც ანაკლიის კონსორციუმიდან იძულებული იყვნენ წამოსულიყვნენ მამუკა ხაზარაძე და ბადრი ჯაფარიძე. ეს ყველაფერი კი იმის ფონზე ხდება, რომ ხელისუფლება ამტკიცებს, რომ საჭიროების შემთხვევაში მთავრობა თავად სრულად ჩაერთვება ამ პროექტის განხორციელებაში.

თქვენი დაკვირვებით რა ხდება ანაკლიის პროექტთან და ანაკლიის კონსორციუმთან დაკავშირებით?

- ვფიქრობ, საკითხი ზედმეტად გადავიდა ემოციურ სივრცეში და პოლიტიკური დაპირისპირების ინსტრუმენტად იქცა, რაც საქმეს ვერ წაადგება. ანაკლია ჩვენი გამაერთიანებელი უნდა იყოს და არა დამაპირისპირებელი. ამ პროექტის მნიშვნელობა გაცილებით მეტია, ვიდრე რომელიმე პიროვნების, ბიზნეს ჯგუფის ან თუნდაც პოლიტიკური გუნდის ამბიცია. ეს საკითხი საქართველოს ეროვნული ინტერესებს განეკუთვნება და მის განხორციელებასაც მხოლოდ ერთიანი ძალისხმევითაა შესაძლებელი.

ანაკლია ჩვენი გამაერთიანებელი უნდა იყოს და არა დამაპირისპირებელი

120 მილიონი არ არის თანხა, რომლის მოძიებაც ერთიანობის პირობებში შეუძლებელი იქნება. მაგალითისათვის გეტყვით, რომ 90-იან წლებში, შევარდნაძის მმართველობის პირობებში, გადატრიალებითა და ომით დასუსტებულმა ქვეყანამ, ჯერ კიდევ მყიფე სახელმწიფო და საფინანსო ინსტიტუტებით, გაცილებით უარესი ბიზნეს და საინვესტიციო გარემოთი, კრიმინალით, კორუმპირებული სისტემითა და მილიარდზე ნაკლები სახელმწიფო ბიუჯეტით მოახერხა ისეთი მასშტაბური პროექტების ხორცშესხმა, როგორიც სტრატეგიული მილსადენები და ევროპა-აზიის სატრანსპორსტო დერეფანია.

იმიტომ, რომ არსებობდა ერთიანი ხედვა, სტრატეგია და რაც მთავარია, ყველა აცნობიერებდა ამ პროექტების მნიშვნელობას საქართველოს მომავლისათვის. სხვათა შორის, ანაკლიის იდეაც იმ დროიდან იღებს სათავეს.

კარგი იქნება, თუ წარსულის გამოცდილებას გავითვალისწინებთ. მინიმუმ იგივე შეცდომებს არ დავუშვებთ და უკვე შექმნილი ველოსიპედის ხელახლა გამოგონებაც აღარ გახდება საჭირო.

მისასალმებელია, რომ გუშინ კონსტრუქციული ნაბიჯი გადაიდგა სახელმწიფოსა და კონსორციუმის თანამშრომლობისათვის. იმედია ამას შემდგომი ქმედებებიც მოჰყვება და მხარეები ასეთ რეჟიმში გააგრძელებენ საქმიანობას, ყურადღებას გაამახვილებენ საერთო ინტერესებზე, პასუხისმგებლობით მოეკიდებიან საკუთარ ვალდებულებებს და ერთობლივად ეცდებიან პრობლემის მოგვარებას. ინვესტორი მიდის იქ, სადაც საქმიან გარემოს ხედავს, სადაც პასუხისმგებლიანი პარტნიორი ეგულება. ნაკლებს თუ ვილაპარებთ და მეტს ვიმუშავებთ, საქმეც უკეთესად გამოგვივა.

ანაკლია ჩვენი გამაერთიანებელი უნდა იყოს და არა დამაპირისპირებელი. ამ პროექტის მნიშვნელობა გაცილებით მეტია, ვიდრე რომელიმე პიროვნების, ბიზნეს ჯგუფის ან თუნდაც პოლიტიკური გუნდის ამბიცია

- პრემიერ-მიისტრის მრჩეველმა რეგიონალურ საკითხებში სოზარ სუბარმა განაცხადა - „ანაკლიის პროექტთან დაკავშირებით ხაზარაძემ ითაღლითა იმგვარი ტენდერის მოსაგებად, რომლის შესრულების შანსი არ არსებობდა იმ იმედით, რომ შემდეგ მთავრობა პირობებს შეუცვლიდა... კონსორციუმს ჰქონდა ვალდებულება მოეყვანა ინვესტორები. ვერ მოიყვანა. არაერთხელ გადავიდა ამის ვადა.“

გასაკვირი ისაა, რომ ხელისუფლების წარმომადგენლები ხან აცხადებენ, რომ ეს პროექტი აუცილებლად განხორციელდება, მაგრამ ვხედავთ იმასაც, რომ „ქართული ოცნების“ გულშემატკივრები ამ პროექტს „დიდ აფიორად“ მოიხსენიებენ.

ოპოზიცია კარგა ხანია აცხადებს, რომ ანაკლიის პროექტის განხორციელებას ხელს მმართველი გუნდის ლიდერი ბიძინა ივანიშვილი უშლის, რომელიც ითვალისწინებს მოსკოვის ინტერესებს და ყველაფერს აკეთებს, რომ ანაკლიის ღმაწყლოვანი პორტის პროექტი არ განხორციელდეს.

ოპოზიციის ამ ბრალდებას ახლა თავად ხაზარაძეც შეურთდება, რომელმაც ამას წინათ დაახლოებით ასე განაცხადა - ივანიშვილმა შემთავაზა თავი დამენებებინა ანაკლიის პროექტისათვის და თქვა - რა უნდათ ამერიკელებს შავ ზღვაში?

მართალია, ამაზე ვიცე-პრემიერმა მაია ცქიტიშვილმა განაცხადა - „ამერიკელების ადგილი არის სავ ზღვაში“, მაგრამ ფაქტია, რომ ხაზარაძის ამ განცხადებას დიდი აჟიოტაჟი მოჰყვა.

ამ თემაზე აზრთა ასეთი სხვადასხვაობის ფონზე თქვენი დაკვირვებით, საერთოდ შეიძლება გვქონდეს იმის მოლოდინი, რომ ანაკლიის ღმაწყლოვანი პორტი აშენდება?

- პორტი აუცილებლად უნდა აშენდეს. თუმცა, შეურაცხმყოფელი ეპითეტები და ჭორაობა არც საშენ მასალად გამოდგება და ვერც ინვესტიციას მოიზიდავს. ვფიქრობ ყველამ კარგად უნდა გავაცნობიეროთ ამ პროექტის მნიშვნელობა.

ვინც შავ ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე ღრმაწყლოვანი პორტის მიზანშეწონილობას ეჭვქვეშ აყენებს, იქნებ იმაზეც დაფიქრდეს, რატომ აჩქარებს რუსეთი საკუთარი პორტის მშენებლობას შავ ზღვაზე, კერძოდ კი ტამანში?

ინვესტორი მიდის იქ, სადაც საქმიან გარემოს ხედავს, სადაც პასუხისმგებლიანი პარტნიორი ეგულება. ნაკლებს თუ ვილაპარებთ და მეტს ვიმუშავებთ, საქმეც უკეთესად გამოგვივა

ეს საკითხი ჩვენი პოლიტიკოსებისა და ექსპერტების ყურადღების მიღმა დარჩა, მაგრამ პროცესი მიმდინარეობს და მას ჩვენზედაც ექნება გავლენა. თუკი შავი ზღვის რეგიონის მთლიან სურათს შევხედავთ, ვნახავთ ღრმაწყლოვან პორტებს კონსტანცაში, ვარნაში, ოდესაში, რომელთაც შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე თანაწონადი პარტნიორი სჭირდებათ.

კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია თუ ეს პარტნიორი არარუსული პორტი იქნება. სწორედ ესაა ანაკლია. აქვე არ დაგვავიწყდეს, რომ ეს პორტი მართლაც ერთ ნაბიჯშია აფხაზეთთან, რაც მას დამატებით მნიშვნელობას ანიჭებს. ჩემს უფროს კოლეგას და მეგობარს, ბატონ თედო ჯაფარიძეს დავესეხები და ვიტყვი, რომ პროექტის წარმატებით განხორციელებით საგრძნობლად გაიზრდება ქართული სახელმწიფოს პოლიტიკური და ეკონომიკური ფუნქცია, წონა, სტრატეგიული დანიშნულება და მისია.

ვინც შავ ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე ღრმაწყლოვანი პორტის მიზანშეწონილობას ეჭვქვეშ აყენებს, იქნებ იმაზეც დაფიქრდეს, რატომ აჩქარებს რუსეთი საკუთარი პორტის მშენებლობას შავ ზღვაზე, კერძოდ კი ტამანში?

რაც შეეხება ამერიკელებს, მერწმუნეთ, მათ კარგად იციან საკუთარი ინტერესები და ამის შესაბამისადაც მოქმედებენ. ამერიკელები ყოველთვის იქნებიან იქ, სადაც საჭიროდ მიიჩნევენ. ჩვენი ამოცანაა კი ისაა, რომ ამ ინტერესებში მაქსიმალურად ჩავეწეროთ და საკუთარი თავი ღირსეულ პარტნიორად წარმოვაჩინოთ.

შეგახსენებთ სახელმწიფო მდივნის მაიკ პომპეოს ძალიან საყურადღებო განცხადებებს ანაკლიის პორტთან დაკავშირებით, რაც სულ ახლახანს საქართველოში ყოფნისას კიდევ ერთხელ გაიმეორა სახელმწიფო მდივნის თანაშემწის მოვალეობის შემსრულებელმა ფილიპ რიკერმა.

ჩემს უფროს კოლეგას და მეგობარს, ბატონ თედო ჯაფარიძეს დავესეხები და ვიტყვი, რომ პროექტის წარმატებით განხორციელებით საგრძნობლად გაიზრდება ქართული სახელმწიფოს პოლიტიკური და ეკონომიკური ფუნქცია, წონა, სტრატეგიული დანიშნულება და მისია

დანარჩენი ჩვენი გასაკეთებელია და არსებული შესაძლებლობები ხელიდან არ უნდა გავუშვათ.

- მას შემდეგ, რაც თურქეთმა სირიის ჩრდილოეთ ნაწილში სამხედრო ოპერაცია დაიწყო, უკიდურესად გამწვავდა ვაშინგტონსა და ანაკარას შორის ურთიერთობა. ამერიკელების რეგიონიდან გასვლის შემდეგ მათ ბაზებზე ბაშარ ასადისა და რუსული ქვედანაყოფები შევიდნენ.

ერდოღანმა განაცხადა, რომ ვაშინგტონის მუქარის მიუხედავად არ აპირებს ოპერაციის შეწყვეტას. ამერიკელებთან მოლაპარაკებების დასრულების შემდეგ პუტინთან შესახვედრად მოსკოვში გაფრინდება. ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ამერიკელები თურქეთიდან თავისი ბირთვული იარაღის გატანას გეგმავენ.

აღმოსავლეთმცოდნე ზურაბ ბატიაშვილმა „ინტერპრესნიუსს“ განიცხადა - „სირიაში შექმნილი სიტუაციიდან ყველაზე მოგებულ პოზიციაში რუსეთი აღმოჩნდა, რაც ცუდი სიგნალია პროდასავლური ქვეყნებისა და ძალებისთვის“.

სირიაში განვითარებულ მოვლენებს ბევრი ვაშინგტონის ახლოაღმოსავლური პოლიტიკის ფიასკოდაც აფასებს. თქვენი დაკვირვებით, სავარაუდოდ, როგორ აისახება ამერიკელების სირიიდან გასვლა არა მარტო ახლო აღმოსავლეთში არსებულ ვითარებაზე?

- ბატონ ზურაბის შეფასებას ვეთანხმები, დღევანდელი ვითარება რუსეთისათვის ყველაზე სასურველია. ამავდროულად რაიმე წონასწორობაზე საუბარი ნაადრევია და რეალობა ყოველ წუთს შეიძლება შეიცვალოს. ფაქტია, რომ ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი სცენარი უკვე ამოქმედდა და ვითარების სწრაფად განმუხტვა ძალზედ ძნელი იქნება.

სირიის საკითხში არაერთი სახელმწიფოა ჩართული. მათი ინტერესები, მოტივაცია და მოქმედებები ხშირად ერთმანეთს უპირისპირდება. ზოგ შემთხვევაში ასევე ერთთმანეთთან წინააღმდეგობაშია ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორების ხედვებიც, მხედველობაში მაქვს თურქეთი, აშშ და ევროკავშირი.

ხაზს ვუსვამ, პროცესები სირიაში ხანგრძლივი არასტაბილურობის ფაზაშია გადასული. ახლა მთავარია რისკების გეოგრაფია შემოისაზღვროს, რომ მან ფართო მასშტაბები არ მიიღოს. მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება მოინახოს მათი მართვისა და შემცირების მექანიზმები.

ამერიკელები ყოველთვის იქნებიან იქ, სადაც საჭიროდ მიიჩნევენ. ჩვენი ამოცანაა კი ისაა, რომ ამ ინტერესებში მაქსიმალურად ჩავეწეროთ და საკუთარი თავი ღირსეულ პარტნიორად წარმოვაჩინოთ

ამ ვითარებაში საქართველო არც ჩართული მხარეა და არც შუამავალი, შესაბამისად ჩვენი საზრუნავი საკუთარი უსაფრთხოება და შესაძლო გართულებების თავიდან არიდებაა.

ამისათვის პროცესებს ძალიან დიდი ყურადღებით უნდა დავაკვირდეთ, რეალობა სწორად შევაფასოთ და მოვლენათა განვითარების ყველა შესაძლო სცენარი გავთვალოთ.

- ფაქტია, რომ საომარი მოქმედებების დაწყებამ ჩრდილოეთ სირიაში დევნილთა ნაკადები გააჩინა. მათი ძირითადი ნაწილი თურქეთისა და ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებისკენ დაიძრა, მაგრამ გამორიცხული არაა მათგან გარკვეული ნაწილი ჩვენსკენაც წამოივიდეს.

ვინაიდან ამ მებრძოლების შესახებ დეტალურ ინფორმაცია აქვთ აშშ-ის შესაბამის ორგანოებს, ანუ სპეცსამსახურებს, იგივე ზურაბ ბატიაშვილი მიიჩნევს, რომ „ძალიან მნიშვნელოვანია, ჩვენმა სპეცსამსახურებმა ამერიკელ კოლეგებთან დაიწყონ აქტიური კომუნიკაცია, რადგან არ არის გამორიცხული, გაქცეულთა შორის საქართველოს მოქალაქეებიც იყვნენ.“

თქვენი დაკვირვებით, ამ მიმართულებით თუ დგამს ჩვენი ხელისუფლება ნაბიჯებს და რა უნდა გაკეთდეს იმისათვის, რომ ამ სფეროში ამერიკელებთან თანამშრომლობა ეფექტური აღმოჩნდეს?

- სამწუხაროდ, სირიის კონფლიქტში უკვე ვიხილეთ საქართველოს არაერთი მოქალაქე. დევნილთა საკითხიც უდავოდ მოითხოვს ყურადღებას, ისევე როგორც ბოლო დღეებში სირიის ციხეებიდან გაქცეული ისლამური სახელმწიფოს ბოევიკები. როგორც გითხარით, რისკები ბევრია და მათ სწორად შეფასება სჭირდება.

რა თქმა უნდა, თანამშრომლობა აუცილებელია და არა მხოლოდ ამერიკელებთან. დღეისათვის არსებული ორმხრივი და მრავალმხრივი შეთანხმებები, მათ შორის ნატოს ფორმატი, ჩვენს სპეცსამსახურებს საერთაშორისო პარტნიორებთან თანამშრომლობის მნიშვნელოვან შესაძლებლობებს აძლევს.

ახლა მთავარია რისკების გეოგრაფია შემოისაზღვროს, რომ მან ფართო მასშტაბები არ მიიღოს. მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება მოინახოს მათი მართვისა და შემცირების მექანიზმები

თითოეული მათგანი გამოსაყენებელია ეროვნული ინტერესების შესაბამისად. საერთაშორისო მექანიზმებთან ერთად მნიშვნელოვანია ქვეყნის შიგნით უსაფრთხოების ინსტიტუტების გამართული მუშაობა, ერთმანეთთან თანამშრომლობა და კოორდინაცია.

ამ მიზნით განსაკუთრებული როლი ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს ეკისრება. იმედია, ეს ინსტიტუტი სრულფასოვნად ამუშავდება და ეროვნული უსაფრთხოების პოლიტიკის დაგეგმვისა და კოორდინაციის პროცესიც თანამედროვეობის მზარდი მოთხოვნების შესაბამისად წარიმართება.

- პარლამენტის თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტმა საქართველოს მთავრობის მიერ საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის თანამდებობაზე ასარჩევად წარდგენილ გრიგოლ ლილუაშვილის კანდიდატურას მოუსმინა. ამ მოსმენის ხმაურიანი ასპექტების მიუხედავად, შეიძლება ითქვას, რომ უსაფრთხოების საკთხებზე კიდევ ერთხელ შედგა მსჯელობაცა და საუბარი.

სუს-ის მომავლმა შეფმა განაცხადა - „საქართველოს მთავარ საფრთხეს რუსული ოკუპაცია წარმოადგენს“, მაგრამ თუ როგორ აპირებს მთავრობა ოკუპაციასთან ბრძოლას მკაფიოდ აშკარად არ ჩანს. ამ საკითხში ამას წინათ ლავროვ-ზალკალიანის შეხვედრამაც ვერ შეიტანა სიცხადე.

რუსეთში შიდა თუ გარე პრობლემების მიუხედავად საქართველოს რუსეთის მხრიდან „ყურადღება“ არასდროს აკლდა, მაგრამ რამდენად დიდია იმის ალბათობა, რომ სირიაში სერიოზული წარმატების შემდეგ მოსკოვი საქართველოში კიდევ უფრო გააქტიურდება? თუ კი, სავარაუდოდ, როგორი შეიძლება იყოს მისი ნაბიჯები?

ამას წინათ რუსეთის სათათბიროს თავჯმდომარემ ვოლოდინმა პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილისაგან ბოდიშის მოხდა იმის გამო მოითხოვა, რომ ამ უკანასკნელმა სხვადასხვა საერთაშორისო ტრიბუნებზე რუსეთი ოკუპანტად მოიხსენია...

- მოდით რამდენიმე ნაწილად გიპასუხებთ. სრულად ვეთანხმები ბატონ გრიგოლ ლილუაშვილს საფრთხის შეფასებაში. რუსული ოკუპაცია მართლაც ეგზისტენციალური საფრთხეა საქართველოსათვის და მასთან საბრძოლველად ყველას კონსოლიდაციაა საჭირო.

რაც შეეხება ბრძოლის სტრატეგიას, ეს მართლაც განხილვის თემაა და კარგი იქნება თუ ამ თემას თავად პარლამენტიც მეტი ყურადღებას დაუთმობს. ძნელია რომელიმე კონკრეტულ უწყებას მოსთხოვო სტრატეგიის შესრულება, როდესაც თავად სტრატეგიული დოკუმეტი არ არსებობს.

ხომ არ გახსოვთ ბოლოს როდის მოხდა ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციის განახლება? აღარფერს ვამბობ სხვა დოკუმენტებზე, რომელთა მიზნები და ამოცანები სწორედ ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციიდან გამომდინარეობს.

თანამშრომლობა აუცილებელია და არა მხოლოდ ამერიკელებთან. დღეისათვის არსებული ორმხრივი და მრავალმხრივი შეთანხმებები, მათ შორის ნატოს ფორმატი, ჩვენს სპეცსამსახურებს საერთაშორისო პარტნიორებთან თანამშრომლობის მნიშვნელოვან შესაძლებლობებს აძლევს

ახლა ისიც ვნახოთ, პარლამენტს ხომ არ მიუღია რაიმე რეზოლუცია რუსეთთან ურთიერთობის სტრატეგიის შესახებ? შეგახსენებთ, რომ კონსტიტუციის მიხედვით საქართველოს საშინაო და საგარეო პოლიტიკას განსაზღვრავს საქართველოს პარლამენტი.

რეზოლუცია საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტების შესახებ ამ კითხვის პასუხად ვერ გამოდგება, რადგან იგი რუსეთთან ურთიერთოების მხოლოდ ზოგიერთ ასპექტს მოიცავს.

რუსეთთან მიმართებაში კი სრულფასოვანი სტრატეგიული ხედვა აუცილებელია, რომელთანაც შესაბამისობაში იქნება ამა თუ იმ უწყების ქმედებებიც და დღეს არსებულ მრავალ გაუგებრობასაც დაესმება წერტილი.

ხომ არ გახსოვთ ბოლოს როდის მოხდა ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციის განახლება? აღარფერს ვამბობ სხვა დოკუმენტებზე, რომელთა მიზნები და ამოცანები სწორედ ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციიდან გამომდინარეობს

რაც შეეხება საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრას, ვფიქრობ არავინ უარყოფს დიალოგის აუცილებლობას. საქართველომ არაერთხელ განაცხადა, რომ არსებული პრობლემის მოგვარებას მხოლოდ დიპლომატიური გზებით ხედავს და მზად არის მოლაპარაკებისათვის.

მაგრამ, ეს არ ნიშნავს, რომ ასეთი მნიშვნელოვანი შეხვედრის შესახებ ინფორმაციას რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს მიერ გავრცელებული რელიზებით უნდა ვიგებდეთ. არ ვიცი რაზე და როგორ ისაუბრეს მინისტრებმა, მაგრამ ლავროვს რომ პრეს-კონფერენციაზე ჩვენი დაცინვის შესაძლებლობა მივეცით, ეს ფაქტია.

როდესაც შეხვედრის თაობაზე გავრცელებული ოფიციალური ინფორმაცია ამდენ განსხვავებულ ინტერპრეტაციას იწვევს, თავად შეხვედრის შინაარსიც უკვე ეჭვქვეშ დგება და იქმნება ფართო სივრცე სპეკულაციებისა და მითქმა-მოთქმისათვის. რუსები კი ასეთი პროვოკოციების მოწყობის დიდოსტატები არიან. ამიტომ მათთან ურთიერთობა განსაკუთრებულ ყურადღებას მოითხოვს.

რუსეთთან მიმართებაში კი სრულფასოვანი სტრატეგიული ხედვა აუცილებელია, რომელთანაც შესაბამისობაში იქნება ამა თუ იმ უწყების ქმედებებიც და დღეს არსებულ მრავალ გაუგებრობასაც დაესმება წერტილი

ვფიქრობ საკითხის უფრო გულდასმით დაგეგმვის შემთხვევაში ასეთი უხერხულობების თავიდან აცილება შესაძლებელი იქნებოდა. თუნდაც პრესისათვის განცხადების ერთიან ფორმულაზე შეთანხმება, რაც განსხვავებულ განმარტებებსა და შემდგომში ქართული მხარის დაცინვას გამორიცხავდა.

რაც შეეხება რუსეთის სამომავლო ნაბიჯებს საქართველოსადმი, იგი ყოველთვის მიაქცევს ყურადღებას იმ ფასს, რისი გადახდაც მას მოუწევს ამა თუ იმ ქმედების შემთხვევაში.

ამიტომაც მნიშვნელოვანია საერთაშორისო პარტნიოერების მხარდაჭერა და მათთან ჩვენი მოქმედებების მუდმივი კოორდინაცია. სიფრთხილე და პრევენციის მექანიზმებზე ზრუნვა. ამიტომაც ვახსენე რუსეთთან ურთიერთობის სტრატეგია, რომელიც სწორედ პრაგმატულ გათვლებზე უნდა იყოს აგებული.

ვოლოდინის განცხადებას რაც შეეხება, იგი ნათლად ასახავს ჩვენი ქვეყნების თანამედროვე ურთიერთობების ჭეშმარიტ სულისკვეთებას. გამოწვევა, ემოციებზე თამაში ეს რუსეთის ცნობილი სტილია. გარდა ამისა ამ განცხადებას რუსეთშიაც საკუთარი მომხმარებელი ჰყავს.

ფრენების აკრძალვით რუსეთმა კვლავაც დაუფიქრებელი და წამგებიანი ნაბიჯი გადადგა, რასაც გვიან მიხვდა. მაგრამ, რუსეთი რისი რუსეთია, თუ შეცდომა აღიარა? ამიტომ ასეთი ფრაზები არ უნდა გვიკვირდეს. მთავარი ვოლოდინის განცხადება არ არის, მთავარი ჩვენი რეაგირება და ქმედებებია.

რუსები კი ასეთი პროვოკოციების მოწყობის დიდოსტატები არიან. ამიტომ მათთან ურთიერთობა განსაკუთრებულ ყურადღებას მოითხოვს

- ამ მოვლენების ფონზე გააქტიურდა საუბარი უსაფრთხოების საკითხებში აშშ-საქართველოს ორმხრივი ურთიერთობების გაღმავების შესახებ. პრეზიდენტ ტრამპის მიმართ აშშ-ში არაერთგვაროვანი დამოკიდებულებაა, მის მიმართ შესაძლოა იმპიჩმენტის პროცედურაც კი დაიწყოს, მაგრამ ისიც ფაქტია, რომ რუსეთთან მიმართებაში ჩვენ აშშ-სთან სასაყვედურო არც არაფერი გვაქვს.

ახლა როცა, მსოფლიოში ვითარება საკმაოზე მეტად არეული და გაურკვეველია, თქვენი აზრით, რამდენად დიდია იმის ალბათობა, რომ სწორედ უსაფრთხოების სფეროში კიდევ უფრო გაღმავდეს აშშ-საქართველოს ურთიერთობები?

- პრეზიდენტ ტრამპის პორბლემები მოდით აშშ-ს შიდა პოლიტიკურ დისკუსიებში დავტოვოთ. ჩვენთვის მთავარი ის ორპარტიული მხადაჭერაა, რომელსაც ამერიკელი პარტნიორებისაგან არამხოლოდ სიტყვით, არამედ საქმით ვგრძნობთ.

თავისთავად საზრუნავია, რომ აშშ-ში არსებულმა შიდა დაძაბულობამ არ გამოიწვიოს საქართველოს თემის „დაკარგვა“. ურთიერთობის გაღრმავებას კი ნამდვილად უნდა ვესწრაფოდეთ. ამისათვის მნიშვნელოვანი ნაბიჯებია გადადგმული.

ერთ-ერთი ასეთი ინსტრუმენტი „საქართველოს მხარდაჭერის აქტია“. მახსოვს, როდესაც 2018 წლის 17 მარტს სენატში გამოსვლისას საქართველოს მაშინდელმა პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა საქართველოს მხარდაჭერის აქტი ახსენა, ამას დიდი აღრფთოვანება არ მოჰყოლია. თუმცა უკვე ორმხრივი შეხვედრებისას ვხედავდი როგორ იზიარებდნენ აშშ-ს კანონმდებლები საქართველოს პრეზდენტის არგუმენტებს.

საზრუნავია, რომ აშშ-ში არსებულმა შიდა დაძაბულობამ არ გამოიწვიოს საქართველოს თემის „დაკარგვა“. ურთიერთობის გაღრმავებას კი ნამდვილად უნდა ვესწრაფოდეთ. ამისათვის მნიშვნელოვანი ნაბიჯებია გადადგმული

ეს მუშაობა შემდგომში წარმატებით გააგრძელა ჩვენმა საელჩომ აშშ-ში და უკვე რამდენიმე თვეში კონგრესმენმა პომ წარმომადგენელთა პალატას შესაბამისი დოკუმენტიც წარუდგინა. ამ თემაზე მუშაობა ჯერ არ დასრულებულა. საჭიროა ჩვენი ყველას, ხელისუფლების, ოპოზიციის და საზოგადობის ძალისხმევის კონსოლიდაცია, რომ ამ დოკუმენტის მიღება მოხერხდეს.

რაც შეეხება მეორე ინიციატივას, სპეცწარმომადგენლის შესახებ, ეს იდეა 2017 წლის 2 აგვისტოს, ვიცე-პრეზიდენტ მაიკ პენსის საქართველოში ვიზიტისას იქნა გაჟღერებული პრეზიდენტ მარგველაშვილთან შეხვედრისას.

მაშინ კურტ ვოლკერი რამდენიმე დღის დანიშნული იყო სპეცწარმომადგენლად უკრაინის საკითხებში და ჩვენი სურვილი იყო ანალოგიური მექანიზმი საქართველოსაც გასჩენოდა.

სამწუხაროდ, ამ თემამ სასურველი გაგრძელება ვერ მიიღო. დღეს საქართველოს მოქმედმა პრეზიდენტმა ეს საკითხი რამდენჯერმე ახსენა. ვერ გეტყვით, შესაძლოა დღეს ეს იდეა მეტადაა გაზიარებული და გაჩნდა მისი „გამოღვიძების“ საშუალება. ამის თაობაზე ინფორმაცია ნამდვილად არ მაქვს.

ერთი კი ცხადია, ნატოსა და ევროკავშირში მიმდინარე რთული შიდაპროცესების ფონზე, ჩვენთვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს ორმხრივი ფორმატების გაღრმავებას, განსაკუთრებით კი აშშ-თან.

- 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე საკმაოდ დიდი დრო კია, მაგრამ ფაქტია, რომ ქვეყანა უკვე კარგა ხანია წინასაარჩევნო რეჟიმში ცხოვრობს. ყოველ შემთხვევაში ეს რომ ასეა პოლიტიკურ ჯგუფებს აშკარად ეტყობათ.

ასეთ ფონზე რა აღარ ხდება, რა სკანდალები არ გორდება, მაგრამ თქვენ როგორ დაახასიათებდით და შეაფასებდით 2020 წლის საპრლამენტო არჩევნებამდე ერთი წლით ადრე შიდა პოლიტიკაში არსებულ ვითარებას?

- გეთანხმებით, არჩევნები უკვე იგრძნობა. თანაც ეს არჩევნები თვისობრივად განსხვავებულია საარჩევნო კანონმდებლობის ცვლილებიდან გამომდინარე. პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა პოლიტიკურ პარტიებს მეტ პასუხისმგებლობას აკისრებს და იმედია ისინი ამ პასუხისმგებლობას ბოლომდე გააცნობიერებენ. როგორც ამ ქვეყნის მოქალაქე და ამომრჩეველი, ვისურვებდი, რომ საქართველოში პარტიები მართლაც იქცეს პრინციპებსა და ღირებულებებზე დაფუძნებულ ერთობად და არა ვინმეს გარშემო ან ვინმეს წინააღმდეგ შექმნილ ad hoc გაერთიანებად. სკანდალებს რაც შეეხება, ეს პოლიტიკური პროცესის თანამდევია, მაგრამ არ შეიძლება საარჩევნო სტრატეგიის მხოლოდ სკანდალებზე, დისკრედიტაციასა და დაბალ ზნეობრივ სტანდარტზე აგება.

სკანდალები პოლიტიკური პროცესის თანამდევია, მაგრამ არ შეიძლება საარჩევნო სტრატეგიის მხოლოდ სკანდალებზე, დისკრედიტაციასა და დაბალ ზნეობრივ სტანდარტზე აგება

არა იმიტომ რომ ასე არ ხდება, რა თქმა უნდა, ხდება და ამ მეთოდოლოგიით არჩევნებიც შეიძლება მოიგო. მაგრამ, ეს ყოველივე ქვეყნისთვისაა ცუდი, რადგან შედეგად ვღებულობთ ვითარებას, როდესაც გვყვავს ურეიტინგო გამარჯვებულები, რომლებიც უკვე დისკრედიტირებულნი მოდიან ხელისუფლებაში.

როგორც ამ ქვეყნის მოქალაქე და ამომრჩეველი, ვისურვებდი ავირჩიო კარგსა და უკეთესს შორის, ვიდრე დიკრედიტირებულსა და უფრო სახელშელახულს, ან ცუდსა და უარესს შორის.

ვიმეორებ, სკანდალებსა ე.წ. „შავ პიარს“ვერ გავექცევით, მაგრამ ვისურვებდი, რომ პარტიები მეტად იყვნენ ორიენტირებულნი ქვეყნის განვითარების საჭირბოროტო საკითხებზე, პროგრამებზე, ღირებულებზე და ქვეყნის განვითარების გრძელვადიან სტრატეგიაზე.

კობა ბენდელიანი

“ინტერპრესნიუსი”

ავთანდილ წულაძე - მაკრონის, შოლცისა და ტუსკის შეხვედრის შემდეგ ცხადი გახდა, რომ უკრაინის იარაღის გარეშე დატოვების გეგმა ჩავარდა, ევროპისა და უკრაინა-რუსეთს შორის სამხედრო დაპირისპირება გაგრძელდება  და გაღრმავდება
„საქართველო მეცნიერების ქვეყანაა“ - აკადემიკოსი როინ მეტრეველი
ქართული პრესის მიმოხილვა 18.03.2024
კავკასიის ავტომარკეტი - ავტომობილის ყიდვის ახლებური გამოცდილება
ქართული ღვინის წარმატება იაპონიაში - TSV Estate Winery-მ განსაკუთრებული მოწონება დაიმსახურა
ახალი „ბაკურიანი“ ხილის გემოთი - ნატურალური მინერალური წყალი, ბაკურიანის მთებიდან, ნაკლები შაქრით