ქართული პრესის მიმოხილვა 31.01.2022

ვახტანგ ძაბირაძე - “თუ რუსეთი უკრაინაში შეიჭრება, 99%-ით საქართველოშიც შემოვა...”

იგეგმება თუ არა უკრაინაში საპარლამენტო დელეგაციის გაგზავნა და რას ფიქრობს “ოცნება” კიევში “ლელოს” ვიზიტზე

გია ხუხაშვილი - “ოპოზიცია მხოლოდ ხელისუფლების ნაკლოვანებაზე რომ ლაპარაკობს, თავად რას აკეთებს? აეღოთ ბილეთები და ჩასულიყვნენ კიევში”

დაკარგა თუ არა აზრი “მწვანე პასპორტმა” - სპეციალისტთა ნაწილი მის გაუქმებას ითხოვს

თინა ხიდაშელი - “მტერი კარს არის მომდგარი”

* * *

ვახტანგ ძაბირაძე - “თუ რუსეთი უკრაინაში შეიჭრება, 99%-ით საქართველოშიც შემოვა...”

“ხელისუფლება და ოპოზიცია ვერა და ვერ შეთანხმდნენ უკრაინის მხარდასაჭერად მომზადებულ საპარლამენტო რეზოლუციის ტექსტზე და ამის პარალელურად “ეროვნულ-დემოკრატიულმა ინსტიტუტმა” (ენდიაი) გამოაქვეყნა საზოგადოებრივი აზრის მორიგი კვლევის შედეგი, რომლის თანახმადაც, მოსახლეობის უმრავლესობამ არ იცის ან არ დაასახელა ის პარტია, რომელიც მის შეხედულებებთან ყველაზე ახლოს დგას. ამ კითხვას პასუხად “არ ვიცი” გასცა 41%-მა. ყველაზე კარგი მაჩვენებელი “ქართულ ოცნებას” აქვს, ის რესპონდენტთა 24%-მა დაასახელა, “ნაციონალურ მოძრაობას” კი ასეთ პარტიად 9% მიიჩნევს. კვლევის მიხედვით, რომელიც 2021 წლის 7-დან 13 დეკემბრის ჩათვლით ჩატარდა, საქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ მმართველი პარტია და ოპოზიცია მათი ინტერესებიდან გამომდინარე არ მოქმედებენ. სწორედ ამ შედეგების გაანალიზებით დავიწყეთ ინტერვიუ ექსპერტ ვახტანგ ძაბირაძესთან”, - წერს გაზეთი “კვირის პალიტრა” სტატიაში, სათაურით “თუ რუსეთი უკრაინაში შეიჭრება, 99%-ით საქართველოშიც შემოვა...”

“რაღა დაგიმალოთ და, ჩვენი პოლიტიკური ელიტის ბოლოდროინდელი მოქმედებების გათვალისწინებით კიდევ კარგი რეიტინგებია. კატასტროფულია შედეგები, მაგრამ უკეთესი რატომ იქნებოდა ვითომ? მოყოლებული საპარლამენტო არჩევნებიდან, ოპოზიციის მთავარი თემა იყო ერთი - რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნების ჩატარების მოთხოვნა იმ მოტივით, რომ 2020 წელს არჩევნები გაყალბდა. ოქტომბრიდან ამას დაემატა მეორე თემა - მიხეილ სააკაშვილის ჩამოსვლა და დაპატიმრება. შედეგად, ოპოზიციას გაუჩნდა ახალი მოთხოვნა და მიზანი: მისი ციხიდან დახსნა. ეს ორი საკითხია კვლავაც ოპოზიციისთვის მთავარი. გეკითხებით, ამომრჩეველთა აბსოლუტურ უმრავლესობას, გარდა პარტიული ელიტის ან მასთან დაახლოებული წრისა, აინტერესებს ეს თემები? არა და არა, ჩვენს საზოგადოებას აქვს სულ სხვა პრობლემები, ოპოზიცია კი ორი წელიწადია სულ სხვა რამეს ლაპარაკობს და აკეთებს. ეს შეეხება ოპოზიციურ მედიასაც, რომელიც მოჯადოებულ წრეზე ტრიალებს და იმის იქით ვერაფერს ხედავს”, - აცხადებს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ვახტანგ ძაბირაძე.

“საპარლამენტო არჩევნების შემდგომ, როდესაც ოპოზიციამ საპროტესტო აქციების გამართვა გადაწყვიტა ანალიტიკოსები ვამბობდით, რომ ოპოზიციას ყველაფერი უნდა გაეკეთებინა, ერთ ქვაბში რომ არ მოხარშულიყო. ვგულისხმობ, წვრილ პარტიებს, რომელთაც 2020 წლის არჩევნებმა შანსი მისცა, მაგრამ თვითონ ყველაფერი გააკეთეს, რომ საზოგადოების თვალში ქცეულიყვნენ “ნაციონალური მოძრაობის” დანამატად. ამიტომაც გაქრნენ ამ გამოკითხვიდან. რაც შეეხება მმართველ პარტიას, აქაც იგივე ხდება. თუ ქვეყანაში შექმნილ ვითარებას შევაფასებთ, იბადება კითხვა, რატომ უნდა ჰქონდეს ამაზე მაღალი რეიტინგი? რა შესთავაზა ბოლო ხანს საზოგადოებას ისეთი, რაც პოლიტიკურ, სოციალურ თუ ეკონომიკურ პრობლემებს მოსახლეობას მცირედით მაინც მოუგვარებდა? - აბსოლუტურად არაფერი”, - განაგრძობს რესპონდენტი.

“ქართულმა ოცნებამ” მოახერხა და დარჩა ხელისუფლებაში, დარჩა ისევ იმ მუქარის საფუძველზე, მე თუ არ ვიქნები, მოვა “ნაციონალური მოძრაობა” და იმაზე უარესად იქნებით, ვიდრე დღეს ხართო, ანუ მთელი პოლიტიკური სპექტრი ერთ ქვაბში იხარშება - ერთნი ხელისუფლების როგორმე შესანარჩუნებლად, მეორენი კი როგორმე მის მოსაპოვებლად. პრობლემებზე არავინ ფიქრობს. ვიმეორებ, ამ ყველაფრის გათვალისწინებით ეს შედეგები კიდევ უკეთესია. თუ უფრო ღრმად შევეცდებით იმის გაანალიზებას, თუ ვინ არიან “ქართული ოცნებისა” და “ნაციონალური მოძრაობის” მხარდამჭერები, მარტივად მივალთ დასკვნამდე: “ქართული ოცნების” მხარდამჭერ 24%-ს, ძირითადად, წარმოადგენენ ადმინისტრაციული რესურსი და ბიზნესის ის ნაწილი, რომელიც დაფინანსებას სახელმწიფო ტენდერებიდან თუ სხვა გზებით იოლად იღებს, რადგან “ქართულ ოცნებასთან” დალაგებული ურთიერთობა აქვთ. “ნაციონალური მოძრაობის” 9%-ს კი შეადგენს ასევე ყოფილი ადმინისტრაციული რესურსის ნაწილი, რომელიც თამაშგარე მდგომარეობაში დარჩა, და ბიზნესის ის ნაწილი, რომელმაც “ოცნების” ხელისუფლებასთან ვერ დაალაგა საქმე”, - განმარტავს ექსპერტი.

“სამწუხაროდ, ლაპარაკობენ ერთს და იქცევიან ისევ ისე, როგორც აქამდე იქცეოდნენ. მაგალითად, “ნაციონალურმა მოძრაობამ” დღემდე ვერ გადაწყვიტა, შევიდეს თუ არა პარლამენტში. თუ სააკაშვილს მოვუსმენთ, თურმე ამ რეიტინგებმა აჩვენა, რომ საკმარისია აქციები დაიწყოს და ხელისუფლება ჩამოიშლება. ეს შეფასება კატასტროფული და ყოვლად არაადეკვატურია. ხელისუფლებას, ამ გაუბედურებულ რეიტინგშიც კი, თითქმის სამჯერ მეტი მხარდამჭერი ჰყავს, ვიდრე “ნაციონალურ მოძრაობას”. მელიას სხვაგვარი დამოკიდებულება აქვს, მაგრამ მაინც სრულიად გაუგებარია ოპოზიციის დღევანდელი განცხადებები. სერიოზულად უნდა დაფიქრდნენ და გააანალიზონ, რამ განაპირობა ეს შედეგები, რატომ დაკარგეს მოსახლეობის მხარდაჭერა და დასკვნა გამოიტანონ. ლაპარაკი, ერთმანეთის კრიტიკა თუ თვითკრიტიკა გასაგებია, მაგრამ ახლა სტრატეგიის შემუშავება და ქმედებაა საჭირო. არასდროს მითქვას, რომ პოლიტიკურ ბრძოლაში ქუჩის პროტესტი არ უნდა გამოიყენო, მაგრამ მხოლოდ ქუჩით შედეგის მიღწევა არ გამოდის, მით უფრო, რომ საზოგადოებას არ სჯერა ქართული ოპოზიციის, არ გადის მის დაძახილზე ქუჩაში, ამიტომ ყველა ინსტრუმენტია გამოსაყენებელი. ვამბობდი და კიდევ გავიმეორებ _ როდესაც შედიხარ პარლამენტში, პარლამენტში ქუჩა არ უნდა გადაიტანო, იქ საპარლამენტო წესებით უნდა იბრძოლო”, - მიიჩნევს ვახტანგ ძაბირაძე.

“თუ ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ ინტელექტუალურად, სწორი პოზიციით და ასე შემდეგ გაცილებით ძლიერია, ვიდრე სახელისუფლებო გუნდი, მაშინ ეს უნდა აჩვენოს პარლამენტში. აქაც ზომიერებაა აუცილებელი - თუ ძლიერია ოპოზიცია, მან უნდა აიძულოს ხელისუფლება დაუშვას შეცდომები და მერე ეს გამოიყენოს. მაგრამ, როცა ოპოზიცია ხელისუფლებაზე მეტ შეცდომას უშვებს, რაზეა საერთოდ ლაპარაკი. საბოლოოდ კი შექმნილი ვითარებით ზიანდება ქვეყანა, რადგან სუსტი ოპოზიცია ნიშნავს ხელისუფლების სუსტ კონტროლს, რაც სახელისუფლებო გუნდისგან მცდარი ნაბიჯების გადადგმის საფრთხეს მნიშვნელოვნად ზრდის. პატარა ოპოზიციური პარტიები კი, ბოლოს და ბოლოს, უნდა მიხვდნენ, რა უნდათ, ან უნდა ადგნენ და შეუერთდნენ “ნაციონალურ მოძრაობას”, რაც შესაძლოა გამოსავალიც იყოს, ან ჩამოშორდნენ და მათი დღის წესრიგით აღარ იმოქმედონ. მოსახლეობამ უნდა დაიჯეროს, რომ ესა თუ ის პარტია `ნაციონალური მოძრაობისგან~ განსხვავებული ჯგუფია”, - თვლის რესპონდენტი.

“არის კიდევ ერთი უდიდესი პრობლემა, რაც ჩვენს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ცხოვრებას თავდაყირა აყენებს - კერძოდ, პოლარიზაცია არა პოლიტიკურ ძალებს, არამედ პოლიტიკურ მედიას შორის. ვფიქრობ, საერთოდ აცდენილია რეალობას ის, რასაც დღეს სატელევიზიო მედიის დიდი ნაწილი წარმოადგენს. ერთი მხრივ, არიან ოპოზიციური არხები, რომლებიც ქვეყნიერების დასასრულს გვიჩვენებენ ყოველდღე. ამ არხებზე ყველაფერი წაშლილია, ყველა თემა უმნიშვნელოა ხელისუფლების გინების გარდა, და არიან სახელისუფლებო არხები, რომლებიც სამოთხედ წარმოადგენენ ქვეყანაში არსებულ ვითარებას და აგინებენ ოპოზიციას. ეს როდემდე შეიძლება გაგრძელდეს, არ ვიცი. არც ერთი და არც მეორე მხარე რეალობის მიზანმიმართულ გამრუდებას არ ერიდება. ბოლოს და ბოლოს, ხომ უნდა დაინახონ, რომ პოლიტიკური თემების ინტერესი ჩვენი საზოგადოების დიდ ნაწილს დაკარგული აქვს, რასაც უფრო ამძაფრებს პოლარიზებული მედია, ეს კი ყველაზე მეტად აძლევს ხელს იმ პოლიტიკურ ძალას, რომელსაც აქვს სახელისუფლებო ბერკეტი”, - აღნიშნავს ექსპერტი.

“დღევანდელი ხელისუფლების საგარეო პოლიტიკა, რა თქმა უნდა, გარკვეულწილად ინერციით გრძელდება - კვლავ ლაპარაკობენ ევროკავშირსა და ნატოში ინტეგრაციაზე, თუმცა, მეორე მხრივ, ცდილობენ რუსეთთან ნეიტრალური პოლიტიკა აწარმოონ. თუ საგარეო კურსზე ვილაპარაკებთ, ჩვენი პრობლემა ყოველთვის ის იყო, რომ აცდენილი ვიყავით რეალობას - მას ან ვუსწრებდით, ან ჩამოვრჩებოდით. გამსახურდიას დროიდან, როდესაც გვითხრეს, დინების საწინააღმდეგოდ მიდიხართო, დღემდე ასე გრძელდება. აქ პრორუსობაზე არ არის ლაპარაკი, ჩემი აზრით, `ენდიაის~ ეს გამოკითხვაც კარგად აჩვენებს საზოგადოების განწყობას, რისი გათვალისწინებაც აუცილებლად მოუწევს ნებისმიერ ხელისუფლებას. სხვათა შორის, ჩვენი საზოგადოების რუსეთისადმი დამოკიდებულება ძალიან კარგად გამოაჩინა ე.წ. გავრილოვის ღამემ. ის, რაც წლების განმავლობაში ვერ შეძლო ოპოზიციამ და ვერ გამოიყვანა ხალხი ქუჩაში, ეს შეძლო გავრილოვის პარლამენტის სპიკერის სავარძელში ჩაჯდომამ, როდესაც ათასობით მოქალაქე საპროტესტოდ სპონტანურად გავიდა ქუჩაში”, - ამბობს ძაბირაძე.

“ხელისუფლებას შეუძლია მანევრირება, არ იყოს აქტიური, არ მოირგოს რუსეთთან პირველი მებრძოლის მანტია, როგორც “ნაციონალური მოძრაობა” აკეთებდა, მაგრამ ეს პოლიტიკა აუცილებლად უნდა შეესატყვისებოდეს რეალობას. შარშან “ქართული ოცნების” ეს პოლიტიკა გასაგებიც იყო და მეტ-ნაკლებად ადეკვატურიც, თანაც ეს საქართველოს ევროატლანტიკურ კურსს არაფერს ვნებდა იმჟამად, მაგრამ დღეს ვითარება კატასტროფულად არის შეცვლილი. ძალიან მარტივი ანალიზია საჭირო იმის დასანახავად, რომ უკრაინაში რუსეთის წარმატება საქართველოსთვისაც უმძიმეს შედეგებს ნიშნავს და რას ვხედავთ ამ დროს? - საქართველოს ხელისუფლების უკრაინის მხარდასაჭერი რეზოლუციის ტექსტს, რომელშიც რუსეთი ნახსენებიც არ არის, არადა, ამგვარი რეზოლუციების მიღებაც კი დაგვიანებულია უკვე, იმიტომ, რომ თუ რუსეთი უკრაინაში სამხედრო შეჭრას გადაწყვეტს, 99%-ით შეიძლება დავუშვათ, რომ პარალელურად ის საქართველოშიც შემოვა”, - ამტკიცებს რესპონდენტი.

“დასავლეთში არსებული განწყობიდან გამომდინარე, კრემლში კარგად ესმით, რომ ძალიან მძიმე დარტყმას მიიღებენ დასავლეთიდან ყველა მიმართულებით, სამხედრო დარტყმის გარდა. აქედან გამომდინარე, თუ წავლენ ვა-ბანკზე, ვითომ რატომ არ გადაწყვეტენ, რომ ბარემ საქართველოს საკითხიც მოაგვარონ?.. ამიტომ დღეს ენის მოჩლექით ლაპარაკი და ნეიტრალური პოზიცია ძალიან მცდარია. დღეს საქართველოს ხელისუფლება უნდა ყვიროდეს და დასავლეთს ელაპარაკებოდეს იმაზე, რომ თუ რუსეთი უკრაინაში შევა, საქართველოს არანაკლები საფრთხე დაემუქრება. ამას უნდა განვიხილავდეთ ყოველდღიურად ჩვენს პარტნიორებთან და ვემზადებოდეთ ყველაზე მძიმე სცენარებისთვის. ამის ნაცვლად პოლიტიკური სპექტრი მსჯელობს იმაზე, რუსეთი შეიტანონ თუ არა რეზოლუციაში. ის ტექსტი, რაც ხელისუფლებამ მოამზადა, ტრაფარეტია, რომელიც შეიძლება გამოიყენო ნებისმიერ კონტინენტსა და ქვეყანაში მიმდინარე დაძაბულობის დროს, მაგრამ უკრაინა ჩვენთვის უმნიშვნელოვანესი შემთხვევაა. ამიტომაც ტრაფარეტული რეზოლუცია საკმარისი ვერ იქნება”, - დასძენს ექსპერტი და შეკითხვაზე - “დასავლეთის ნაბიჯების შემდეგ თითქოს კრემლის რიტორიკა მცირედ შერბილდა...” - პასუხობს:

“რუსეთის რიტორიკით იმის განსაზღვრა, რას მოიმოქმედებს ეს ქვეყანა, დიდი გულუბრყვილობა იქნება. რაც თავი მახსოვს, საბჭოთა კავშირიდან მოყოლებული დღემდე, რუსეთი სულ იმას ამბობს, როგორი მშვიდობის მოყვარული ქვეყანაა, თუმცა სრულიად საპირისპიროდ იქცევა. სულ ცოტა, 400 წელიწადია, რაც იმპერიას აშენებენ და ახლაც იმავეს ცდილობენ. გაუთავებლად მისტირიან საბჭოთა კავშირს. მიზეზს ომის წამოსაწყებად ყოველთვის მოძებნიან, თუმცა თუ ეს კრემლმა გააკეთა, რუსეთს ძალიან დიდი ფასის გადახდა მოუწევს. უკრაინაში შეჭრა მარტივი გასეირნება რუსეთისთვის ვერ იქნება - გარდა იმისა, რომ ეს დიდი ქვეყანაა, რომელსაც ბრძოლის, მათ შორის პარტიზანული ბრძოლის დიდი გამოცდილება და დასავლური სახელმწიფოების მასშტაბური მხარდაჭერაც აქვს”.

“მიუხედავად იმისა, რომ გერმანია ჯერჯერობით თავს იკავებს და საფრანგეთის პოზიციაც არ არის ძალიან მკაფიო, თუ რუსეთი მართლაც შეიჭრა უკრაინაში, ვფიქრობ, მოკავშირეებს ეს ორი ქვეყანაც შეუერთდება. ვნახეთ, დიდმა ბრიტანეთმა რა მასშტაბური სამხედრო და ფინანსური დახმარება გამოუყო უკრაინას, ასევ აშშ-მა. იმის ალბათობა, რომ დასავლეთი სამხედრო ფორმით ჩაერევა კონფლიქტში, თითქმის გამორიცხულია, მაგრამ არ გამოვრიცხავ, რომ მოხალისე რაზმები შეიქმნას დასავლეთში, განსაკუთრებით, პოლონეთში.…ომი მარტივი საქმე არ არის, მას დიდი სახსრები სჭირდება. შესაბამისად, დასავლეთის ეკონომიკურ სანქციებს როგორ გაუძლებს რუსეთი, ძნელად სათქმელია. შეიძლება ისე გაიხლართოს მთელ ამ პროცესში, რომ თავი უდიდესი დანაკარგითაც ვეღარ დააღწიოს. უფრო მგონია, კრემლი აღიარებს დნეპრისა და ლუგანსკის ე.წ. რესპუბლიკებს და იქ შეიყვანს ჯარს... ამ ვითარებაში, ვიმეორებ, საქართველოს პოზიცია უნდა იყოს გაცილებით მკვეთრი. პანიკის დათესვა საჭირო არ არის, მაგრამ უნდა შევემზადოთ უარესი სცენარისთვის”, - დაასკვნის ვახტანგ ძაბირაძე.

იგეგმება თუ არა უკრაინაში საპარლამენტო დელეგაციის გაგზავნა და რას ფიქრობს “ოცნება” კიევში “ლელოს” ვიზიტზე

“მომავალ კვირას პარტია “ლელოს” ხელმძვანელობა უკრაინელი ხალხის მხარდასაჭერად კიევში გეგმავს ჩასვლას. მმართველ პარტიაში ამას პოპულისტურ ნაბიჯად აფასებენ. როგორც “რეზონანსს” პარლამენტარმა გურამ მაჭარაშვილმა განუცხადა, ეს უპასუხისმგებლო საქციელია, რაც, ზოგადად, “ლელოს” ახასიათებს. 3 თებერვალს პარტია “ლელოს” დელეგაცია მამუკა ხაზარაძის ხელმძღვანელობით, ოფიციალური ვიზიტით უკრაინაში ჩავა. შეხვედრები როგორც რადაში, ასევე აღმასრულებელი ხელისუფლების წარმომადგენლებთან გაიმართება”, - წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში, სათაურით იგეგმება თუ არა უკრაინაში საპარლამენტო დელეგაციის გაგზავნა და რას ფიქრობს “ოცნება” კიევში “ლელოს” ვიზიტზე.

“როგორც პარტიის მიერ გავრცელებულ გაცხადებაშია აღნიშული, ვიზიტის მთავარი მიზანია თანადგომა და სრული მხარდაჭერა გამოუცხადონ უკრაინელ ხალხს როგორც პარტია “ლელოს”, ასევე საქართველოს ყველა იმ მოქალაქის სახელით, რომელიც უკრაინელი ხალხის მხარდაჭერას აუცილებლად თვლის. ხაზარაძესთან ერთად დელეგაციაში იქნებიან საპარლამენტო ფრაქციის “ლელო -პარტნიორობა საქართველოსთვის” წევრი სალომე სამადაშვილი და “ლელოს” საგარეო მდივანი გრიგოლ გეგელია. ვიზიტი მინიმუმ ორ დღეს გაგრძელდება. აპირებს თუ არა უკრაინის მხარდასაჭერად “ქართული ოცნების” ან ზოგადად საპარლამენტო დელეგაცია კიევში ჩასვლას, გურამ მაჭარაშვილი აცხადებს, რომ ამაზე იფორმაცია არ აქვს. თუმცა ამბობს, რომ “ლელოს” განცხადებას პოპულისტური და უპასუხისმგებლოა”, - აღნიშნავს გამოცემა.

“ვერ გეტყვით, ამ საკითხთან დაკავშირებით ინფორმაცია არ მაქვს. თუმცა, ფრაქცია “ლელოს” მოკლე პოლიტიკურ ისტორიას თუ გადავხედავთ, მივხვდებით, რომ რასაც ამბობენ, ვერასდროს ვერ აკეთებენ, ან აკეთებენ არასწორად. რაღაც პოპულისტური ნაბიჯი უნდათ... როცა პასუხისმგებლობა არ გაგაჩნია, პოპულისტური განცხადებების გაკეთება მარტივია. პასუხისმგებლობაში ვგულისხმობ იმას, რომ საზოგადოების წინაშე ჩვენ (ქართულ ოცნებას) გვაქვს პასუხისმგებლობა და წესით ოპოზიციასაც უნდა ჰქონდეს, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გააჩნიათ. ჯერ პარლამენტში არ შედიოდნენ და საზოგადოების წინაშე პასუხისმგებლობას არ გრძნობდენ. მერე შემოვიდნენ და “ნაცმოძრაობას” მიეკედლნენ. შემდეგ პარლამენტი თვითონ ხაზარაძემ დატოვა და ნაწილი დარჩა. შესაბამისად, შენს საქციელებზე როცა პასუხს არ აგებ და ეს განცდა არ გაგაჩნია, ბუნებრივია, რომ ასეთი ტიპის პოლიტიკური ძალისთვის პოპულისტური განცხადებები მერე უკვე მარტივი გასაკეთებელია. ალბათ ეს განცხადება რუსეთის ხელისუფლებამ თუ გაიგო, შეშინდება და თუ ჩავიდნენ, მე მგონი ალბათ საერთოდაც უარს იტყვის ამ სამხედრო ესკალაციაზე”, - განაცხადა გურამ მაჭარაშვილმა”, - დასძენს გამოცემა.

გია ხუხაშვილი - “ოპოზიცია მხოლოდ ხელისუფლების ნაკლოვანებაზე რომ ლაპარაკობს, თავად რას აკეთებს? აეღოთ ბილეთები და ჩასულიყვნენ კიევში”

“ენდიაის”კვლევაში ნათლად ვხედავთ, რომ მოსახლეობა განწყობილია ნიჰილისტურად, არა აქვს მომავლის იმედი, დისტანცირებულია პოლიტიკოსებისგან, არ სჯერა, რომ რომელიმე პოლიტიკურ ძალას შეუძლია მათი პრობლემების გადაწყვეტა. ხალხს არ მოსწონს ხელისუფლება, მაგრამ ვერც ალტერნატიულ ძალას ხედავს. მთელი პოლიტელიტა დელეგიტიმირებულია. ხელისუფლებისთვის 24% ეს არის ქვედა ზღვარი - 24% არ არის ხელისუფლების ნატურალური მხარდამჭერი. ესენი არიან ადმინისტრაციული რესურსის წარმომადგენლები, ოპოზიციაზე გაბრაზებულები, ასევე ადამიანები, რომლებსაც მმართველი გუნდი კვებავს. გამიკვირდება, თუ “ოცნების” ერთ ნატურალურ მხარდამჭერს მაინც ნახავთ”, - აცხადებს ექსპერტი გია ხუხაშვილი გაზეთ “კვირის პალიტრისთვის" მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით “ოპოზიცია მხოლოდ ხელისუფლების ნაკლოვანებაზე რომ ლაპარაკობს, თავად რას აკეთებს? აეღოთ ბილეთები და ჩასულიყვნენ კიევში”.

“სამართლიანობის აღდგენის მოთხოვნა აღარ არის აქტუალური. მარტო იმიტომ კი არა, რომ მმართველმა გუნდმა ეს ვერ მოახერხა, იმიტომაც, რომ ეს ფარსად იქცა. “ოცნებამ” ხომ ყველა ის მანკიერება გადმოიბარა, რაც “ნაციონალებს” ახასიათებდათ. ხელისუფლება “ნაციონალების” ნაკლოვანებებს პროპაგანდისთვის იყენებს, იმას კი არ ამბობს, მე სხვაზე უკეთესი ვარო, სხვა ჩემზე უარესიაო. “ოცნებას” არა აქვს მკვეთრად გამოხატული ფასეულობათა სისტემა, მე არ მივიჩნევ, რომ ჩვენი ხელისუფლება პრორუსულია - მათთვის ერთადერთი ფასეულობა ძალაუფლებაა, ვინც ამ ძალაუფლების გამყარებაში დაეხმარება, იქით იქნებიან. დასჭირდებათ, რომ იყვირონ, გაუმარჯოს ნატოს? იყვირებენ, გაუმარჯოს ნატოსო! დასჭირდებათ, რომ იყვირონ, გაუმარჯოს წითელ არმიას? იყვირებენ, გაუმარჯოს წითელ არმიასო!” - აღნიშნავს გამოცემის კორეპონდენტთან საუბრისას გია ხუხაშვილი.

“მათი პოლიტიკა ასეთია - იქ დიდი ბიძიები რაღაცაზე ჩხუბობენ, მოდი, ჩვენც მივყვეთ დინებას, რომელ ნაპირზეც გაგვრიყავს, იქ ვიქნებით. მთავარია, ჩვენ ვიყოთ კარგად. რაც შეეხება რეზოლუციას, ჩემი შეხედულებით, ტრაგიკომიკური დოკუმენტია. რატომ? იმიტომ, რომ ერთი მხრივ, ხარკს უხდიან უკრაინასთან მეგობრობას, ლაპარაკობენ რაღაც აგრესიაზე და ამბობენ, რომ უკრაინის გვერდით არიან, მაგრამ ეს აგრესია ვირტუალური ხომ არ არის? ლოგიკური აზრიც კი ვერ დავინახე იმისა, თუ რატომ არ არის რუსეთი ნახსენები რეზოლუციაში, მხოლოდ ირაციონალურ შიშებს ვხედავ. ამაში კატასტროფული კი არაფერია, უბრალოდ, ნათლად ჩანს ჩვენი ხელისუფლების სიმხდალე და რუსეთის ხელისუფალთა ირაციონული შიშები. ამით რაიმე საოცრება მოხდა? არაფერი, მაგრამ...” - განაგრძობს რესპონდენტი.

“მოვლენების დღევანდელ განვითარებას თუ დავაკვირდებით, უნდა ვივარაუდოთ, რომ ისტორია ახალ რკინის კედელს აღმართავს რუსეთსა და დასავლეთს შორის. ჩვენთვის პრინციპულად მნიშვნელოვანია, კედლის რომელ მხარეს აღმოვჩნდებით. თუ ჩვენი ხელისუფლება ძველებურად გააგრძელებს, დასავლეთს დიდი პოლიტიკური ვაჭრობისას სულაც არ გაუჭირდება ჩვენი გაწირვა. როდესაც ევროატლანტიკური კურსი გაქვს გაცხადებული, გლობალური დაპირისპირების დროს შენი პოზიცია მკვეთრი და ცხადი უნდა იყოს. მე იმას კი არ ვამბობ, სასწრაფოდ შევიარაღდეთ და რუსული და უკრაინული არმიების შუაში ჩავხტეთ, მაგრამ აუცილებლად უნდა წავიდეთ იმ ფარვატერში, სადაც სხვა ქვეყნები მიდიან, უსაფრთხოების მიზნით. ოპოზიცია ამ მიმართულებით აქცენტებს სწორად სვამს, მაგრამ ამლაშებს. შეშინებულ ხელისუფლებას რომ პრორუსულობას აბრალებ, ესეც გადამლაშებაა. მხოლოდ ხელისუფლების ნაკლოვანებაზე რომ ლაპარაკობენ, თავად რას აკეთებენ? აეღოთ ბილეთები და ჩასულიყვნენ კიევში მხარდაჭერის გამოსახატავად. ვფიქრობ, ოპოზიცია თუ დროზე არ გადაეწყო, შეიძლება საერთოდ გაქრეს პოლიტიკური ველიდან”, - მიიჩნევს ექსპერტი.

“ამერიკელებმა უკვე გასცეს შესაბამისი პასუხი რუსებს, ახლა ჯერი რუსეთზეა. იქიდან გამომდინარე, რომ რუსეთს შეზღუდული რესურსები აქვს და დასავლეთის წინააღმდეგ ღია ფრონტის პრინციპით ვერ იბრძოლებს, სავარაუდოდ, ასიმეტრიული პასუხებით შემოიფარგლება. ერთ-ერთი ვარიანტია ამერიკასთან მიახლოება - ვენესუელაში, კუბაში, ნიკარაგუაში ბაზების შექმნა. მეორე ვერსიაა, ამოქმედება პრობლემატურ, ცხელ წერტილებში, იქ, სადაც საამისო ბერკეტები აქვთ, მაგალითად, სირიაში. კიდევ ერთი ვერსია მაქვს, რომელიც სტრატეგიულ საკითხს ეხება - ეს გახლავთ ჩინეთსა და რუსეთს შორის სტრატეგიული ურთიერთობის გაღრმავება. შეიძლება ჩვენ ასეთი ასიმეტრიული ქმედებები ვიხილოთ, მაგრამ არ არის გამორიცხული, ყველაზე ტრაგიკული სცენარის მომსწრენიც გავხდეთ და რუსული არმია უკრაინაში მართლაც შეიჭრას. პროცესები როგორც უნდა განვითარდეს, ნებისმიერი სცენარის ფინალში რუსეთსა და დასავლეთს შორის აუცილებლად დაეშვება რკინის ფარდა. იმისთვის, რომ ქართველები ჩვენთვის არასასურველ მხარეს არ აღმოვჩნდეთ, მეტი გონიერება უნდა გამოვიჩინოთ, როგორც ხელისუფლებამ, ისე ოპოზიციამ, საერთოდ, ხალხმა”, - დაასკვნის გია ხუხაშვილი.

დაკარგა თუ არა აზრი “მწვანე პასპორტმა” - სპეციალისტთა ნაწილი მის გაუქმებას ითხოვს

“სპეციალისტების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ “მწვანე პასპორტის” არსებობამ აზრი დააკარგა და უნდა გაუქმდეს. ამ საბუთის შემოღების მთავარი მიზანი ვაქცინაციის წახალისება იყო, თუმცა, ახალი ცვლილების თანახმად, თუკი ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია 112-ში დარეკოს და კოვიდის მსგავსი სიმპტომების არსებობის შემთხვევაში მწვანე პასპორტი მიიღოს, მაშინ ეს ყველაფერი აზრს კარგავს. როგორც 25 იანვარს დაავადებათა კონტროლის ცენტრის ხელმძღვანელმა ამირან გამყრელიძემ განაცხადა, საკოორდინაციო საბჭოზე შევიდნენ წინადადებით, რომ 1-ელი თებერვლიდან, დროებით, უსიმპტომო პირების ე.წ. სისტემური ტესტირება შეჩერდეს. ხოლო ვისაც კოვიდის მსგავსი სიმპტომები ექნება, 112-ზე დარეკოს და ამის შემდეგ “მწვანე პასპორტსაც” მიიღებს. თუმცა ოთხშაბათს ჯანდაცვის მინისტრმა ზურაბ აზარაშვილმა განაცხადა, რომ არანაირი ტესტირების შეჩერება არ ხდება და ამირან გამყრელიძემ საკითხზე სარეკომენდაციო ხასიათის მოწოდება გააკეთა”, - წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში, სათაურით დაკარგა თუ არა აზრი "მწვანე პასპორტმა" - სპეციალისტთა ნაწილი მის გაუქმებას ითხოვს.

“იმ შემთხვევაში, თუ პირს აქვს შესაბამისი სიმპტომები, არ არის სავალდებულო, ხაზს ვუსვამ, რომ ყველა მივიდეს და კომერციული იქნება თუ უფასო, ტესტირება გაიკეთოს. თუ ამის სურვილი ექნებათ, შეუძლიათ მივიდნენ. უბრალოდ, ნაკადებიდან გამომდინარე იყო ბატონი ამირანის მოწოდება. ეს იყო სარეკომენდაციო ხასიათის. არის სხვადასხვა მექანიზმი, რაზეც ვმუშაობთ, თუ როგორ შეიძლება მოხვდნენ ისინი “მწვანე პასპორტის” ბაზაში”, - განმარტა აზარაშვილმა. ჯანდაცვის ექსპერტი ვატო სურგულაძე მიიჩნევს, რომ “მწვანე პასპორტის” იდეა სრულიად გაბაიბურებულია, ამიტომაც მის არსებობას აზრი აღარ აქვს. სურგულაძე მომხრეა, რომ საერთოდ გაუქმდეს, რადგანაც მისი მიღება უკვე ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია. ინფექციონისტი ალექსანდრე გოგინავაც ფიქრობს, რომ მწვანე პასპორტის ამ ფორმით გაცემა აზრს კარგავს და მომხრეა საერთოდ გაუქმდეს. თუ არა და მაშინ მისი გაცემის წესები უფრო გამკაცრებული უნდა იყოს. სხვაგვარად ის აზრს კარგავს, ხოლო მოსახლეობისთვისა და ბიზნეს სექტორისთვის დამატებით ბარიერი ხდება. მისივე თქმით, მზარდი სტატისტიკა დაახლოვებით თებერვლის შუა რიცხამდე შენარჩუნდება და მოსალოდნელია დღის განმავლობაში დაავადებულთა რაოდენობამ 30 000-საც გადააჭარბოს”, - აღნიშნავს გამოცემა.

“ეს არის სრული აბსურდი და “მწვანე პასპორტის” იდეის გაბაიბურება. ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია დარეკოს და თქვას, რომ ყელი სტკივა, სიცხე აქვს და ა.შ. ვინ შეამოწმებს, რომ რეალურად ასე არ არის?! “მწვანე პასპორტის” იდეა ის არის, რომ რაც შეიძლება მეტი ადამიანი იყოს ვაქცინირებული. ასეთი გამონაკლისების შემოტანა “მწვანე პასპორტს” აზრს უკარგავს. ახლა რა მართვის სისტემაზეც ვიმყოფებით, ამას ქვია “თავში ქვაც გიხლიათ და როგორღაც გადავაგორებთ”. როგორც ჩანს, ტესტებიც ძვირი უჯდებათ. ამიტომაც პანდემიის მართვას ხალხის სინდისის ამარად ტოვებენ. პისიარ ტესტი მხოლოდ 20 000-მდე იყო გაკეთებული. შესაბამისად, ვიცით, რომ პირველადი ტესტები “ომიკრონს” ვერ აფიქსირებენ. ამიტომ გამოდის, რომ სტატისტიკა კიდევ უფრო სავალალო გვაქვს, ვიდრე რეალობაა. ე.წ. ონლაინ კლინიკები საერთოდ არ მუშაობენ. ოჯახის ექიმის ინსტიტუტი საკმაოდ სავალალო სიტუაციაში იმყოფება. ამდენი გარდაცვლილი იმიტომ გვყავს, რომ პაციენტების კლინიკაში გადაყვანა გვიან ხდება. ეს რისი ბრალია? იმის, რომ პირველადი ჯანდაცვა არ მუშაობს. ზოგ ქვეყანაში გარდაცვლილი საერთოდ არ ჰყავთ, ჩვენთან კი ყოველ დღე სიკვდილიანობა გვაქვს... ოჯახის ექიმებიც არ არიან მზად, რომ მთელი დაწოლა მათზე გადავიდეს. ხოლო 2 წლის განმავლობაში ამის გამოსასწორებლადაც არაფერი გაკეთდა”, - აცხადებს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ვატო სურგულაძე.

“ომიკრონი”არც ისე მარტივი შტამია და ძალიან რთულ პოსტკოვიდურ გართულებებს ტოვებს. პირველადი ჯანდაცვა არ მუშაობს, ტესტებზეც უარს ვამბობთ. კლინიკები გადატვირთულია და ექიმები “გადაიწვნენ”. ძალიან ბევრი ექიმი ისევ დაავადდა. ეს პოპულაციური იმუნიტეტი არ მუშავდება, რადგანაც მე-4 თვეს შესაძლოა კიდევ დაავადდე. ამიტომ არის ვაქცინაცია საჭირო, რომ ადვილად გადაიტანო. ახლა კი ყველაფერი ნებაზე მივუშვით. ნამდვილად არ ვიცი უკვე გამოსავალი რაშია. შესაძლოა დღიური მაჩვენებელი 30 000-მდეც კი ავიდეს”, - დაასკვნის სურგულაძე.

“მეც მივიჩნევ, რომ ადამიანები, რომლებიც უბრალოდ 112-ზე დარეკავენ და იტყვიან, რომ კოვიდის მსგავსი სიმპტომები აქვთ და ყველანაირი ტესტირების გარეშე “მწვანე პასპორტს” მიიღებენ... მაშინ საერთოდ გაუქმდეს ჯობია. ამ ყველაფრით “მწვანე პასპორტს” შინაარს ვუკარგავთ და ჩვენს მოსახლეობას აცრის მოტივაციას ვუქრობთ. ხოლო ბიზნეს სექტორისთვის უბრალოდ დამატებით ბარიერი ხდება, რომელიც რეალურად აღმოჩნდება, რომ არაფერში აღარ გვჭირდება. ან მისი გაცემის წესები გადაიხედოს და შეიცვალოს. შესაძლოა ბატონმა ამირან გამყრელიძემ და ჯანდაცვის სამინისტრომ ეს გადაწყვეტილება იმიტომ მიიღეს, რომ “ომიკრონი” ძალიან სწრაფად ვრცელდება. მოსახლეობის დიდმა ნაწილმა შესაძლოა გადაიტანოს. ტესტირების ჩატარება ვერ მოახერხოს, მაგრამ სიმპტომები ჰქონდეს. აქედან გამომდინარე, ვინც ტესტირება ვერ ჩაიტარა, “მწვანე პასპორტი” მისცენ. მე კი ვფიქრობ, რომ თუკი მოსახლეობის დიდი ნაწილი ასე მოკლე ვადაში დაინფიცირდება, მაშინ “მწვანე პასპორტი” საერთოდ საჭიროც აღარ არის. “ომიკრონს” იმიტომ მიიჩნევენ პანდემიის დასასრულად, რომ მსოფლიოს მოსახლეობა უმოკლეს ვადაში დაავადებას გადაიტანს, იმუნიტეტი ჩამოყალიბდება, რაც პანდემიის დასასრულს ხელს შეუწყობს“, - მიიჩნევს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ალექსანდრე გოგინავა.

თინა ხიდაშელი - “მტერი კარს არის მომდგარი”

“რეზოლუციის ტექსტი ყველაფერთან შეუსაბამოა, მაგრამ ყველაზე დიდი პრობლემა ის არის, რომ აბსოლუტურად დისტანცირებულია მთავარი საფრთხისგან - ისეა დაწერილი, თითქოს ჩვენ არ გვეხება, სამყაროს რომელიღაც წერტილში ვიღაცას ვიღაცასთან რაღაც პრობლემა აქვს და იძულებული ვართ ამას გამოვეხმაუროთ. ბევრი რამ მოვისმინეთ ხელისუფლებისგან იმის გასამართლებლად, რომ ეს ყველაზე სწორი ვერსიაა. სამწუხაროდ, საგარეო საქმეთა მინისტრმაც იგივე გაიმეორა”, - აცხადებს თავდაცვის ყოფილი მინისტრი, საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი თინა ხიდაშელი გაზეთ “კვირის პალიტრისთვის” მიცემულ ინტერვიუში, სათაურით “მტერი კარს არის მომდგარი” / “ქართული პოლიტიკური სპექტრი ძალიან გაერთო ერთმანეთთან ანგარიშსწორებით _ აბა, რომელი უფრო ენამოსწრებულად იტყვის ცუდს მეორეზე. ეს არის ჩვენი მთავარი პრობლემა. ერთმანეთთან ქიშპობით არიან დაკავებული და არა ინიციატივებითა და იდეებით”.

“ასეთ რეზოლუციას აზრი აქვს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ კეთდება ერთმნიშვნელოვანი განაცხადი იმ პრობლემაზე, რომელიც ჩვენს სახელმწიფოს აქვს. სინამდვილეში ჩვენ უკრაინაზე კი არ ვაკეთებთ რეზოლუციას, ვსაუბრობთ უკრაინაზე და ვგულისხმობთ საქართველოს - ასეთი უნდა იყოს ეს დოკუმენტი, მაგრამ ეს არ ჩანს. ეს დიდი ტრაგედიაა და არა პატარა შეცდომა. როდესაც ამ ტექსტს ვკითხულობ, მაქვს განცდა, რომ საფრთხეს ვერ და არ აღიქვამენ, აცდენილია პრობლემების იმ მასშტაბს, რომელიც საქართველოს შეიძლება დაემუქროს რუსეთის აგრესიის შემთხვევაში. უსაფრთხოების თვალსაზრისით საქართველოს ბევრი პრობლემა აქვს. დაწყებული იმით, რომ არა მგონია, საზოგადოებას ბოლომდე გაცნობიერებული ჰქონდეს, რა მასშტაბურია ყველა ჩვენს უბედურებაში სწორედ ამ დარღვეული უსაფრთხოების წილი, და დამთავრებული იმით, რომ არც ხელისუფლებას და არც ოპოზიციას არა აქვს რეალურად დანახული პრობლემის მასშტაბი და ამ პრობლემის გავლენა ყველა იმ უბედურებაზე, რაც გვჭირს”, - აღნიშნავს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას თინა ხიდაშელი.

“ეს ყველაფერი თითქოს რაღაც განყენებულ სივრცეშია, ცალკე, და დანარჩენი ქვეყანა ცალკე, თავისით ვითარდება. ეს არც საზოგადოებას, არც ხელისუფლებას და მაინცდამაინც არც ოპოზიციურ სპექტრს არა აქვთ გაცნობიერებული. ახლა ძალზე კონკრეტული ვითარებაა, ჩვენ მოსალოდნელ ომზე ვლაპარაკობთ. ახლა უკრაინის მხარდამჭერი ზოგადი განცხადებები არ კეთდება, რადგან მტერი კარს არის მომდგარი და ხვალ-ზეგ შესაძლოა თავს დაგვესხას. ომი სპეციფიკური მოვლენაა, სადაც არსებობენ მტრები და მოკეთეები - ანუ არსებობენ ომში პარტნიორები, მოკეთეები და არსებობენ ომში მტრები და მოწინააღმდეგეები. საქართველომ უნდა გადაწყვიტოს, სად არის, რომელ ბანაკში, მოკავშირეების თუ მოწინააღმდეგეების”, - განმარტავს თავდაცვის ყოფილი მინისტრი.

“ცალკე აღებულ რომელიმე ძალას, არც “ოცნებას”, არც რომელიმე ოპოზიციურ ძალას არ უნდა სჭირდებოდეს მეორის და მესამის თანხმობა, ის თავად უნდა აკეთებდეს ამ განაცხადს. ჩვენ ხომ იმაზე არ ვლაპარაკობთ, რომ, მაგალითად, მეჩვიდმეტე სიტყვის ნაცვლად ოცდამეცხრამეტე არ უნდა ეწეროს. ერთადერთი­ მოთხოვნა აქვს დღეს სრულიად დედამიწას და კერძოდ, საქართველოს - ჩაემატოს, ვინ არის მტერი. ჩაიწეროს ერთმნიშვნელოვნად, რომ რუსეთი მტერია, აგრესორი და თავდამსხმელი. ხელისუფლებას ამაში ვინმეს დაამხანაგება არ უნდა სჭირდებოდეს. სხვა საკითხია, ოპოზიცია ამას დათანხმდება თუ არა, მაგრამ თვითონ ხელისუფლება რა პოზიციაზეა, ეს უნდა ჩანდეს მათ განცხადებაში”, - მიიჩნევს რესპონდენტი.

“ქართული პოლიტიკური სპექტრი ძალიან გაერთო ერთმანეთთან ანგარიშსწორებით - აბა, რომელი უფრო ენამოსწრებულად იტყვის ცუდს მეორეზე. ეს არის ჩვენი მთავარი პრობლემა. ერთმანეთთან ქიშპობით არიან დაკავებული და არა ინიციატივებითა და იდეებით. გასაგებია, რომ ოპოზიცია ქვეყნის პრობლემებს ვერ მოაგვარებს, მაგრამ მოსახლეობა უნდა ხედავდეს, რომ პოლიტიკურ სპექტრში არსებობს პოტენციალი, ხვალ არჩევნები რომ ჩატარდეს და სხვა მოვიდეს ხელისუფლებაში, მათ პრობლემებს მოაგვარებს.­ ეს კი არ ჩანს...” - დასძენს თინა ხიდაშელი და შეკითხვაზე - “ომის თემას დავუბრუნდეთ... შესაძლებელია დასავლეთმა აქცენტი უკრაინაზე გადაიტანოს და საქართველო, ასე ვთქვათ, რუსეთს დაუთმოს?” - პასუხობს:

“არა, არ მგონია, ამის მოლოდინის ობიექტური მიზეზი არსებობდეს. ახლა ისე გამოვიდა, რომ დაცვის ზონაში ჩვენ ბუნებრივად აღმოვჩნდით. რეალურად ჩვენი პარტნიორები ერთად განიხილავენ ჩვენი და უკრაინის საკითხს და არა მგონია, კრემლში ეს არ ესმოდეთ. ეს გაცილებით ფართო საკითხია, არ არის კონფლიქტი მხოლოდ უკრაინასა და საქართველოსთან და რუსეთი რაიმეს დამტკიცებას საქართველოსა და უკრაინისთვის არ ცდილობს. ეს არ არის კრემლის დღის წესრიგი. მათ ბლეფის თამაში დაიწყეს და გამოწვევა გაუგზავნეს ცივილიზებულ სამყაროს, უპირველესად კი, ამერიკას. ეს ერთგვარად პუტინის გადამწყვეტი ბრძოლაა პირველობისთვის თუ თანაბრობისთვის. ძალიან დიდი იმედი მაქვს და ყველა ობიექტური საფუძველი არსებობს ამისთვის, რომ მისი ბლეფი მასვე ძალიან ცუდად მიუბრუნდება”.

ფარხატ მამედოვი - სომხებმა რაც უნდა ის გააკეთონ, დაგვაყენონ ფაქტის წინაშე, რომ რუსი მესაზღვრეები აღარ დგანან სომხეთ-ირანის საზღვარზე, ამის შემდეგ დადგება ახალი რეალობა და თავის პოზიციას აზერბაიჯანიც ჩამოაყალიბებს
ქართული პრესის მიმოხილვა 25.04.2024
არჩილ მორჩილაძე - AACI-ის გეგმის მიხედვით, 2024 წლის 15 სექტემბრამდე, ყველა კლინიკაში უნდა დასრულდეს ძირითადი აუდიტის პროცესი, რათა შემდეგ დარჩეს დრო ხარვეზების გამოსწორებისა და მაკორექტირებელი გეგმების წარსადგენად
თბილისში ახალი კლინიკა - ჟორდანიას სამედიცინო ცენტრი გაიხსნება
m² კოლაბორაციულ პროექტს იწყებს
GM PHARMA ამერიკის სავაჭრო პალატის (AmCham) წევრი გახდა